Σκηνοθεσία: Dietrich Brüggemann
Ηθοποιοί: Lea van Acken, Hanns Zischler, Birge Schade, Florian Stetter, Franziska Weisz, Ramin Yazdani, Lucie Aron, Moritz Knapp, Klaus Michael Kamp, Lea van Acken, Georg Wesch
Κριτική: Κασσάνδρα Γαλάτου, Movie Heat
H υπόθεση της ταινίας είναι η εξής: “Η 14χρονη Maria (Lea van Acken), μέλος μιας βαθιάς θρησκευόμενης οικογένειας, αποφασίζει να ακολουθήσει το δρόμο του Ιησού στον Γολγοθά, κάνοντας τάμα να γίνει καλά ο μικρός αδερφός της.”
Ένα μόλις 14χρονο κορίτσι, το οποίο έχει αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή της στην πίστη της στον Ιησού αποτελεί το πρωταγωνιστικό πρόσωπο της ταινίας. Η ιστορία της μικρής Maria παρουσιάζεται ως ένας παραλληλισμός της πορείας του Ιησού προς τον Γολγοθά (εξού και ο τίτλος). Η κινηματογράφηση είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Σύνολο παρουσιάζονται 14 κεφάλαια, το καθένα από τα οποία αντιστοιχεί στους σταθμούς του σταυρού. Με κάθε αλλαγή κεφαλαίου αλλάζει και η σκηνή. Όλες οι σκηνές είναι μονοπλάνα και αποτελούνται από στατικά πλάνα με την κίνηση της κάμερας να είναι απειροελάχιστη.
Θεματικά αγγίζει ένα πολύ ευαίσθητο θέμα και το κάνει ιδιαίτερα έξυπνα, με τρόπο που δεν προδίδει την προσωπική άποψη του σκηνοθέτη. Αν και η ταινία φαίνεται να αποτελεί ένα έντονα ειρωνικό σχόλιο προς τη θρησκεία και τον φανατισμό των πιστών, το φινάλε διχάζει και προκαλεί ερωτηματικά ως προς την αντιμετώπιση της πίστης και τις προθέσεις του δημιουργό. Ο θεατής φτάνει σε αρκετά σημεία στα όριά του βλέποντας την «πλύση εγκεφάλου» που υφίσταται η πρωταγωνίστρια από το οικογενειακό και εκκλησιαστικό της περιβάλλον, αλλά και την ψυχολογική καταπίεση που δέχεται. Η αφοσίωση στην πίστη της φτάνει σε σημεία αρρωστημένα και επικίνδυνα, με την αυταπάρνηση και την αυτοθυσία να βρίσκονται σε πρώτο πλάνο.
Η ερμηνεία της μικρής πρωταγωνίστριας είναι πολύ καλή και συγκινητική. Η ασθενική της μορφή που επιδεινώνεται σε κάθε κεφάλαιο αγγίζει τον θεατή, ο οποίος νιώθει πολύ άσχημα για αυτό το εύθραυστο πλάσμα που κάνει αυτοβούλως τόσο κακό στον εαυτό του. Η ερμηνεία της αυταρχικής και φανατισμένης μητέρας είναι επίσης πάρα πολύ καλή. Μια μητρική φιγούρα που καταφέρνει να προκαλεί μόνο φόβο, με το πρόσωπο της να αποπνέει σε μεγάλο βαθμό αυστηρότητα αλλά και μια ανεξήγητη κακία.
Στο σύνολό της η ταινία αποτελεί ένα αξιοθαύμαστο αλληγορικό εγχείρημα, που παρά τη λιτή του μορφή, προσφέρει ένα πάρα πολύ δυναμικό αποτέλεσμα. Δεν κουράζει ούτε λεπτό τον θεατή, ο οποίος μπαίνει σε πολλές σκέψεις και σίγουρα κρατά την ταινία στο μυαλό του για πολύ μεγάλο διάστημα.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 4/5
Για το Movie Heat,
Κασσάνδρα Γαλάτου
Για περισσότερες κριτικές ταινιών και κινηματογραφικά νέα, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο: facebook.com/movieheat
Κριτικη:Aλεξάνδρα Τσαγάνη, Βαθμολογία 3.5/5
Μια νεαρή έφηβη, μεγαλωμένη σε αρκετά θρησκόληπτο και αυταρχικό περιβάλλον παρουσιάζει έντονο ζήλο θρησκευτικό σε σημείο να θυσιάζει όμορφες στιγμές της καθημερινότητας θεωρώντας τις ως αμαρτίες. Οι νουθεσίες του καθολικού κληρικού της ενορίας της εφαρμόζονται κατά γράμμα από τη 14χρονη Μαρία η οποία φαντασιώνεται τον εαυτό της να πεθαίνει για να μπορέσει να μιλήσει ο αδερφός της. Ουσιαστικά συνάπτει μια υποθετική και άκρως φανταστική συμφωνία με το Θεό βάσει της οποίας αν η ίδια οικειοθελώς πέθαινε ο μικρός της αδερφός θα κατάφερνε να μιλήσει.
Η ταινία μέσα από 14 πλάνα παραλληλίζει την πορεία της «θυσίας» της μικρής Μαρίας με την πορεία προς το Γολγοθά και τη Σταύρωση του Ιησού. Κάθε πλάνο αντιπροσωπεύει ένα στιγμιότυπο της ζωής της έφηβης και έχει τίτλο από το αντίστοιχο στάδιο της πορείας του Ιησού το καθένα από τα οποία έχει κάποιο συμβολισμό και αντιστοιχία. Κάθε πλάνο είναι διαποτισμένο με σαρκασμό και έντονη αλληγορία. Δεν υπάρχει ξεκάθαρος διδακτισμός κάτι που είναι στα υπέρ της ταινίας αλλά αντίθετα ο θεατής μπορεί να ερμηνεύσει και να προσεγγίσει την ταινία υπό το δικό του πρίσμα και να εξάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Πολύ εύστοχα μηνύματα μέσα από σκηνές όπου η κάμερα μένει καθηλωμένη, και στατική θυμίζοντας μας θεατρικό σανίδι όπου παρευρισκόμαστε μπροστά σε όσα συμβαίνουν, γεγονός που ενισχύει την οργή του θεατή απέναντι σε κάθετι που λαμβάνει χώρα, αφαιρώντας από ένα μικρό παιδί το δικαίωμα στη χαρά της ζωής και το οδηγεί βαθμιαία στο θάνατο. Όπως θα παρακολουθούσαμε σε ένα ναό τη Στάυρωση έτσι και εδώ με τη χρήση της ακίνητης κάμερας παρακολουθούμε την τραγωδία που εκτυλίσσεται. Μετατρέποντας τη ζωή της σε μια συνεχόμενη οδύνη και αποστραγγίζοντας την από κάθετι αναζωογονητικό, όπως η φιλία, ο έρωτας, η μουσική και η ομορφιά, γεμάτη απαγορεύσεις δίχως ενθουσιασμό, και έτσι με δικαιολογία τη θυσία ονειρεύεται το θάνατο… το θάνατο που στο νεαρό της μυαλό φαντάζει σαν μια ασφαλής επιλογή και αρκετά λυτρωτική. Και θα γίνει αγία και θα μιλήσει ο αδερφός της. Η θρησκεία έχει πάρει διαστάσεις εμμονής μιας και όλα τα άλλα απαγορεύονται.
Με λιτότητα και δεξιοτεχνία ο σκηνοθέτης θίγει ζητήματα πίστης χωρίς φανατισμό ή μεροληψία και χωρίς διάθεση για υπερβολή. Δεν προσπαθεί να πείσει ούτε να εκθέσει την προσωπική του άποψη αλλά αναφέρεται σε ένα είδος τυφλής πίστης και το τι επιπτώσεις μπορεί να φέρει. Δεν έχει σκοπό να διεγείρει συναισθηματισμούς(απουσία μουσικής, κοντινών πλάνων κτλ) αλλά δίνει έμφαση σε μία ρεαλιστική απεικόνιση.
Πολύ ενδιαφέρουσα η αρχή της ταινίας όπου ξεκινά με μια κατήχηση σε μικρά παιδιά όπου υπερτονίζεται η έννοια της θυσίας και ο διαχωρισμός από τους υπόλοιπους πιστούς που δεν είναι «σωστοί»! Οι πιο δυνατές σκηνές είναι οι σκηνές όπου παρούσα είναι η μητέρα της Μαρίας η οποία ενσαρκώνει άψογα τον τύπο αυτό της θρησκόληπτης γυναίκας που κρύβει την ψυχοπαθολογία και τον αυταρχισμό της πίσω από τη θρησκεία. Ο πραγματικός σταυρός της Μαρίας είναι η οικογένειας της. Μια αυταρχική μητέρα και ένας απών πατέρας. Η μόνη που δίνει αγάπη στην μικρή είναι μια νεαρή γαλλίδα νταντά. Σαν ένας καλός σαμαρείτης μέσα σε μια νοσηρή οικογένεια. Το σενάριο είναι εξαιρετικά καλοδουλεμένο σαν να μην του λείπει τίποτα και οι ερμηνείες είναι εκπληκτικές και απόλυτα πειστικές.
Αν και γερμανική η ταινία ταιριάζει γάντι στην ελληνική πραγματικότητα και την κατά τόπους στροφή της προς τον συντηρητικισμό. Η διαχείριση της πίστης και οι εκφάνσεις της είναι ζητήματα που εξακολουθούν να προβληματίζουν και να διχάζουν. Η ταινία αποτελεί ένα θαυμάσιο εγχείρημα να αναδείξει πτυχές του φαινομένου που εκλαμβάνονται ως αθώες και ακίνδυνες. Ο σκηνοθέτης αρκετά έξυπνα τραβάει το πέπλο που σκεπάζει το βασανιστήριο ενός φαινομενικά ιδιαίτερου παιδιού και αποκαλύπτει τι μπορεί να βρίσκεται πίσω από αυτό.
Aλεξάνδρα Τσαγάνη
Film Critiques
Thessaloniki Arts and Culture, http://www.thessalonikiartsandculture.gr
