Σκηνοθεσία: Uberto Pasolini
Ηθοποιοί: Eddie Marsan, Joanne Froggatt, Karen Drury, Andrew Buchan, Neil D’Souza, Paul Anderson, Ciaran McIntyre, Tim Potter
Kριτική: Μαίρη Πουτιού, Movie Heat
O Eddie Marsan, αγαπητός ηθοποιός γνωστών κινηματογραφικών επιτυχιών (“Gangs of New York” (2002), “21 Grams” (2003), “V for Vendetta” (2005), “Sherlock Holmes” (2009) ), πρωταγωνιστεί στη δεύτερη προσπάθεια του Uberto Pasolini να εισχωρήσει στο χώρο του κινηματογράφου με την ταινία “Still Life”.
H υπόθεση της ταινίας είναι η εξής: “Ο μοναχικός και σχολαστικός John May (Eddie Marsan) είναι ένας υπάλληλος που ασχολείται προσωπικά με όλους όσοι πεθαίνουν μόνοι, οργανώνοντας την κηδεία τους και αναζητώντας τους πλησιέστερους συγγενείς τους. Η περίπτωση ενός γείτονά του, όμως, θα αποδειχθεί διαφορετική απ’ όλες τις προηγούμενες.”
Φαινομενικά, η ταινία δεν εμπνέει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ούτε αποσπά έντονα θετικές εντυπώσεις. Κάποιος θα φανταζόταν μια μέτρια ταινία κοινωνικού ενδιαφέροντος με πινελιές ευρωπαϊκού σκηνοθετικού ύφους. Σίγουρα, η άποψη αυτή προέρχεται από πετυχημένα πορίσματα, ωστόσο το “Still Life” είναι κάτι παραπάνω από μια κοινωνική ταινία του υπέρογκου σωρού που χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο είδος. Πολλά σημεία του έργου παραπέμπουν στον ίδιο τον τίτλο της ταινίας. Πλάνα που θυμίζουν εικόνες ενός μοναχικού ανθρώπου, του οποίου το κέντρο ενδιαφέροντος είναι οι ίδιες οι μοναχικές ζωές και ο ρεαλισμός της πορείας του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Εικόνες που μας δίνουν όσα πρέπει να γνωρίζουμε για το χαρακτήρα, προκειμένου να τον γνωρίσουμε και να τον κατανοήσουμε, χωρίς έντονους συμβολισμούς και αλληγορικές καταστάσεις, μέσα από απλούς διαλόγους και λιτή εξέλιξη της ιστορίας.
Παρόλα αυτά, το “Still Life” ενέχει πολλές σχηματικές συνδέσεις που λίγο πολύ κάνουν την ιστορία προβλέψιμη. Ο μοναχικός άνθρωπους που δίνει αξία σε μοναχικούς εκλιπόντες. Η εμμονή του με την τελευταία υπόθεση της καριέρας του, η πιο σημαντική και μοναδική γι’ αυτόν και καταλυτική για την έκβαση της ιστορίας. Σίγουρα το τέλος, αν και προβλέψιμο, υποκύπτει στην ανάγκη για συναισθηματική χειραγώγηση, με μια κατάληξη που για κάποιον θα ήταν είτε αισιόδοξη είτε απαισιόδοξη. Θα δακρύσετε. Αλλά αυτό προέρχεται από πραγματική κάθαρση που προσφέρει το τέλος ή από δραματουργικά τρικ σύνδεσης λυπητερής μουστικής με εξίσου λυπητερές εικόνες; Αυτό θα το κρίνετε εσείς.
Ταινία που αξίζει την προσοχή και το χρόνο σας. Μια πολύ καλή επιλογή με τροφή για σκέψη χωρίς να γίνεται κουραστική! Καλή προβολή!
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 3/5
Για το Movie Heat,
Μαίρη Πουτιού
Για περισσότερες κριτικές ταινιών και κινηματογραφικά νέα, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο: facebook.com/movieheat
Kριτική: Αλεξάνδρα Τσαγάνη, Film Critiques, Βαθμολογία 3.5.5
O John May είναι ένας σιωπηλός και σχολαστικός υπάλληλος ενός γραφείου που αναλαμβάνει τις κηδείες αλλά και την αναζήτηση πιθανών οικείων όσων έχουν πεθάνει μόνοι και ξεχασμένοι. Η δουλειά του φαντάζει άχαρη και ψυχοφθόρα αλλά ο ίδιος την εκτελεί με πολλή προσοχή και ενδιαφέρον ακόμη και εκτός ωραρίου, όταν πηγαίνει στο σπίτι. Όλη του η ζωή διέπεται από την ίδια σχολαστικότητα, από το πώς τοποθετεί τα πράγματα στο σπίτι του μέχρι τον τρόπο που θα φάει και θα εργαστεί. Πίσω από αυτή την σχολαστική ιεροτελεστία που ντύνει κάθε πτυχή της ζωής του, διακρίνουμε έναν άνθρωπο με εκλεπτυσμένες ψυχικές χορδές που δίνει σημασία σε ό,τι οι άλλοι μπορεί να θεωρούν άσκοπο ή λεπτομέρεια.
Διακρίνουμε έναν άνθρωπο ο οποίος με σεμνότητα υπηρετεί ένα καθήκον σαν να πρόκειται για την ύψιστη ευθύνη. Ακόμη και όταν δεν υπάρχει κανείς να ακούσει παρά μόνο ο ίδιος ψάχνει στοιχεία για τους μοναχικούς νεκρούς για να γράψει ένα επικήδειο λόγο γεμάτο ευαισθησία και ενδιαφέρον για το τι αγαπούσαν και τι έζησαν οι εκλιπόντες «πελάτες» του. Κατανοεί τις ζωές τους, αποδίδοντας τους τιμή ανεξαρτήτως του ποιοι ήταν και πως έζησαν. Όταν καλείται να αναλάβει την τελευταία υπόθεση «ξεχασμένου νεκρού» πριν την απόλυση του, έρχεται αντιμέτωπος με την πολυτάραχη ζωή ενός γείτονα και θα οδηγηθεί σε μονοπάτια που ο ίδιος δε είχε ανακαλύψει. Θα αρχίσει να γίνεται πιο αυθόρμητος και να τολμά πράγματα που πριν δεν αποτελούσαν μέρος της ρουτίνας του.
Με ελάχιστους διαλόγους, η ταινία καταφέρνει να μας πει πολλά πράγματα, για τη ζωή, το θάνατο, τη μοναξιά, το καθήκον και την αξιοπρέπεια. Τα πλάνα είναι λιτά αλλά αριστοτεχνικά και χωρίς κανένα ίχνος υπερβολής. Είναι ακριβώς όπως θα έπρεπε να είναι. Οι ερμηνείες συμβάλλουν καθοριστικά στο να δημιουργηθεί μια συγκλονιστική ταινία. Μια ταινία που δεν θα μπορούσε κάποιος να προσθέσει ή να αφαιρέσει τίποτα γιατί όλα είναι τόσο εύστοχα τοποθετημένα και τόσο δεμένα μεταξύ τους σε ένα αρμονικό σύνολο εικόνων, χαρακτήρων, ήχων και διαλόγων. Δυνατές εικόνες που χαράζονται ανεξίτηλα στη μνήμη και έξυπνες λεπτομέρειες που πιάνει φευγαλέα το μάτι του θεατή.
Ο σκηνοθέτης δημιουργεί έναν μοναδικό χαρακτήρα, τόσο σεμνό όσο και ανθρώπινο που ο θεατής συμπαθεί από την πρώτη στιγμή. Πρόκειται για ένα σπάνιο είδος ανθρώπου που αγαπιέται εύκολα σε μια ταινία αλλά περνάει απαρατήρητος σαν σκιά ως ρεαλιστική φιγούρα της κοινωνίας. Είναι ένας άνθρωπος που δεν διεκδικεί παράσημα ούτε θεωρεί ότι κάνει κάτι σπουδαίο παρόλο που το εκτελεί σαν να είναι το πιο σπουδαίο καθήκον και αυτό τον καθιστά τόσο ξεχωριστό. Δεν ξέρουμε τις απόψεις του, ούτε την ζωή του, γνωρίζουμε όμως το βλέμμα του και την απίστευτη αρετή του να μην περιφρονεί και την πιο «ασήμαντη» για τον περίγυρο ύπαρξη ακόμη και μετά το θάνατο. Μια σπάνια φυσιογνωμία ανθρώπου, σιωπηλού και χαρισματικού που σε συγκινεί κάθε μικρή κίνηση του και κάθε κοντινό πλάνο. Ένας χαρακτήρας που αποδίδεται τόσο έντεχνα καθώς όλη η γοητεία του στηρίζεται στις εκφράσεις και την εικόνα και όχι στο λόγο.
Δημιουργείται η αίσθηση ότι ο σκηνοθέτης «παίζει» με την ελπίδα του θεατή σχετικά με την έκβαση της ταινίας, του τη χαρίζει για να την πάρει βίαια πίσω και να του την ξαναδώσει πιο ουσιαστική, πιο γλυκόπικρη, πιο αιώνια. Μας χαρίζει ένα ανατρεπτικό φινάλε και απογειώνει την ταινία που ταλαντεύεται μεταξύ ματαιότητας και υστεροφημίας.
Πολύ όμορφη εικόνα/παρομοίωση αποτελεί το γεγονός ότι ο νεκρός γείτονας του John May που αποτελεί την τελευταία κηδεία που έχει αναλάβει ζούσε ακριβώς απέναντι του. Ζωές παράλληλες από τη μία λόγω της μοναχικότητας αλλά και άκρως αντίθετες από την άλλη λόγω του διαφορετικού τρόπου προσέγγισης της ζωής από τον καθένα τους.
Η ατμόσφαιρα της ταινίας αποπνέει μια ζεστασιά και μια βαθειά συγκίνηση αλλά ταυτόχρονα ωθεί το θεατή στην συνειδητοποίηση πολλών υπαρξιακών θεμάτων.
Πραγματικά αξίζει να τη δει κανείς, για την πρωτοτυπία, τις ερμηνείες, το σενάριο, την αισθητική, τα πάντα!!!
Αλεξάνδρα Τσαγάνη
Film Critiques
Thessaloniki Arts and Culture, http://www.thessalonikiartsandculture.gr
