Σκηνοθεσία: Jerry Zucker

Ηθοποιοί: Patrick Swayze, Demi Moore, Whoopi Goldberg, Tony Goldwyn, Rick Aviles, Vincent Schiavelli, Gail Boggs, Armelia McQueen, Phil Leeds, Augie Blunt, Stephen Root, Bruce Jarchow

Της Μαίρης Πουτιού (Movie Heat)

To 1990, ο σκηνοθέτης Jerry Zucker, αφήνοντας τον αδερφό και κινηματογραφικό του συνεργάτη, David Zucker, για λίγο στην άκρη και, έχοντας στη φιλμογραφία του μερικές από τις πιο γνωστές τους κωμωδίες (“Airplane!” (1980), “Top Secret!” (1984), “Ruthless People” (1986) ), στρέφεται στην παραγωγή ενός romance/fantasy δράματος, του “Ghost”, μια ταινία που έχει χαρακτηρίσει ανεξίτηλα το συγκεκριμένο είδος και φέρει υπερήφανα τον τίτλο μιας από τις πιο ρομαντικές ταινίες της δεκαετίας του ’90.

Αν μπορούσαμε να συγκρίνουμε πολύ επιφανειακά τις ρομαντικές ταινίες κατά το πέρασμα του χρόνου, θα δούμε ίσως πως το είδος υπέστη μεγάλες και ραγδαίες αλλαγές, διαμορφώνοντας διαφορετικό κλίμα στις καρδιές των θεατών. Πείτε με γραφική, αλλά έχω μέσα μου έναν μετρητή “ρομαντικότητας” που ανεβαίνει στο κόκκινο κάθε φορά που μπαίνω στο πνεύμα των ρομαντικών ταινιών των 90’s. Κάθε ιστορία εμπνέει μια αυθεντικότητα, μια απλότητα που λέει πράγματα ουσιαστικά χωρίς να υπερβάλλει και να περιττολογεί. Μια τέτοια ταινία είναι και το “Ghost” που συνδυάζοντας την καθημερινότητα ενός νεαρού ζευγαριού με το έντονο στοιχείο της φαντασίας, παραμένει μέχρι και σήμερα μια από τις πιο σημαντικές ταινίες της δεκαετίας.

Ο Sam Wheat (Patrick Swayze) έχει μόλις μετακομίσει με τη σύντροφό του Molly Jensen (Demi Moore) σε ένα καινούριο διαμέρισμα, έτοιμος να κάνει πλέον το μεγάλο βήμα της συγκατοίκησης. Ο Carl Bruner (Tony Goldwyn), αχώριστος φίλος του ζευγαριού και συνεργάτης του Sam, βρίσκεται εκεί σε πολλές από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής τους. Ένα βράδυ, ο Sam και η Molly πέφτουν θύματα ληστείας, κατά την οποία ο Sam χάνει τη ζωή του. Η ψυχή του παραμένει στον επίγειο κόσμο, παγιδευμένος πλέον ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο, προκειμένου να κλείσει σημαντικές εκκρεμότητες και άλυτες υποθέσεις και να λύσει το πραγματικό μυστήριο γύρω από το θάνατό του. Με τη βοήθεια της Oda Mae Brown (Whoopi Goldberg), μιας πνευματικής συμβούλου, ο Sam θα μπορέσει να κλείσει επιτέλους το τελικό κεφάλαιο της σχέσης του με την Molly και να ξεσκεπάσει το πραγματικό πρόσωπο του φίλου του Carl, του πραγματικού υπεύθυνου για τον άδικο θάνατό του. Η ταινία προτάθηκε για 5 βραβεία Oscar (Β’ Γυναικείου Ρόλου, Πρωτότυπου Σεναρίου, Καλύτερης Μουσικής, Μοντάζ και Καλύτερης Ταινίας) και κέρδισε τα 2 (Β’ Γυναικείου Ρόλου & Πρωτότυπου Σεναρίου), ακολουθώντας τον ίδιο δρόμο και σε άλλες σπουδαίες αναμετρήσεις (Golden Globes, BAFTA Awards).

O Zucker δε χρησιμοποιεί σπουδαία εφέ για να μεταδώσει το στοιχείο της φαντασίας. Φτάνουν οι δυνατότητες των πρωταγωνιστών για να προσδώσουν στον Sam το στοιχείο του «αόρατου». Αυτή είναι άλλωστε και η ουσία της ιστορίας. Να γνωρίζουμε πως υπάρχει μια αόρατη δύναμη αγάπης, πανταχού παρούσα που βρίσκεται εκεί για να φέρει τη δικαιοσύνη στη ματαιοδοξία, τη φιλαργυρία και το ψεύτικο και επιφανειακό ενδιαφέρον. Ο Sam δεν αρνείται την αδυναμία του να δείξει την αγάπη του στη Molly, αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να βάλει τα πράγματα στη σωστή τους θέση. Η σχέση του με την Oda Mae Brown φέρνει στην ταινία το ιδιαίτερο στοιχείο της κωμικότητας, δημιουργώντας μια παράξενη φιλία και ωθώντας την πρώτη να εξιλεωθεί για τις δικές της πράξεις που στιγμάτισαν το παρελθόν. Ο Sam βρίσκεται τόσο κοντά στη γυναίκα που αγαπά, παρόλο που φαίνεται να τους χωρίζει η μεγαλύτερη απόσταση, αυτή του θανάτου. Ο Sam μέσω της Oda Mae Brown αποκτά φωνή και σώμα, όχι στα δικά μας μάτια, αλλά σε αυτά των πρωταγωνιστών. Λειτουργεί σαν καταλύτης που θα βοηθήσει την ιστορία να εξελιχθεί και να ολοκληρωθεί. Η Whoopi Goldberg θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά και αξιοσημείωτα στοιχεία της ταινίας και το “Ghost” αποτελεί σταθμό στην τεράστια φιλμογραφία που κουβαλά στις πλάτες της.

Ο Bruce Joel Rubin (γνωστός για τα απολαυστικά “Stewart Little 2” (2002) & “The Time Traveller’s Wife” (2009) ) υπογράφει το σενάριο της ταινίας. Σε συνεργασία με τον Jerry Zucker, δημιουργούν μια πολύ σχηματική και συμβολική απεικόνιση όλων αυτών που χωρίζουν τη ζωή από το θάνατο, την κόλαση από τον παράδεισο, τη διαφορά ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι που καθορίζουν την κατάσταση της ψυχής του ανθρώπου μετά από τον αναπόφευκτο θάνατο. Όλα αυτά, συνδυασμένα με μια ιστορία αγάπης που συνεχίζει μέχρι σήμερα να κλέβει τις εντυπώσεις και με μια ιδέα φαντασίας που ανεβάζει το φιλμ αρκετά σκαλοπάτια πιο πάνω. Ο Patrick Swayze, που έμεινε στην κινηματογραφική ιστορία για το ρόλο του Johnny Castle στην ταινία “Dirty Dancing” (1987), φαίνεται ως η καταλληλότερη επιλογή για το ρόλο του Sam Wheat. Η χημεία των Swayze και Moore δείχνει να λειτουργεί άψογα, προδίδοντας την σιωπηλή επαφή που τους ενώνει αλλά και την παράξενη αμηχανία που είναι απαραίτητη για να περιγράψει τη σχέση αυτού του ζευγαριού μετά το χωρισμό που επέρχεται με το θάνατο. Τι είναι αυτό όμως που πραγματικά προσδίδει αξία σε αυτή την ταινία? Οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών, η πρωτότυπη προσέγγιση από τον Zucker ή η βασική ιστορία που ενέπνευσε στην πορεία πλήθος ταινιών να στηριχτούν στο στοιχείο του υπερφυσικού χωροχρόνου? Άλλωστε αυτή είναι και η μαγεία μιας ρομαντικής ταινίας. Να τονίζει τη δύναμη της αγάπης ανεξαρτήτως χώρου, χρόνου και καταστάσεων.

Ίσως η πραγματική απάντηση να βρίσκεται στις βαθύτερες σκέψεις μας παρακολουθώντας αυτό το φιλμ. Η ελληνική τηλεόραση τιμά αυτή την ταινία αρκετά συχνά και είναι αδύνατο κάποιος να αλλάξει κανάλι και να την προσπεράσει. Το “Ghost” είναι από εκείνες τις ταινίες που έβλεπα ως μικρό κορίτσι και δεν ήξερα πώς λέγονται, απλά περίμενα κάποια στιγμή να την πετύχω ξανά στην TV. Αυτό ήταν μάλλον και το πιο ελκυστικό κομμάτι. Ίσως είναι κάτι ιδιαίτερο αυτό που πηγάζει από την ιστορία που περιγράφει. Θα ήθελα πολύ να ζούσα στο 1990 για να μπορούσα να βρεθώ στην κινηματογραφική αίθουσα και να μπω στο κλίμα της ιστορίας με τον πιο κατάλληλο τρόπο. Άλλωστε η ταινία έχει αφήσει στην ιστορία μια από τις πιο ερωτικές σκηνές που έχει αντικρύσει η μεγάλη οθόνη. Η Molly, αδυνατώντας να κοιμηθεί, καταπιάνεται με τον πηλό και επιστρατεύει την καλλιτεχνική της πλευρά. Ο Sam τη συναντά στη μέση της νύχτας και αφιερώνουν τη βραδιά ο ένας στον άλλον. Η σκηνή αυτή μάλιστα, επιλέχθηκε για αναπαράσταση στο official video clip του ιταλικού συγκροτήματος “Il Volo” για το τραγούδι “Grande Amore”, ως φόρο τιμής σε μια από τις «μεγαλύτερες κινηματογραφικές αγάπες».

Ίσως από την άλλη να μην υπάρχει συγκεκριμένη αιτία που μια ταινία έχει «γαντζωθεί» στο μυαλό των θεατών. Ίσως να μη διαθέτει το απόλυτο αυτό χαρακτηριστικό που είναι αναγνωρίσιμο από τον κάθε θεατή, να μην κουβαλά τη στάμπα εκείνη που να την κάνει πασίγνωστη ανεξαρτήτως ορίων και ηλικίας. Μπορεί να είναι μια από αυτές τις ταινίες που περιγράφουμε σε φιλικά πρόσωπα και παίρνουμε λίγο πολύ την ίδια απάντηση. «Ναι την έχω δει αυτή την ταινία, πολύ καλή». Και κάπου εκεί συνειδητοποιούμε πως όλοι κρύβουμε μια ρομαντική πλευρά που ενστερνίζεται το θρίαμβο της πραγματικής αγάπης ενάντια στα εμπόδια. Και το σημαντικότερο είναι πως όλοι αφιερώνουμε χρόνο στις κινηματογραφικές απεικονίσεις των ιστοριών αυτών, όχι μόνο μια φορά, άλλα όσες χρειαστεί προκειμένου να γεμίσουμε τα κινηματογραφικά μας βράδια. Εδώ, στο Movie Heat, ωθούμε τους αναγνώστες να ξεχύνονται κάθε εβδομάδα στις κινηματογραφικές αίθουσες και να συμβαδίζουν με τις πιο πρόσφατες δημιουργίες της 7ης τέχνης. Αλλά κάποιες φορές, αρκεί να ξεθάψουμε ένα παλιό DVD και να ανακαλέσουμε στο μυαλό μας τα guilty pleasures των 90’s χωρίς κανέναν απολύτως δισταγμό. Γι’ αυτό κι εσείς μην προβληματίζεστε άλλο. Αρπάξτε μια σακούλα ποπ κορν και καλή προβολή!

Για το Movie Heat,
Μαίρη Πουτιού

Για περισσότερες κριτικές ταινιών και κινηματογραφικά νέα, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο: facebook.com/movieheat

Thessaloniki Arts and Culture, http://www.thessalonikiartsandculture.gr