Το παιδί σε θέση συντρόφου : μια κρυφή όψη τής οικογενειακής ζωής

Το παιδί σε θέση συντρόφου : μια κρυφή όψη τής οικογενειακής ζωής

Η γέννηση ενός παιδιού ενεργοποιεί συνειδητές και ασυνείδητες επιθυμίες των γονιών του ως προς αυτό. Αυτές διαμορφώνουν τον ψυχικό χώρο στον οποίο θα αναπτυχθεί το παιδί.

Οι γονείς, πριν ακόμη και από τη γέννηση του παιδιού τους, σκέπτονται για αυτό, το φαντάζονται, του μιλούν με αποτέλεσμα ήδη να του έχουν αποδώσει γνωρίσματα επηρεασμένα από τις επιθυμίες, τις σκέψεις και τις φαντασίες των ίδιων αλλά και του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο εκείνοι ζουν. Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο το παιδί αναπτύσσεται, δομείται ψυχικά και εξελίσσεται.

Ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί θα αναπτυχθεί ένας ιδιαίτερα ισχυρός δεσμός που επάνω σε αυτόν θα οικοδομηθεί ο ψυχισμός του και θα λάβει τα συστατικά εκείνα στοιχεία που θα του προσδώσουν τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και την αίσθηση του για τον εαυτό του και τον κόσμο. Είναι ένας δεσμός στο μεγαλύτερο μέρος του ασυνείδητος και για την μητέρα και για το παιδί, απαραίτητος και ουσιώδης για την ομαλή ανάπτυξη και εξέλιξη του.

Ο πατέρας λειτουργεί ως τρίτος όρος στη σχέση μητέρας-παιδιού όπου αναλαμβάνει με αγάπη και κανόνες να δείξει στο παιδί τον κόσμο, να το οδηγήσει στην ανεξαρτησία και να το βοηθήσει να βρει τον προσωπικό του δρόμο ενταγμένο στην κοινωνία και στις ανθρώπινες σχέσεις που τις διέπουν γραπτοί και άγραφοι νόμοι.

Παρεμβαίνει στη σχέση μητέρας-παιδιού ορίζοντας τη σωστή θέση του καθενός μέσα στην οικογένεια. Είναι δηλαδή σαν να βάζει την τάξη που χρειάζεται ώστε το παιδί να αναπτυχθεί σωστά ως ανεξάρτητος άνθρωπος.

Μία αρκετά καλή μητέρα και ένας επαρκής πατέρας συνήθως αρκούν για να μεγαλώσουν ένα παιδί και να το οδηγήσουν στην αυτονομία δηλαδή στην προσωπική του ανεξαρτησία. Οι γονείς χρειάζεται να μπορούν να αναλάβουν να το «χάσουν» ως παιδί, πράγμα που σημαίνει ότι το αγαπούν πέρα από τον εαυτό τους.

Τα πράγματα δυσκολεύουν όταν ο ένας ή και οι δυο γονείς, μη μπορώντας να σταθούν στη λειτουργία τους επαρκώς, δεν μπορούν να αφήσουν το παιδί τους να μεγαλώσει και να επιθυμήσει κάτι άλλο πέρα από τους ίδιους. Σε αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι τα παιδιά έχουν ασυνείδητα την τάση να ικανοποιούν τις επιθυμίες των γονιών τους, να γίνονται αυτό που θέλουν οι γονείς για να είναι αποδεκτά και αγαπητά.

Έτσι το παιδί εγκλωβίζεται μέσα στον ψυχικό χώρο του γονιού και μη μπορώντας να βρει διέξοδο ή αρρωσταίνει ψυχικά ή βασανίζεται και βασανίζει τους γονείς του και το περιβάλλον του.

Η μητέρα που δεν βρίσκει ανταπόκριση στις προσωπικές της ανάγκες της και ικανοποίηση στις σχέσεις της με τους ενήλικους, θα έχει ασυνείδητα την τάση να στραφεί προς το παιδί της. Εάν δηλαδή δεν μπορέσει να επεξεργαστεί τις δικές της επιθυμίες οι οποίες αφορούν σε αγάπη και φροντίδα, στήριξη και τρυφερότητα, είναι πιθανό να στραφεί αυτή η ανάγκη προς το παιδί της και να τις αναζητήσει από εκείνο. Η συνθήκη αυτή θα δυσκολέψει ιδιαίτερα την πορεία του παιδιού προς την ανεξαρτησία και θα το έχει επιβαρύνει με ένα αίτημα που δεν του αναλογεί.

Αντίστοιχα ο πατέρας που δεν έχει μπορέσει να βρει τη λειτουργία του μέσα στην οικογένεια- ότι έγινε γονιός δηλαδή και είναι ισότιμος πια και με τον δικό του πατέρα – είτε είναι φυσικά παρών είτε όχι, μπορεί να κρατά ασυνείδητα το παιδί κοντά του για να καλύπτει τις ανάγκες του για στήριξη, αγάπη, αποδοχή.

Σε αυτό το σημείο οι γονείς λείπουν από τη θέση τους, υποκύπτουν σε άλυτα ασυνείδητα δικά τους ζητήματα με τους δικούς τους γονείς τα οποία αντί να τα αντιμετωπίσουν οι ίδιοι, τα μεταφέρουν στην επόμενη γενιά. Σε τέτοιες περιπτώσεις το παιδί μπορεί να παίρνει το ρόλο του εξομολογητή, το «αποκούμπι μου» λένε κάποιοι γονείς, η συντροφιά μου.

Αυτό μπορεί να έχει ως συνέπεια ο γονιός να τοποθετεί το παιδί του ασυνείδητα σε θέση συντρόφου και να καλύπτει τις ανάγκες του μέσα από το παιδί. Αξίζει να σημειώσουμε πως αυτό μπορεί να συμβεί είτε υπάρχει σύντροφος, σύζυγος, εραστής είτε όχι. Δεν έχει δηλαδή να κάνει με το αν είναι κάποιος παντρεμένος ή μόνος, έχει να κάνει με την ψυχική ανάγκη των ανθρώπων.

Είναι σημαντικό να ειπωθεί πως είναι φυσικό και ανθρώπινο να χρησιμοποιεί κανείς αυτά που έχει στη διάθεσή του όταν τα χρειάζεται, ακόμα και όταν αυτό έχει να κάνει με τα παιδιά. Επίσης όταν κάτι από τα παραπάνω συμβαίνει στη ζωή της οικογένειας δεν σημαίνει απαραίτητα πρόβλημα ή σύμπτωμα.

Η ψυχική ζωή έχει πολλές ανατροπές όπως και η καθημερινότητα. Αυτό που έχει σημασία είναι να παρατηρεί κανείς τα πράγματα και τον εαυτό του, να έχει την ετοιμότητα και την εντιμότητα να αντιδρά σε αυτά και να λειτουργεί με σκέψη και σεβασμό και αγάπη στον εαυτό του και στους άλλους.

Ο γονιός έχει δικαίωμα να απολαμβάνει στη ζωή, να ορίζει τη ζωή του και να την ευχαριστιέται από τη θέση στην οποία βρίσκεται. Το ίδιο και το παιδί από τη θέση του παιδιού. Είναι όμορφο να χαίρεται κανείς τα παιδιά του, χρειάζεται όμως να επιθυμεί και πέρα από αυτά, ακόμη και αν έχει επιλέξει να μένει μόνος ή μόνη στη ζωή.

Νεφέλη Ταμπάκη-Ψυχολόγος & Ψυχοθεραπεύτρια

Πηγή :singleparent

Thessaloniki Arts and Culture, http://www.thessalonikiartsandculture.gr/

Διαβάστε επίσης

Close