Τυφλόμυγα, Θέατρο του Άλλοτε, Αιθερόπλοο. Φόβος, Κάτω Κόσμος, Έρωτας, Μπερνάρντα Άλμπα. Η ψυχή πίσω απ’ όλα αυτά είναι η Βαρβάρα.

Γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα 3 χρόνια της ζωής της στο Τορόντο του Καναδά. Έκτοτε ζει στη Θεσσαλονίκη και όσο κι αν απολαμβάνει να ταξιδεύει, δεν θα άφηνε την Ελλάδα για να εγκατασταθεί σε άλλη χώρα.

Θα ήθελε όμως να έχει τη δυνατότητα να ζήσει την «μποέμικη» ζωή σε κάποια χώρα της Ευρώπης για 2 χρόνια, να γεμίσει με εικόνες και να επιστρέψει και πάλι πίσω.Μια ενδιαφέρουσα κουβέντα, όχι μόνο για όσα είπε αλλά και για τον τρόπο που τα είπε, με τη χαρακτηριστική, αναγνωρίσιμη χροιά. Προσιτή, απλή, χαμογελαστή, προσπαθώντας, όπως υποστηρίζει, να ισορροπεί ανάμεσα στη φωτεινή και τη σκοτεινή πλευρά της.

Πώς ξεκίνησες ν’ ασχολείσαι με το θέατρο; Ή μάλλον αν γυρίσεις πίσω στον χρόνο, στην παιδική σου ηλικία, θυμάσαι πώς μεγάλωνες; Πώς ήταν τα παιδικά σου χρόνια; Έκανες κάτι που θα μπορούσε να συνδεθεί με τη Βαρβάρα του σήμερα;

Με το κλείσιμο του σχολείου, από αρχές Ιουνίου μέχρι τις αρχές του Σεπτέμβρη, περνούσα τα καλοκαίρια μου στο χωριό του πατέρα μου, δεν ήθελα να φύγω ούτε για τη θάλασσα. Παιδί τότε ένιωθα ότι έχω μια διάθεση να ανακαλύπτω «σκοτεινά» πράγματα, μου άρεσε πάρα πολύ να εξερευνώ. Παλιά, εγκαταλελειμμένα σπίτια, αποθήκες…έπαιρνα και παρέα μαζί μου!

Ανεβαίναμε στις σοφίτες, στις σκεπές…κάναμε πολλά τέτοια επικίνδυνα που τώρα αναρωτιέμαι πως επιζήσαμε! Και τα χωριά είναι μυστηριακοί τόποι, τόποι σε φέρνουν πιο κοντά στα ένστικτά σου, σε μια πιο αρχέγονη κατάσταση.

Εξωτερικά είσαι ένας άνθρωπος χαμογελαστός, με θετική ενέργεια για τα πράγματα…Δύσκολα κανείς μπορεί να φανταστεί πως έχεις και μια άλλη πλευρά, πιο σκοτεινή!

Νομίζω πως όλοι έχουμε και το σκοτεινό και το φωτεινό. Κι εγώήθελα πάντα να ισορροπώ ανάμεσα σ’ αυτά. Να μην είμαι ούτε πολύ φωτεινή αλλά ούτε και πολύ σκοτεινή ώστε να χαθώ μέσα σ’ αυτό. Ο Νίτσε είπε πως όταν κοιτάς μέσα στην άβυσσο, η άβυσσος σε κοιτάει πίσω. Και το πιστεύω.

Οπότε ναι, μου αρέσει το σκοτάδι, συμβολικά πάντα, να καταπιάνομαι με πράγματα που είναι σκοτεινά, αλλά το κάνω για να το νικήσω όχι να εγκατασταθώ μέσα σ’ αυτό. Είναι σαν μια βόλτα στο δάσος. Μου αρέσει να περπατώ μέσα σε ένα ηλιόλουστο πράσινο δάσος αλλά δεν θεωρώ τίποτα πιο γοητευτικό από μια νυχτερινή βόλτα ανάμεσα στα δέντρα και στα πλάσματα της νύχτας…

Πρώτα ξεκίνησες το θέατρο;

Ναι. Ως μαθήτρια, ήμουν λίγο αναρχοαυτόνομη και δεν μ’ ενδιέφερε κάποια από τις τότε υπάρχουσες εναλλακτικές που έδινε το σχολείο. Στα τελευταία χρόνια όμως του λυκείου συμμετείχα σε σχολικές παραστάσεις με την παρέα μου και η αλήθεια είναι πως αν και οι ρόλοι ήταν ρόλοι κομπάρσου, το διασκεδάζαμε με τις φίλες μου. Τελειώνοντας το λύκειο σταμάτησα να ασχολούμαι με το θέατρο.

Άρα ακόμη δεν είχες κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό σου ούτε κάτι σχετικό με το θέατρο.

Όχι, δεν είχα και η αλήθεια είναι πως δεν μ’ ενδιέφερε κάποια σχολή. Είχα συνειδητοποιήσει όμως ότι μου αρέσει πάρα πολύ η φύση και αγαπούσα πολύ και τα ζώα. Έψαξα να βρω κάποιο σχετικό εκπαιδευτικό ίδρυμα. Βρήκα τελικά ένα δημόσιο ΙΕΚ και μετά τη φοίτησή μου εκεί θα γινόμουν «ειδικός δασικής προστασίας».

Ενθουσιάστηκα με την ιδέα, και τα επόμενα 2 χρόνια κι ένα ακόμη εξάμηνο πρακτικής, ήταν τα πιο ωραία χρόνια της ζωής μου. Γυρίσαμε όλη την Ελλάδα, τις προστατευόμενες δασικές περιοχές και τα μαθήματα ήταν πολύ ενδιαφέροντα : τοξοβολία, ιππασία, εντομολογία, βοτανολογία, φυσιολογία των ζώων του δάσους, παρατηρούσαμε τα πουλιά, κάναμε υπαίθρια διαβίωση.

Έτσι κάλυψα την ανάγκη μου να είμαι κοντά στη φύση. Ακόμη και τώρα όταν κάνω καιρό να βγω από την πόλη νιώθω σαν κάτι να με φωνάζει να ξαναγυρίσω εκεί.

Μετά τα 2,5 χρόνια στο ΙΕΚ και νιώθωντας έντονη την εσωτερική ανάκγη για έκφραση, ξεκίνησα μαθήματα θεάτρου. Ίσως πιο πολύ για να βελτιώσω κάποια στοιχεία σε μένα : να μιλάω καλύτερα, να στέκομαι καλύτερα. Ήμουν και λίγο μελαγχολική και λίγο εσωστρεφής και ήξερα ότι το θέατρο θα με βοηθήσει σ’ αυτά.

Πώς το γνώριζες αυτό;

Το θέατρο μου άρεσε από μικρή, ως τέχνη. Από πολύ μικρή. Το πρώτο θέατρο που παρακολούθησα με ενδιαφέρον ήταν πριν 25 χρόνια, η παράσταση «Χοηφόροι» με τη Λ.Κονιόρδου.Αργότερα, στο θέατρο Κήπου, η θεατρική ομάδα Παράθλαση ανέβασε την παράσταση «η θαυμαστή ιστορία του Περικλή ταξιδευτή εκ Τύρου».

Την επόμενη χρονιά μπήκα στην ομάδα και έμεινα 18 χρόνια. Στο μεταξύ έπαιζα σε παραστάσεις, τελείωσα τα 4 χρόνια του εργαστηρίου Παράθλαση. Γενικά πέρασα πολύ ωραίες αλλά και έντονες στιγμές σ’ αυτά τα 18 χρόνια. Το θέατρο είναι ένας πολύ μεγάλος χώρος και μέσα σε αυτά τα χρόνια πήρα πολλές και διαφορετικές πληροφορίες ενώ μου δόθηκε η δυνατότητα να συνεργαστώ και με άλλες ομάδες και να μάθω και για άλλα είδη θεάτρου. Δεν μ’ενδιέφερε ποτέ το κλασικό θέατρο.

Άρχισα να κάνω διάφορα σεμινάρια ταυτόχρονα και για διάφορα νέα είδη θεάτρου που κατά καιρούς ανακάλυπτα. Ταξίδεψα επίσης σε διάφορες χώρες για να παίξω (όπως στην Κωνσταντινούπολη, όπου παίξαμε τον«αγαπητικό της βοσκοπούλας»). Μέσα απ’ όλα αυτά έμαθα κάτι πολύ σημαντικό : ότι ένας ηθοποιός πρέπει πάνω απ’ όλα να έχει πειθαρχία, όπως ακριβώς ένας στρατιώτης.

Το ταλέντο είναι κάτι που μπορεί κανείς να το έχει ή να μην το έχει, αλλά η πειθαρχία είναι απαραίτητη. Μόνο η δουλειά σε στρώνει σαν ηθοποιό. Να μελετάς, να παρατηρείς και να αποκτάς αναφορές για τα πάντα. Ηθοποιός σημαίνει «έχω αντίληψη, έχω την οξυδέρκεια να κατανοήσω ποιος είναι ο ρόλος που έχω απέναντί μου», και γι’ αυτό και δεν γίνονται όλοι ηθοποιοί τελικά, δεν είναι κάτι εύκολο. Πρέπει κάθε μέρα να υπηρετείς αυτό που έχεις επιλέξει και να μην επαναπαύεσαι ποτέ. Αλλιώς δεν είσαι ηθοποιός.

Η συνέχεια;

Αποφασίζω να κάνω δικό μου εργαστήρι για παιδιά το 2005 παράλληλα με την Παράθλαση. Φέτος κλείνω 20 χρόνια στο θέατρο. Στο παιδικό θέατρο κλείνω 17 χρόνια γιατί παράλληλα με τη σχολή δούλευα σε σχολεία κάνοντας θεατρικό παιχνίδι.

Ξεκίνησες με αφορμή την αγάπη για τη φύση και στη συνέχεια έκανε μια στροφή που δεν σχετιζόταν μ’ αυτό.

Η αγάπη μου για τη φύση μετατράπηκε σε αγάπη για τη φύση του άνθρωπου. Πολλές φορές βέβαια προτιμώ ακόμη τη φύση από το θέατρο αλλά μόνο για να γεμίζω εικόνες που μετά θα τις χρησιμοποιήσω στα έργα μου. Η κίνηση των φύλλων μιας λεύκας ή ενός ζώου ή ακόμη κι ενός εντόμου είναι για μένα πηγή έμπνευσης για τις παραστάσεις μου.

Οι άλλοι (πώς) σχολίαζαν τις ιδιαίτερες κλίσεις σου;

Δεν νομίζω ότι σχολίαζαν. Όποιος με θυμάται απ΄την παιδική μου ηλικία με θυμάται ως ένα πολύ συμπαθητικό παιδάκι! Δεν ήμουν τίποτε το παράξενο έξω. Ήμουν ένα κορίτσι με τις παρέες του, τα αγόρια, τις καφετέριες, τις ντίσκο…είχα μια ζωή όπως όλα τα παιδιά της ηλικίας μου.

Δεν ήμουν ποτέ ο τύπος ο «σκοτεινός» παρά μόνο αρκετά αργότερα προς το τέλος της εφηβείας μου όπου και πέρασα μια «σκοτεινή» περίοδο όπως όλα παιδιά. Έγραφα ποιήματα, φορούσα μαύρα ρούχα, έκανα ατέλειωτους περιπάτους στην παραλία με το walkman στ’ αυτιά, καθόμουν κάτω απ’ τα δέντρα και διάβαζα…τα πέρασα κι αυτά! Αλλά προς το τέλος της εφηβείας. Μετά τα σνόμπαρα.

Το στιλ της μακριάς φούστας, του ταγαριού, του αρβιλακίου… μου φαινόταν πολύ δήθεν. Όπως και τώρα. Δεν θα με δεις με ρούχα πρόβας έξω από το θέατρο. Αυτό που είσαι δεν είναι απαραίτητο να εκφράζεται με τον τρόπο που ντύνεσαι. Και η αλήθεια είναι πως θέλω να περνώ απαρατήρητη.

Υπήρξαν κάποια γεγονότα ή σημεία «σταθμοί», ή κάποια πρόσωπα που συντέλεσαν ώστε να γίνει το «κλικ» μέσα σου;

Μου άρεσε πολύ, ακόμη μου αρέσει, να παρατηρώ τους ανθρώπους. Και η αλήθεια είναι πως κάθε φορά που καλούμαι να υποδυθώ ή να σκηνοθετήσω κάποιον ρόλο, ανατρέχω πίσω στην κάθε προσωπικότητα που γνώρισα, έστω και για πολύ λίγο.

Έχω πολύ δυνατή μνήμη ακόμη και για όσους πέρασαν ακόμη και φευγαλέα απ’ τη ζωή μου. Ακόμη και στον δρόμο παρατηρώ πάρα πολύ τους περαστικούς σε σημείο που να δημιουργεί πρόβλημα και στις πιο προσωπικές μου σχέσεις! Συχνά με παρεξηγούν! Αυτό όμως είναι μια φυσική μου τάση.

Γεγονός-σταθμός για να ασχοληθώ με το θέατρο ήταν η ανάγκη μου να εκφράσω με κάποιον τρόπο αυτό που είχα μέσα μου. Στη φωτογραφία δεν τα καταφέρνω, στη ζωγραφική είμαι άσχετη και η μουσική παραμένει για μένα ένα άλυτο μυστήριο. Οπότε έμενε το θέατρο που για μένα τελικά εξελίχθηκε σε ένα αχανές πεδίο δράσης και έκφρασης που με ικανοποίησε απόλυτα.

Επίσης στην Παράθλαση γνώρισα τη Μαρία Ράπτη που ήταν η πρώτη που πίστεψε στην ιδέα μου και έτσι δημιουργήθηκε και το Θέατρο του Άλλοτε μαζί με την Ευρώπη Αργυροπούλου και την Όλγα Καλαμάρα.Με αυτού του είδους το θέατρο που ασχολούμαι τώρα, αφορμή υπήρξε ο θάνατος. Έζησα θανάτους πολύ κοντινών ανθρώπων, φίλων, σε πολύ μικρή ηλίκία.

Αν εξαιρέσεις τον πόνο της απώλειας ο θάνατος παραμένει ένα γοητευτικό μυστήριο. Και γενικότερα από πολύ μικρή ηλικία μ’ ενδιέφεραν τα μεταφυσικά πράγματα. Δεν εννοώ τα φαντάσματα. Αναφέρομαι στην ενέργεια που παίρνουμε από ανθρώπους. Η μεταφυσική των πραγμάτων, όπως η αντίδραση των ανθρώπων όταν ερωτεύονται, όταν πεθαίνει κάποιος δικός τους, η συμπεριφορά όσων μισούν κάτι…

Σε κάθε περίπτωση -θάνατος, έρωτας, θυμός- είναι έννοιες πολύ έντονες, και αφόρητες κατά κάποιον τρόπο. Αλλά όλα μου αρέσει να τα προσεγγίζω με τρόπο αρχέγονο. Ατμοσφαιρικό αλλά και πολύ ρεαλιστικό. Στο «θέατρο του άλλοτε» πραγματεύομαι επίκαιρα ή όχι θέματα με τρόπο «παλιακό», με μια κρούστα αλλοτινής εποχής…Όπως το «σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» που θέμα του είναι ο φασισμός.

Μου αρέσει να ασχολούμαι με το παλιό αλλά με τρόπο πολύ ρεαλιστικό. Ο ρεαλιστικός δρόμος είναι αυτός που οδηγεί στο πραγματικό θέατρο. Στον «Φόβο» αν και κινηθήκαμε σε πλαίσιο μη ρεαλιστικό, τελικά το αποδώσαμε με απόλυτο ρεαλισμό.

Το θέατρο που κάνεις τώρα,το “σκοτεινό θέατρο”, είναι μια κατηγορία από μόνο του;

Τα όρια στο θέατρο είναι δυσδιάκριτα. Χρησιμοποιούμε πολλές τεχνικές, όπως το θέατρο της σκληρότητας, χρησιμοποιούμε budoh, που είναι ιαπωνικό είδος έκφρασης, ακόμη και συναισθηματικό θέατρο…είναι ένα μίγμα, ένα κράμα από είδη που θεωρώ ότι στιγματίζουν το «θέατρο του άλλοτε».

Και η μέχρι τώρα πορεία σου; Τι εμπειρία έχεις αποκτήσει στο στυγκεκριμένο αντικείμενο;

Στο θέατρο αποκτάς εμπειρία για να χειρίζεσαι καταστάσεις. Κανένας ηθοποιός δεν μπορεί να πει ότι έχει εμπειρία, ταλέντο, είναι «πλασμένος» για αυτό που κάνει. Κρίνεται κάθε μέρα! Σήμερα μπορεί να κάνει μια μεγάλη επιτυχία και αύριο μια μεγάλη αποτυχία! Δεν θα ’πρεπε κανείς να τολμά να λέει ότι είναι φτασμένος ηθοποιός.

Ο ηθοποιός οφείλει να δουλεύει καθημερινά με τον ίδιο τρόπο που δούλευε πριν 20 χρόνια. Δεν γίνεται αλλιώς, διαφορετικά χάθηκε. Μόνο στο νεκροκρέβατο μπορούμε να πούμε ότι επιτύχαμε.

Αγαπημένη Ελληνίδα ηθοποιός ;

Μου άρεσε πάντα ο ελληνικός κινηματογράφος. Θα ξεχώριζα την Καρέζη, τη Λαμπέτη, τη Συνοδινού, την Κονιόρδου. Από θέατρο εκτιμώ γυναίκες ηθοποιούς που δεν είναι τόσο γνωστές. Η Ευρώπη Αργυροπούλου ας πούμε που παίζει μαζί μας στο Θέατρο του ‘Αλλοτε είναι μια σπουδαία ηθοποιός. Οι σκηνοθέτες που με στιγμάτισαν ήταν ξένοι κυρίως. Ο Παζολίνι, ο Μπέργκμαν, ο Πολάνσκι και κυρίως ο Λυντς.

Σήμερα με τι ασχολείσαι επαγγελματικά; Πέτυχες εκείνο που είχες στο μυαλό σου ως παιδί;

Ούτε καν φανταζόμουν ως παιδί τι θα έκανα μεγαλώνοντας. Δεν είχα τίποτε στο μυαλό μου, ούτε ως παιδί ούτε ως έφηβη! Ζούσα πάντα για τη μέρα. Δεν είχα τίποτε ξεκάθαρο στο μυαλό μου. Μπήκα χωρίς να το επιδιώξω σ’ έναν δρόμο και η πορεία ήταν σαν ένα ποτάμι που με οδήγησε κάπου…

Για το μετά έχεις κάποιον πόθο;

Να προλάβω να κάνω όσο το δυνατό περισσότερα πράγματα. Το θέατρο δεν είναι η ζωή μου. Η ζωή μου είναι να μπορώ να απολαύσω στιγμές με τον άνθρωπό μου, με φίλους, να δω μια ταινία ή να κάνω μια ταινία… Θέλω να κάνω πολύ διαφορετικά πράγματα στο θέατρο. Το επόμενο εγχείρημά μας έχει ως θέμα του τον έρωτα και ο τίτλος είναι Τίποτα. Το κειμενο είναι της Μαρίας Ράπτη και παίζουν ο Δημήτρης Βασιλειάδης, εγώ και η Ευρώπη Αργυροπούλου. Είναι μια παράξενη ιστορία αγάπης, μια αδιανόητη ιστορία αγάπης, θα έλεγα. Κάνουμε πρεμιέρα 17 Απριλίου.

Θα άλλαζες κάποιες από τις επιλογές σου αν είχες τη δυνατότητα να γυρίσεις πίσω στον χρόνο;

Θα ταξίδευα πολύ περισσότερο και ίσως και να έκανα και κάποιες σπουδές, στο εξωτερικό μάλλον με κάτι σχετικό της τέχνης. Δεν τελείωσα κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα και νιώθω «κοινωνικά ανάπηρη» λόγω αυτού. Θα ήθελα να έχω ασχοληθεί με κάτι σε πανεπιστημιακό επίπεδο αν και η δουλειά που κάνω είναι μια συνεχής σπουδή.

Ελεύθερο χρόνο έχεις;

Δεν έχω ιδιαίτερα πολύ κι όταν έχω διαβάζω πολύ. Βγαίνω επιλεκτικά και δεν πηγαίνω συχνά σε θεατρικές παραστάσεις. Προτιμώ τη μουσική.

Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου 20 χρόνια αργότερα;

Θα πω πώς τον φαντάζομαι 30 χρόνια μετά…με τον αγαπημένο μου,να φοράω λευκό λινό φόρεμα, στο μπαλκόνι σε κάποιο νησί, μ’ ένα ποτήρι λευκό κρασί στο χέρι, να αγναντεύω τη θάλασσα ακούγοντας αγαπημένη μουσική και το αγαπημένο μου βιβλίο στη πολυθρόνα… όλα αυτά αφού έχω γυρίσει από πρόβα…

Θεωρείς ότι «πρόδωσες» τον εαυτό σου σε κάτι;

Με πολλή περηφάνεια λέω όχι, ή ίσως σε κάποια τόσο ασήμαντα που δεν είναι άξια λόγου.

Τι θα ήθελες να έχεις κάνει γενικότερα στη ζωή σου και δεν το έκανες;

Θα ήθελα να είχα τη δυνατότητα διαμονής στο εξωτερικό, να κάνω μια μποέμικη ζωή για 2 χρόνια σε κάθε χώρα. Να ταξιδεύω σε όλο τον κόσμο. Αγαπημένη μου χώρα είναι η Τουρκία. Η Πόλη δε, είναι τόπος συγκλονιστικός, μέρος μαγικό! Αλλά δεν θα το κάνω ποτέ γιατί η προσωπικότητα μου δεν με αφήνει. Θα μείνω για πάντα εδώ. Μερικές φορές νομίζω πως έχω ρίζες.

Συνέντευξη – Επιμέλεια: Λία Μαλλίδου

Φωτογραφίες: Δημήτρης Συμεωνίδης

Thessaloniki Arts and Culture,http://www.thessalonikiartsandculture.gr/