H κριτική υπάρχει στη ζωή μας και τη συναντάμε καθημερινά, είτε το θέλουμε είτε όχι.

Παρ’ όλο που την κριτική μπορεί πολλές φορές από άποψη να μην την επιλέγουμε, υπάρχουν διάφορες συνθήκες που θα χρειαστεί να την εφαρμόσουμε, γιατί είναι κομμάτι της λογικής σκέψης. Πάνω στη δουλειά μας, αξιολογώντας μια απόφαση ή την πορεία ενός πρότζεκτ, για παράδειγμα.

Δεν είναι λίγες οι φορές επίσης που πρέπει να κρίνουμε ένα προϊόν για το αν θα το αγοράσουμε ή όχι το αμέσως επόμενο λεπτό. Να ζυγίσουμε υπέρ και κατά για μια επιλογή ζωής, όπως το να μετακομίσουμε ή να μπούμε σε μια σχέση.

Όταν όμως η κριτική εφαρμόζεται σε ανθρώπους για τις επιλογές ζωής τους, με σκοπό την στοχοποίησή τους, τον διασυρμό τους, τον υποβιβασμό τους, με διάθεση να πληγωθούν ή να υποταχθούν, ξεφεύγει ακόμα κι από την έννοια του «κάνω κουτσομπολιό». Ωστόσο ποτέ δε θα καταλάβουμε πόση δύναμη να πληγώσουμε τους άλλους έχουμε, έως ότου συμβεί τελικά σ’ εμάς κι αναθεωρήσουμε.

Νομίζω πως όλοι έχουμε βρεθεί σ’ ένα τραπέζι κουτσομπολιού ή κριτικής, όλοι λάβαμε κριτική που δε μας άξιζε, ή πέσαμε θύματα λανθάνουσας αντίληψης των άλλων για το άτομό μας. Μπορεί και να ενδώσαμε εν τέλει σε κάποιο κουτσομπολιό εις βάρος ενός τρίτου ατόμου, με τη σειρά μας, ή να αδικήσουμε κι εμείς.

Το θέμα είναι ότι όταν μπαίνουμε στη διαδικασία αυτή, ανήκουμε στην πλευρά του ισχυρού, επομένως δεν περνάει από το μυαλό μας ότι ίσως αργότερα λουστούμε -σε μια άλλη συνθήκη- την κριτική την οποία εξαπολύουμε. Και φυσικά, δε θα μας χωράει ο τόπος τότε, γιατί θα είμαστε και πληγωμένοι αλλά κι ενοχικοί, μπροστά στη συνειδητοποίηση.

Η αλήθεια είναι ότι όσο πιο κοντά βρίσκεσαι σε κάποιον, τόσο μεγαλώνει κι η δύναμή σου απέναντί του. Κι αυτό ισχύει και για τη δύναμη που διαθέτεις με σκοπό να τον πληγώσεις. Ξέρεις τα οικονομικά του, την ερωτική του ζωή, τη σεξουαλικότητά του, τις πολιτικές του απόψεις ενδεχομένως, ποια είναι τα δυνατά του χαρτιά και σε τι δεν τα καταφέρνει και τόσο, το πρόγραμμά του, το επάγγελμά του, ίσως κάποιο κρυφό ταλέντο του ή όνειρο.

Κι όλα αυτά μπορούν να αποτελέσουν ένα ισχυρό όπλο απέναντί του, με σένα να πατάς τη σκανδάλη και να αφοπλίζεις, δημιουργώντας μια κατάσταση στην οποία θα είναι εξαιρετικά εκτεθειμένος. Το πιο περίεργο μάλιστα, είναι ότι φτάνοντας να χρησιμοποιήσουμε προσωπικές πληροφορίες για κάποιον με σκοπό να τον πληγώσουμε, δεν αντιλαμβανόμαστε το μέγεθος του ξεγυμνώματος το οποίο του επιβάλλουμε.

Μένουμε στο «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» κι οριακά τον περιγελούμε που ήταν τόσο αφελής έτσι ώστε να μοιραστεί τόσα μαζί μας. Ας μην το έκανε, σωστά; Μέχρι να αλλάξουν οι ρόλοι και να βρεθούμε εμείς να ανοίγουμε την καρδιά μας κάπου, που θα την πάρουν και θα την κάνουν κιμά κοτόπουλο. Και τότε, ποιος είναι ο σκοπός και ποια τα μέσα;

Οφείλουμε να προσπαθούμε να ερχόμαστε στη θέση του άλλου, να προσπαθούμε να τον καταλάβουμε, να σκύβουμε από πάνω του και να του προσφέρουμε μια ανάσα από μια κατάσταση που μπορεί να τον πνίγει. Κι αν δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, ας φεύγουμε.

Η δύναμη να πληγώνεις δεν είναι μια δύναμη που πρέπει να εκμεταλλεύεσαι συνειδητά. Να ερχόμαστε στη θέση των άλλων όταν υποφέρουν, όσο μικρό ή μεγάλο κι αν είναι αυτό που τους απασχολεί, γιατί κάποια στιγμή θ’ αλλάξουν οι ρόλοι. Ας μη γεμίσουμε λοιπόν ανθρώπους που μετανιώνουν γιατί εμπιστεύτηκαν τον λάθος άνθρωπο. Ας γίνουμε όλοι σωστοί για κάποιον άλλο.

Συντάκτης: Βασιλική Ασλόγλου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου