Νικόλαος Γύζης: Τα έργα του σπουδαίου Έλληνα ζωγράφου

Νικόλαος Γύζης: Τα έργα του σπουδαίου Έλληνα ζωγράφου

Στις 4 Ιανουαρίου του 1901 φεύγει από τη ζωή ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα, ο Νικολάος Γύζης.

Γεννημένος στην Τήνο το 1842 ο Γύζης μετά τις σπουδές του στη ζωγραφική στην Αθήνα, εγκαταστάθηκε το 1865 στο Μόναχο, όπου και έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του, μέχρι το θάνατό του το 1901.

Ο Νικόλαος Γύζης, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του καλλιτεχνικού κινήματος του ύστερου 19ου αιώνα, που είναι γνωστό ως «Σχολή του Μονάχου», με το έργο του επηρέασε την πορεία της ελληνικής τέχνης.

Χαρακτηριστικά έργα του το Κού-κου (1882), τα Αρραβωνιάσματα, Ο Κουρέας (1880), Ο ζαχαροπλάστης (1898), Τα Ορφανά (1871), Κορίτσι που παίζει (1868), Η Δόξα των Ψαρών (1898 ), Γιάντες (1878), Αποκριά στην Αθήνα (1878), Γυναίκα πλένεται δίπλα στο ποτάμι (1871), Η Ψυχομάνα (1882-1883) και άλλα πολλά…

Δύο από τα μεγάλα «γερμανικά» του έργα, οι Ελεύθερες τέχνες και τα πνεύματα της καλλιτεχνικής βιοτεχνίας, που κοσμούσαν την οροφή Μουσείου Διακοσμητικών Τεχνών του Καϊζερσλάουτερν (1878-1880), και Ο θρίαμβος της Βαυαρίας, που κοσμούσε την αίθουσα συνεδριάσεων του Μουσείου Διακοσμητικών Τεχνών της Νυρεμβέργης (1895-1899), καταστράφηκαν κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σημαντικά έργα του που αφορούν την περίοδο της Τουρκοκρατίας είναι Τα αρραβωνιάσματα (1875)[19] και Το κρυφό σχολειό (1885, συλλογή Εμφιετζόγλου).

Ένα από τα σημαντικότερα έργα του Γύζη είναι ο Γέρος Χωρικός, που απεικονίζει έναν ηλικιωμένο Βαυαρό και φιλοτεχνήθηκε το 1883. Ο πίνακας αυτός είχε αγοραστεί στην Ετήσια ΄Εκθεση της Λειψίας στις 20 Νοεμβρίου του 1913, στο αστρονομικό ποσοστό των 1.600 μάρκων της εποχής εκείνης, από την ιστορική Γκαλερί του Μονάχου Χάϊνεμαν. Ο πίνακας μνημονεύεται στα αρχεία της περίφημης Γκαλερί. Το έργο βρίσκεται σήμερα σε ιδιωτική συλλογή της Γερμανίας.

Άτομο βαθιά θρησκευόμενο, στράφηκε αργότερα προς τις αλληγορικές και τις μεταφυσικές παραστάσεις. Τα λεγόμενα «θρησκευτικά» του έργα, με πλέον χαρακτηριστικό τον πίνακα Ιδού ο Νυμφίος έρχεται (1895-1900, Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου), αντιπροσωπεύουν τα οράματα του ώριμου πλέον καλλιτέχνη και δηλώνουν απερίφραστα τις υπαρξιακές του αγωνίες.

Κυρίαρχο θέμα των ώριμων έργων του ήταν ο αγώνας του εναντίον του Κακού και η τελική νίκη του Καλού. Η σημαντικότερη μορφή σ’ αυτά τα έργα του είναι η γυναίκα, που άλλοτε εμφανίζεται ως Τέχνη, άλλοτε ως Μουσική, άλλοτε ως Άνοιξη, άλλοτε ως Δόξα, κ.λπ.

Ο Γύζης φιλοτέχνησε επίσης αφίσες και εικονογράφησε βιβλία.

Στο απόσπασμα από το επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ «Οι ζωγράφοι της Σχολής του Μονάχου» (παραγωγή: 1989-σκηνοθεσία: Στ.Τσαρουχάς), ο Μάνος Στεφανίδης, επιμελητής της Εθνικής Πινακοθήκης αναλύει τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του έργου του Γύζη μέσα από τα έργα του «Παιδικοί αρραβώνες» και «Παιδομάζωμα».

“Αν θα γράψετε ποτέ την βιογραφία μου, μη λησμονήσετε να γράψετε ότι επιτέλους, εγήρασα ονειρευόμενος…
Νικόλαος Γύζης”

Δείτε το βίντεο:

ΕΡΤ Αρχείο, el.wikipedia.org

Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κάπλα

Διαβάστε επίσης

Close