Για να περάσεις από το «να είσαι» στο «να ζεις» χρειάζεται «να πιστέψεις».
Με άλλα λόγια το πέρασμα από την αδράνεια που κρύβει η απλή ύπαρξη στη δράση, που είναι συνυφασμένη με την ίδια τη ζωή, χρειάζεται πίστη. Πίστη σε σένα, πίστη και στους ανθρώπους.
Να πιστεύεις στον εαυτό σου, όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να μην τα καταφέρεις. Να πιστεύεις στους ανθρώπους, παρότι δε σταματούν να σε απογοητεύουν και να σε πληγώνουν. Να πιστεύεις στην ίδια τη ζωή, κι ας κουράζεσαι να προσπαθείς συνεχώς.
Οι σκέψεις αυτές γίνονται πιο συχνές και έντονες όσο πλησιάζει απειλητικά η «ετήσια μέρα της κρίσης»: η Παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Λίγες μέρες πριν το τέλος του έτους, είθισται να κάνουμε μια αναδρομή στα γεγονότα της χρονιάς εν είδει απολογισμού, να γινόμαστε κάτι σαν «λογιστές» της ζωής μας, μετρώντας τα έσοδα -ό,τι μπήκε στη ζωή μας- και τα έξοδα –ό,τι βγήκε από τη ζωή μας.
Στο μεταίχμιο του παλιού και του νέου χρόνου δίνουμε υποσχέσεις για αλλαγές που ματαιώθηκαν κατά το τρέχον έτος, σπεύδοντας να τις δρομολογήσουμε για το προσεχές• θέτουμε νέους στόχους, που στην ουσία είναι συσσώρευση παλιών απωθημένων- τα οποία κατά πάσα πιθανότητα δεν πρόκειται να εκπληρωθούν ούτε μέσα στην επόμενη χρονιά.
Εν τέλει, δεν υπάρχει τίποτα πιο μάταιο και πιο αγχωτικό από τις προγραμματικές δηλώσεις «εγώ φέτος θα» ή «εγώ φέτος δεν» που καταλήγουν στον ίδιο κάδο μαζί με όλες τις δηλώσεις «από Δευτέρα». Κάπως έτσι τελειώνει αυτή η βραχύβια φρενίτιδα που διαρκεί μέχρι τις πρώτες μέρες του έτους, έως ότου επιστρέψουμε στην κανονικότητά μας.
Φέτος, λοιπόν, για να απαλλαγείς από τις παραπάνω προγραμματικές δηλώσεις, έχε υπόψη σου τις παρακάτω «γραμματικές δηλώσεις». Χρησιμοποίησε λιγότερους «υποθετικούς λόγους του μη πραγματικού» της μορφής «αν (δε) γινόταν το τάδε, τότε θα». Χρησιμοποίησε περισσότερη οριστική, «θα κάνω», παρά υποτακτική, «ας έκανα».
Εστίασε στο παρόν μέσω του ενεστώτα και απόφυγε τον παρατατικό που σε αφήνει προσκολλημένο στο παρελθόν. Δεν πρόκειται για συμβουλές γραμματικού σχολαστικισμού. Είναι απλώς πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι με την επιλογή συγκεκριμένων λέξεων, δίνουμε υποσυνείδητα και τις αντίστοιχες εντολές στον εγκέφαλό μας.
Με άλλα λόγια, ο τρόπος της διατύπωσης φανερώνει την αντίληψη που έχουμε για τα πράγματα δίνοντας και τα ανάλογα σήματα στον εγκέφαλό μας. Με την απόλυτη δήλωση «δε μπορώ να τα καταφέρω» για παράδειγμα, αντιλαμβανόμαστε την αποτυχία σαν τετελεσμένο γεγονός, ενώ με τη φράση «μπορεί να μην τα καταφέρω» εκφράζουμε την αποτυχία ως πιθανότητα.
Πρόκειται λοιπόν, για δύο δηλώσεις με διαφορετικές νοηματικές αποχρώσεις, συνεπώς διαφορετικές εγκεφαλικές επενέργειες, που θα μας οδηγήσουν αιτιοκρατικά και σε διαφορετικές πράξεις. Δε θα επεκταθώ εδώ περαιτέρω, γιατί τότε θα έπρεπε να συνεχίσω με τη θεωρία των γλωσσικών πράξεων.
Αυτό όμως που αξίζει να κρατήσει κανείς από αυτές τις γραμματικές προτροπές είναι ότι θα ήταν πιο συνετό από δω και πέρα να προσέχουμε τις λέξεις που εκφέρουμε, πριν μετουσιωθούν σε «αυτοεκπληρούμενες» προφητείες εξαιτίας της αυθυποβολής.
Επομένως, αν θέλουμε ἅμα τῇ ἀλλαγῇ του χρόνου να δούμε και κάποια ουσιαστική αλλαγή στη ζωή μας, θα πρέπει να προσέχουμε τον τρόπο που εκφραζόμαστε, άρα και σκεφτόμαστε, αφού θα καθορίσει τον τρόπο που θα πράξουμε. Φρόντισε αυτή τη χρονιά να ζήσεις ό,τι συμβαίνει, όπως συμβαίνει, την ώρα που συμβαίνει.
Γιατί ως τώρα το επαναλαμβανόμενο λάθος μας είναι να πιστεύουμε ότι η ουσία της αλλαγής συνίσταται στο μεταίχμιο της αλλαγής του χρόνου•
Το άμεσο αποτέλεσμα είναι ότι χάνουμε κατ’ αυτόν τον τρόπο το στιγμιαίο του παρόντος, μιας στιγμής περιορισμένης διάρκειας που φεύγει ανεπαίσθητα όσο αναλωνόμαστε σε απολογισμούς της προηγούμενης χρονιάς και υποσχέσεις για την ερχόμενη.
Μακροπρόθεσμα όμως οι συσσωρευμένες χαμένες στιγμές γίνονται έτη που περνούν χωρίς να τα καταλαβαίνουμε, κι έτσι τελικά χάνουμε την επίγνωση του χωροχρόνου μέσα στον οποίο κινείται η ύπαρξή μας περι-ορίζοντας τη ζωή μας.
Αν θες πραγματικά λοιπόν να ζήσεις, σταμάτα να δίνεις τόση βαρύτητα σε συγκεκριμένες ημέρες του χρόνου. Γιατί όσο μεγαλύτερες είναι οι προσδοκίες σου τόσο πιθανότερο είναι να απογοητευτείς, αν κάτι δε γίνει όπως το σχεδίαζες.
Κάθε χρονιά που περνά σου αφαιρεί ένα χρόνο από τη ζωή σου, μα σου προσθέτει εμπειρίες, γνώσεις και αναμνήσεις για να πορευτείς. Μη περιμένεις να είναι Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαίρι, διακοπές ή οποιαδήποτε αργία για να γίνει κάτι το εξαιρετικό.
Κάθε μέρα διαρρηγνύει διαφορετικά τη ζωή σου με δυσκολίες και υποχρεώσεις, αλλά οι ρωγμές που αφήνει είναι για να περάσει από μέσα το φως της ελπίδας και της ζωής.
Εστίασε κάθε μέρα στις μικρές μεν, έντονες δε, στιγμές που κάνουν τη διαφορά, γιατί κάτι θα έχουν να σου διδάξουν. Έτσι θα μάθεις πώς να Είσαι μέσα από αυτό που ζεις και πώς να Ζεις μέσα από αυτό που είσαι.
Να Υπάρχεις. Να Ζεις. Να Πιστεύεις. Be. Live. BELIeVE.
Γράφει η Ελένη Χασαποπούλου
