Οι ταινίες που σχετίζονται με ιστορικά γεγονότα, όταν είναι καλογυρισμένες, σπανίως αποτυγχάνουν. Το να μπορεί ο θεατής να δει πως ζούσαν οι άνθρωποι μια συγκεκριμένη περίοδο και να ταυτιστεί έστω για λίγη ώρα, είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρον. Κι εδώ που τα λέμε, δεν είναι λίγες οι ταινίες αυτές· αμερικανικός εμφύλιος, Α’ και Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Ψυχρός Πόλεμος, κ.α. πολλά γεγονότα που καθόρισαν την παγκόσμια ιστορία, έχουν μεταφερθεί με τεράστια επιτυχία στη μεγάλη οθόνη.
Με αφορμή την επέτειο από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ή Τείχος της Ντροπής -όπως αποκαλούνταν-, σε αυτό το αφιέρωμα θα θυμηθούμε 5 εξαιρετικά φιλμ που μέσα από την πλοκή τους, απέδωσαν την πραγματικότητα της διχοτομημένης πρωτεύουσας, το διάστημα μεταξύ 1961 και 1989.
Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο (The spy who came in from the cold, 1966)
Ένας Βρετανός κατάσκοπος που θέλει να αποσυρθεί από την υπηρεσία, αναλαμβάνει μια τελευταία αποστολή: να μπει στο Ανατολικό Βερολίνο και να ξεσκεπάσει έναν διπλό κατάσκοπο. Μια εξαιρετική μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος του Τζον Λε Καρρέ κι ένας πολύ σημαντικός ρόλος στην καριέρα του Ρίτσαρντ Μπάρτον, ο οποίος ήταν υποψήφιος για Όσκαρ α΄ανδρικού ρόλου, ενώ κέρδισε το βραβείο BAFTA Βρετανού ηθοποιού.
Τα Φτερά του Έρωτα (Wings of Desire, 1987)
Tο κλασικό αριστούργημα του Βιμ Βέντερς είναι αφιερωμένο στο Βερολίνο και τον έρωτα και κέρδισε επάξια το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών του 1987. Ο Ντάμιελ κι ο Κασιέλ, δύο άγγελοι-παρατηρητές πάνω από το διχοτομημένο Βερολίνο, στο τέλος κάθε ημέρας μοιράζονται τις στιγμές των θνητών που τους άγγιξαν περισσότερο. Ο Ντάμιελ, όμως, ερωτεύεται μία όμορφη χορεύτρια, και εξ αιτίας της θυσιάζει την αιωνιότητά του και γίνεται κι αυτός θνητός για να μπορέσει να κατανοήσει απολύτως την ανθρώπινη φύση.
Die Stille nach dem Schuss (2000)
Το “The Legend of Rita” εστιάζει την σύμπραξη μεταξύ της ανατολικογερμανικής Στάζι και της δυτικογερμανικής ‘Φράξια Κόκκινος Στρατός’. Η Ρίτα Βόγκτ αφηγείται την ιστορία της ζωής της. Στη διάρκεια της δεκαετίας 1970, η Ρίτα κι οι σύντροφοί της πραγματοποίησαν ένοπλες ληστείες, απαγωγές κι άλλες επιθέσεις στη Δυτική Γερμανία, στον αγώνα εναντίον του καπιταλιστικού συστήματος. Στη διάρκεια μίας επίσκεψης στο Παρίσι, της ζητήθηκε από έναν ντόπιο αξιωματικό της αστυνομίας, η άδεια οδήγησης. Η Ρίτα επιχείρησε να το σκάσει, ο αστυνομικός την κατεδίωξε σε μία ράμπα στάθμευσης κι η Ρίτα αναγκάστηκε να τον πυροβολήσει θανάσιμα. Έπειτα από μία απόδραση που συνοδεύτηκε απ’ την δολοφονία ενός δυτικογερμανού σωφρονιστικού υπαλλήλου, η Ρίτα κι οι σύντροφοί της, το έσκασαν, απ’ τον σιδηροδρομικό σταθμό της Friedrichstraße για το Ανατολικό Βερολίνο…
Goodbye, Lenin! (2003)
Ο νεαρός Άλεξ αναγκάζεται να …. «ξαναχτίσει» το τοίχος του Βερολίνου, έξι μήνες μετά την πτώση του το 1989, προκειμένου να προστατεύσει την άρρωστη μητέρα του που πέφτει σε κώμα λίγο πριν την ένωση Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας και ξυπνάει 8 μήνες μετά, όταν πλέον ο καπιταλισμός έχει μπει για τα καλά στη ζωή των κατοίκων του Ανατολικού Βερολίνου. Οι γιατροί προειδοποιούν τον Άλεξ ότι οι συγκινήσεις μπορούν να αποβούν μοιραίες για την αφοσιωμένη Κομουνίστρια μητέρα του. Έτσι, ο γιος της προσπαθεί να κρύψει την είδηση της κατάρρευσης του τοίχους και να δημιουργήσει ένα κλίμα Ανατολικής Γερμανίας στο διαμέρισμα όπου ζουν, πετώντας απομακρύνοντας οποιοδήποτε καπιταλιστικό σύμβολο και αποκρύπτοντας επιμελώς τη νέα πραγματικότητα της χώρας απ’ τη μητέρα του, φτιάχνοντας μια ψευδαίσθηση του παρελθόντος.
Οι ζωές των άλλων (The lives of others, 2006)
Βρισκόμαστε στο Ανατολικό Βερολίνο, το 1984. Οι κάτοικοι της πόλης επιτηρούνται 24/7 από κατασκόπους της Στάζι. Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκεται ο, Γκερντ Βίζλερ, ένας συστηματικός και απόλυτα αφοσιωμένος στην υπηρεσία του και μοναχικός, αγέλαστος, και αδίστακτος άνθρωπος. Η ζωή ενός αναγνωρισμένου θεατρικού συγγραφέα, του Γκεόργκ Ντρέιμαν, ο οποίος μεταφέρει στη Δύση στοιχεία για το ανελεύθερο καθεστώς, καθηλώνει τον πράκτορα, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την παρακολούθησή του και τον παρακινεί να αποκρύψει όσα ανακάλυψε από την υπηρεσία. Η ταινία του Φλόριαν Χένκελ Φον Ντόνερσμαρκ, βραβεύτηκε το 2006 με το Βραβείο Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας, ενώ σημείωσε ρεκόρ υποψηφιοτήτων στα Γερμανικά Βραβεία Κινηματογράφου. Επίσης, κέρδισε το Βραβείο BAFTA Καλύτερης Μη Αγγλόφωνης Ταινίας και το Βραβείο Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου καλύτερης ταινίας.
Επιμέλεια: Δάφνη Τσάρτσαρου
