Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 17 Ιανουαρίου 1914 και θεωρείται από πολλούς η πρώτη υπερρεαλίστρια ποιήτρια στην Ελλάδα.
Υπήρξε σύζυγος του ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκου 1939–1943. Μετά συνδέθηκε με τον ποιητή Αντρέα Καμπά. Μαζί του έφυγε τον Δεκέμβριο του 1945 για το Παρίσι, με υποτροφία του Γαλλικού Ινστιτούτου. Εκεί γνώρισε τον Καταλανό ζωγράφο και ανεψιό του Πικάσο Χαβιέ Βιλατό (Javier Vilató, 1921–2000), με τον οποίο έζησε μαζί από το 1946 έως το 1954. Το 1957 συνδέθηκε με τον Κορνήλιο Καστοριάδη, αλλά ο δεσμός τους δεν κράτησε παρά μόνον δύο χρόνια.
Το 1958 επέστρεψε στην Αθήνα για να εργαστεί στον ΕΟΤ. Το 1964 έφυγε και πάλι στο Παρίσι για να δουλέψει στο εκεί κατάστημα Βαράγκη. Επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα το 1973 και εργάστηκε στην υπηρεσία δημοσίων σχέσεων της Εμπορικής Τράπεζας, μέχρι τη συνταξιοδότησή της το 1984. Πέθανε στην Αθήνα, στις 16 Ιουνίου 1987.
… για τον Ανδρέα Εμπειρίκο
Ήταν πολύ εξαιρετικός άνθρωπος ο Ανδρέας, και τότε ήταν μια όασις. Είχαμε μάθει τόσα πολλά από αυτόν. Σας μιλάω για το 1939. Έκανε στο σπίτι του την πρώτη έκθεση Γάλλων υπερρεαλιστών, διαβάσαμε κείμενα-ξαφνικά έγινε ένα φούντωμα με τον Ανδρέα. Μαζευόμαστε στο σπίτι κάθε Πέμπτη. Πόσες φορές δεν βάλαμε τον Γκάτσο να διαβάσει την Αμοργό.
Πρώτα απ’ όλα είχε 9-10 ώρες δουλειά με τους ψυχαναλυόμενους. Είχαμε βιαστικό πρόγευμα, και αργά το δείπνο. Ήταν ένας άνθρωπος μεγάλης καλοσύνης, είχε μια τάση εξαλλοσύνης, που επειδή την φοβότανε-το λέω αυτό τώρα!-οπλιζότανε με αφάνταστη ευγένεια. Μια φορά θύμωσε και τρίζανε τα τζάμια-αλλά αυτό ήτανε πολύ σπάνιο. Του κάνανε άνθρωποι γαϊδουριές και δεν τους έστελνε στο διάβολο, είχε πολλή κατανόηση.
Είχε μεγάλο εσωτερικό πλούτο, γνώσεις, μνήμη και αγάπη της ποίησης-αυτό ήταν το αντιστάθμισμα της υπερβολικής του ευγένειας…Μια φορά αντάλλαζαν ατέλειωτες φιλοφρονήσεις με τον Σικελιανό στο κορφόσκαλο της εισόδου, που ήταν κάτι το αφάνταστο…Μερικοί είχαν παρεξηγήσει την ευγένεια του Ανδρέα, αλλά εδώ στην Ελλάδα όμως συμβαίνει και το ανυπόφορο: να μιλούν στον ενικό στην οικιακή βοηθό και να εισπράττουν πληθυντικό. Εγώ προτιμώ τον ενικό, γιατί είναι ένα βήμα προς τη φιλία-ο πληθυντικός είναι κουραστικός.
… για τον Πικάσο
Ήταν μια εξαιρετική γνωριμία. Κι ήταν μεγάλος πια, με φοβερές γνώσεις κι έναν τρόπο σκέψης πάρα πολύ πρωτότυπο. Εκεί να δείτε ικανότητες: του φέρνει ο Τεριάντ ένα τεύχος του Verve να του δείξει κάτι αναλογίες και του λέει «μου το δίνεις;». Και κάθεται και γράφει μέσα σε τρεις ώρες ένα καταπληκτικό θεατρικό έργο. Ήταν μεγαλοφυία, με όλα τα στραβά κι όλα τα ελαττώματά του.
Είχε στιγμές τσιγκουνιάς και περίεργες μικρότητες, εγωισμούς… όπως όλοι άλλωστε. Είχε όμως μια ταχύτητα και πρωτοτυπία σκέψης αφάνταστη…. Εκεί που κάναμε μπάνιο κάθε μέρα, ερχόντουσαν κάτι νέοι, τους λέγαμε affichionados, που τους βλέπαμε από μακριά να παρατηρούν τον Πικασό και ερχόντουσαν πέντε πέντε να του πουν δυο κουβέντες. «Πως φτάσατε στον κομμουνισμό;», τον ρωτούσαν κάποιοι. «Όπως φτάνω στην πηγή» τους απάντησε.
…για τον έρωτα στα δύο φύλλα
Αυτή είναι νομίζω η διαφορά μεταξύ αντρών και γυναικών. Οι άντρες έχουν πολύ πιο σαρκική αντίληψη: να κοιμηθούνε με τη μια γυναίκα και μετά με την άλλη, να τις κρατήσουν σαν τρόπαια, ενώ οι γυναίκες πέφτουν με τα μούτρα, αισθάνονται ένοχες όταν βρεθούν με δυο ανθρώπους…
… για τον άντρα
Κάποιος πάρα πολύ διαφορετικός από μένα. Ένα πράγμα πολύ ωραίο και ξένο-όχι το εκατοστό δικό μου καλούπι.
…για την ευτυχία
Ααα! Είναι κάτι πολύ παροδικό, μια έκλαμψη… Κι όταν γράψεις, κι όταν ερωτευτείς, κι όταν ζήσεις κάποιο καλοκαίρι με τη θάλασσα, έχεις μοναδικές χαρές της καρδιάς για μια στιγμή μονάχα…
Αποσπάσματα από τη συνέντευξη που δόθηκε στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο για την Ελευθεροτυπία. Συμπεριλαμβάνεται στο βιβλίο “Αντίο Παλιέ Κόσμε, συνεντεύξεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους”.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κάπλα
