Με την εξέλιξη της τεχνολογίας ο σύγχρονος άνθρωπος έχει γίνει αδιάσπαστο μέρος της.

Με την ενασχόληση μας με τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας η πληροφόρηση μας γίνεται πιο άμεση, πιο πλήρης και πιο τέλεια. Δυστυχώς, μερικοί από όσους δέχονται την πληροφόρηση αυτή, αρχίζουν να ασχολούνται με έμμονο και παθολογικό τρόπο με αυτή.

Έχει παρατηρηθεί πως η συνεχής και έμμονη απασχόληση με το κινητό τηλέφωνο, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βασίζεται πάνω σε ένα άλλο κίνητρο, διαφορετικό από την απλή πληροφόρηση – τον φόβο μήπως μείνουμε έξω από τις εξελίξεις και μας διαφύγει κάτι σπουδαίο. Η νέα αυτή παθολογική σχέση με τα Μέσα έχει πάρει το όνομα FOMO (Fear Of Missing Out).

Το ακρώνυμο FΟMO δηλώνει το πώς η νέα γενιά ζει μια δεύτερη ζωή στην ψηφιακή πραγματικότητα σε βαθμό που δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς την “cyber ταυτότητά” της! Μία συνηθισμένη ημέρα στο Facebook μπορεί να μας μετατρέψει σε “σούπερ ήρωες”. Τα status λειτουργούν σαν μεταμορφωτικές δυνάμεις, με την βοήθεια των οποίων, προβάλλεται το προφίλ ενός ατόμου που συνέχεια, ταξιδεύει, κάνει check-in σε διαφορετικά μέρη, διασκεδάζει ασταμάτητα και τραβάει selfie φωτογραφίες μέχρι πρωίας.

Σήμερα, οι περισσότερες φωτογραφίες των φίλων μας, των αθλητών, των τραγουδιστών, των ηθοποιών ακόμα και του Προέδρου των ΗΠΑ είναι «selfie». «Selfie» (αυτοαπεικόνιση) είναι η φωτογραφία εκείνη που βγάζει κανείς μόνος του στον εαυτό του χρησιμοποιώντας την κάμερα ενός smartphone ή μιας webcam και την αναρτά στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Ο όρος “selfie” ανακοινώθηκε ως η λέξη της χρονιάς 2013 για το Αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης καθώς ήταν αδύνατο να περιηγηθεί κανείς στα κοινωνικά δίκτυα χωρίς να δει τουλάχιστον μία “selfie” φωτογραφία.

Τι ωθεί όμως τελικά τους ανθρώπους να αυτό-φωτογραφίζονται και να αναρτούν προσωπικές τους στιγμές στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης;

Ένας από τους λόγους που κάνει την «selfie» δημοφιλή είναι διότι αυξάνει την αυτοπεποίθησή μας. Ο τρόπος που προβάλλουμε τον εαυτό μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε καλύτερα από όταν κοιταζόμαστε απλώς σε έναν καθρέφτη,γιατί με αυτό τον τρόπο ελέγχουμε και επεξεργαζόμαστε την εικόνα μας. Δεν υπάρχει πίεση χρόνου ούτε περιορισμός στα φωτογραφικά κλικ και με συμμάχους φίλτρα και εφαρμογές επεξεργασίας φωτογραφιών καταλήγουμε σε μία που μας ικανοποιεί.

Ένας άλλος λόγος που οι περισσότεροι από εμάς έχουμε κοινοποιήσει τουλάχιστον μία selfie φωτογραφία μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι άλλος από το να αποδείξουμε πως περάσαμε και εμείς από αυτό το μέρος, κάναμε και εμείς παρέα με αυτούς τους ανθρώπους και έχουμε μία γεμάτη ζωή… πιθανόν για να προκαλέσουμε και λίγο τον φθόνο κάποιων.

Kάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν πως όταν μετά την δημοσίευση μίας φωτογραφίας, η ανυπομονησία για το πρώτο like εντείνεται και όταν έρχεται το πρώτο, η προσμονή για τα υπόλοιπα παραμένει ίδια τότε πιθανόν υπάρχουν στοιχεία ναρκισσισμού. Ο ναρκισσισμός ίσως οφείλεται σε αυτό ακριβώς, το αέναο κυνηγητό να τραβούμε όλο και περισσότερα βλέμματα πάνω μας που κωδικοποιούνται υπό την μορφή των likes. Το να “αρέσει” μία ανάρτηση στους φίλους μας, μεταφράζεται ως ένδειξη αποδοχής μας στον εικονικό κόσμο.

Πριν βγάλεις μια φωτογραφία ρώτα τον εαυτό σου και σκέψου γιατί την βγάζεις. Αν σου αρέσει ο εαυτός σου σήμερα ή αν απλώς έχεις παιχνιδιάρικη διάθεση και θέλεις να αιχμαλωτίσεις την στιγμή για τον εαυτό σου ή για να την μοιραστείς με τους φίλους σου, τότε είναι κάτι ευχάριστο που αξίζει να αποτυπωθεί. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν περιμένεις την ανταπόκριση των φίλων σου.

Αν περνάς τα επόμενα 30 λεπτά μανιωδώς με το κινητό στο χέρι, κλικάρωντας και ανανεώνοντας την σελίδα ή ελπίζοντας να σχολιάσουν και να κάνουν “like” συγκεκριμένα άτομα, είναι ένα σημάδι ότι εξαρτάσαι σε σημαντικό βαθμό από την κριτική και την αποδοχή των άλλων, οι οποίες θα καθορίσουν την ευτυχία και την αξία σου. Οι περιστασιακές «selfie» φωτογραφίες είναι μέρος της κοινωνικής μας δικτύωσης, αλλά οι πολλές σπαταλούν πολλή ενέργεια και συχνά δείχνουν θέματα υπερβολικής ή χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Oι φωτογραφίες «selfie» συχνά είναι ακίνδυνες και μέσα στα πλαίσια της διασκέδασης. Αν όμως ξοδεύουμε πολύ χρόνο απασχολούμενοι με την κοινωνική μας ταυτότητα ή αν εμπλεκόμαστε σε καταστάσεις μόνο και μόνο διότι θα μας εξασφαλίσουν μία καλή φωτογραφία η οποία θα μας χαρίσει πολλά «like», τότε θα πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να συνειδητοποιήσουμε ότι πρώτα πρέπει να ζούμε τις στιγμές και έπειτα να τις φωτογραφίζουμε.

Γράφει η Χριστίνα Βαγενά, ΜSc Συμβουλευτική Ψυχολογία, Γνωστική-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία,

[email protected], τηλ: 2311 242092

Thessaloniki Arts and Culture http://www.thessalonikiartsandculture.gr