Συναισθηματικές πληγές και σχέσεις.

Πληγώνομαι γιατί ξεχνιέμαι και προσδοκώ. Γίνεται όμως κι αλλιώς;

Μπαίνοντας σε μια νέα σχέση κουβαλάμε και τις συναισθηματικές πληγές του παρελθόντος. Πόσο μπορούμε να εμπιστευτούμε τον άλλο, πόσο μπορούμε να επενδύσουμε σ’ αυτή τη σχέση; Πόσο συναισθηματικά διαθέσιμοι είμαστε και πόσο είμαστε εδώ για τον άλλο;

Οι πληγές που έχουμε ήδη λειτουργούν σαν μια αφύπνιση, που είναι εδώ για να μας υπενθυμίζει να μην πληγωθούμε ξανά. Μπορεί να μας κάνει πολύ ευαίσθητους και ευέξαπτους σε παράγοντες και σε καταστάσεις, που κάτω από άλλες συνθήκες δεν θα μας προκαλούσαν τίποτα αρνητικό.

Οι συναισθηματικές πληγές που έχουμε ήδη μας κάνουν υπερευαίσθητους, ιδιαίτερα προσεκτικούς, φοβισμένους ή και απόμακρους από το να ζήσουμε νέες σχέσεις. Αν όμως μείνουμε στις πληγές που έχουμε ήδη, δε θα μπορέσουμε να ξανακάνουμε μια αληθινή σχέση, δεν θα μπορέσουμε να εμπιστευτούμε ξανά, να αφεθούμε στα συναισθήματα που νιώθουμε, να κάνουμε όνειρα για το παρόν και το μέλλον.

Ίσως, αυτό που μπορούμε να μετριάσουμε κάπως είναι οι ελπίδες και οι προσδοκίες που έχουμε από μια νέα σχέση, ας μένουμε περισσότερο στο παρόν, στην πραγματικότητα τη δική μας και του άλλου, σε αυτό που μας δίνει και σε αυτό που ελπίζουμε ότι θα μας δώσει, σε αυτό που είναι και όχι σε αυτό που προσδοκούμε ότι είναι.

Οι περισσότερες σχέσεις στηρίζονται σε μια πλάνη, σε μια ψευδαίσθηση, σε έναν ψεύτικο άλλο, που τον φτιάχνουμε με τις προσδοκίες και τις ελπίδες μας, στην προσπάθειά μας να καλύψουμε τις ανάγκες που έχουμε. Πόσο κατάλληλος είναι ο άλλος και πόσο παρόν είναι; Πόσο παρόν θέλει να είναι και πόσο μπορούμε να τον εμπιστευτούμε;

Τι μας έχει δώσει ήδη και τι μας κάνει να τον εμπιστευόμαστε; Ας μην μένουμε στα λόγια και στις υποσχέσεις, ας βλέπουμε πόσα από τα λόγια μετατρέπονται σε πράξη, πόσο πραγματικά μας καλύπτει αυτή η σχέση…

Όταν όμως μπαίνουμε σε μια σχέση με τις πληγές που ήδη έχουμε θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην αποδίδουμε στον άλλο τα σφάλματα που ήδη έχουμε βιώσει από άλλους. Οι πληγές μας κάνουν ευαίσθητους και έχουμε έντονα την ανάγκη για κοινωνική αποδοχή.

Όντας πληγωμένοι από προηγούμενες σχέσεις, μπορεί να είμαστε πιο ευάλωτοι στην οποιαδήποτε ένδειξη μη αποδοχής ή στην παραμικρή ένδειξη αδιαφορίας. Κι αυτό μας κάνει να πληγωθούμε πολύ, όχι λόγω της νέας μας σχέσης, αλλά λόγω αυτών που βιώνουμε και αγγίζουν τις πληγές που ήδη έχουμε υπενθυμίζοντάς μας την απόρριψη που ήδη έχουμε βιώσει.

Και είναι πολύ πιθανό να δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή σε λόγια, κινήσεις ή πράγματα που κάτω από άλλες συνθήκες θα θεωρούσαμε ασήμαντα. Η οποιαδήποτε συμπεριφορά μας θυμίζει το παρελθόν και αγγίζει τις ήδη υπάρχουσες πληγές μας, μας κάνει να πονάμε, να νιώθουμε ότι θα ξαναπληγωθούμε.

Και τότε… είναι πιθανό να αντιδράσουμε έντονα- είτε να απομακρυνθούμε από τον άλλο είτε να απαιτήσουμε περισσότερα ώστε να μας αποδείξει ο άλλος ότι δεν θα συμπεριφερθεί όπως φοβόμαστε, όπως έχουμε βιώσει από άλλους σε προηγούμενες σχέσεις.

Πληγώνομαι γιατί ξεχνιέμαι και προσδοκώ. Γίνεται όμως κι αλλιώς;

Ίσως και να γίνεται. Μήπως να μην ξεχνάμε ότι οι πολλές προσδοκίες είναι αυτές που μας κάνουν να πληγωνόμαστε βαθιά και ανεπανόρθωτα; Αν από την αρχή βλέπαμε αυτόν που είχαμε απέναντί μας και πόσο πραγματικά μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μας δεν θα πληγωνόμασταν ούτε τόσο συχνά ούτε τόσο πολύ. Ας προσπαθούμε τουλάχιστον να μην μπερδεύουμε τις προσδοκίες και τα θέλω μας με αυτά που ο άλλος είναι πρόθυμος να μας δώσει.

Μπορεί τα όνειρά μας και οι πεποιθήσεις μας για το τι είναι σχέση και το πώς θέλουμε μια σχέση να είναι τελείως διαφορετικά από τα όνειρα και τις πεποιθήσεις του άλλου. Ας έχουμε τα μάτια ανοιχτά σε αυτόν που έχουμε απέναντί μας και όχι στην εξιδανίκευση του άλλου, την οποία ξεκινήσαμε πριν καλά- καλά προλάβουμε να τον γνωρίσουμε.  

Για να μπορέσουμε να επουλώσουμε τις συναισθηματικές πληγές του παρελθόντος θα πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε την ύπαρξή τους, να καταλάβουμε γιατί αντιδρούμε έτσι σε μια νέα μας σχέση, τι μας φοβίζει και από τι θέλουμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας.

Δεν βοηθάει να προσπαθήσουμε να διαγράψουμε ή να ξεχάσουμε τις πληγές που έχουμε, απλά αναγνωρίζοντας αυτές και συνειδητοποιώντας την επίδρασή τους μπορούμε να τις περιορίσουμε και να μην μας επηρεάζουν τόσο στις επόμενες σχέσεις μας. Μέσα από μια διαφορετική σχέση μπορούμε να αποδείξουμε στον εαυτό μας ότι δεν επαναλαμβάνονται όσα ζήσαμε στο παρελθόν.

Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να αφεθούμε λίγο στη νέα σχέση, να εμπιστευόμαστε, να δίνουμε και να εκφράζουμε όσα νιώθουμε και όχι να περιμένουμε τη στιγμή που θα ξανασυμβούν όσα ήδη μας έχουν πληγώσει σε προηγούμενες σχέσεις.

Δεν γίνεται να ξεκινάμε μια σχέση με φόβους και αρνητικές σκέψεις, με ανασφάλεια και έντονη αμφισβήτηση του άλλου, με καχυποψία και με γενικεύσεις, που τις θεωρούμε πλέον ως απόλυτες αλήθειες. Είναι λογικό να θέλουμε να αποφύγουμε τον πόνο, να μην πληγωθούμε, να μην βιώσουμε τα αρνητικά συναισθήματα του παρελθόντος, όμως, δεν γίνεται να ζούμε διαρκώς με το φόβο ότι θα μας εγκαταλείψουν, θα μας απορρίψουν, θα μας πληγώσουν, θα μας προδώσουν.

Κάθε φορά που συμβαίνει κάτι που αγγίζει τις πληγές μας, αυτές ξυπνούν και προσπαθούν να μην γίνουν πιο μεγάλες, προσπαθούν να βρουν τρόπο επούλωσης ή τουλάχιστον να μην επεκταθούν. Κι εμείς το μόνο που κάνουμε είναι να γινόμαστε αμυντικοί ή επιθετικοί στην προσπάθειά μας να μην αποκτήσουμε άλλες πληγές ούτε να ξύσουμε τις ήδη υπάρχουσες, γιατί πονάνε…

Γράφει η Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc
Πηγή: papadopsixologos.blogspot.gr

Thessaloniki Arts and Culture