Από τη Wendy L. Patrick, JD, Ph.D.
Μετάφραση: Σωτηρία Κακαγιά
Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που είναι σπιτόγατοι και μυστικοπαθείς και οι οποίοι είναι ευχαριστημένοι όταν οι επαγγελματικές συναντήσεις και οι κοινωνικές συγκεντρώσεις γίνονται μέσω διαδικτύου. Πολλοί άνθρωποι που είναι ντροπαλοί προτιμούν να αποφεύγουν τις μεγάλες συγκεντρώσεις με πολύ κόσμο, αφού τις θεωρούν δυσβάσταχτες και εξαντλούν την ενέργειά τους.
Η αλήθεια είναι ότι πολλοί από εμάς νιώθουμε το ίδιο. Αυτό ισχύει επίσης και για τις εικονικές συγκεντρώσεις. Ωστόσο, παρ’ όλο που έχουν κοινά χαρακτηριστικά με άλλους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, οι εικονικές πλατφόρμες, όπως η εφαρμογή Zoom, έχουν περισσότερα οφέλη για τους εσωστρεφείς παρά για τους εξωστρεφείς.
Στο Zoom κανείς δεν περνά απαρατήρητος
Αν είστε εσωστρεφής, είναι μάλλον δύσκολο να σας πείσει κάποιος να βγείτε και να έχετε κοινωνικές επαφές μετά από μια κουραστική μέρα στη δουλειά, όταν μάλιστα θα πρέπει να βρεθείτε έξω και να αλληλεπιδράσετε με ανθρώπους που δεν γνωρίζετε.
Κατά παράδοξο τρόπο, ίσως θα ήταν ακόμα πιο δύσκολο να σας ζητήσει κάποιος να συμμετάσχετε σε μια ομάδα αγνώστων στο Zoom όπου όλοι βρίσκονται στο προσκήνιο, στο φως της δημοσιότητας την ίδια στιγμή. Εδώ δεν υπάρχει καμιά γωνιά για να σταθεί κανείς, ούτε κάποια έξοδος για να βγει έξω για διάλειμμα. Δεν περνά κανείς απαρατήρητος – γιατί απλούστατα δεν υπάρχει τίποτα για να κρυφτεί κανείς πίσω. Όλοι βρίσκονται πρόσωπο με πρόσωπο.
Προσθέστε τώρα σε αυτή τη δυναμική τα καινούρια πρότυπα κοινής χρήσης στο διαδίκτυο. Εν μέσω της πανδημίας, έχουμε λάβει οδηγίες να κρατάμε αποστάσεις – μόνο σωματικά όμως. Στις συναντήσεις του Zoom και ειδικά όταν είναι κοινωνικού περιεχομένου – σε αντίθεση με τις επαγγελματικές – στους συμμετέχοντες συνήθως γίνονται ερωτήσεις μπροστά σε όλους.
Καθώς χτυπάει το κουδούνι και το καινούριο άτομο εμφανίζεται στην οθόνη, «περνά από ανάκριση» για τα πάντα – από το ψευδώνυμο που χρησιμοποιεί μέχρι την εμφάνισή του (ή το γεγονός ότι όλα αυτά δεν φαίνονται σε περίπτωση που έχει απενεργοποιήσει το βίντεό του) και το φόντο πίσω του. Εκτός κι αν ο διοργανωτής κάνει διαμοιρασμό των «δωματίων», ακόμη και οι φαινομενικά ακίνδυνες ερωτήσεις μπορούν να κάνουν τους ντροπαλούς χρήστες να νιώθουν ότι βρίσκονται στο εδώλιο του κατηγορουμένου.
Υπάρχουν όμως και καλά νέα: έρευνες έδειξαν ότι τουλάχιστον για τους εσωστρεφείς η εικονική αλληλεπίδραση σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης βοηθά στη δημιουργία καλών σχέσεων και εμπιστοσύνης, οι οποίες μπορούν να μετατραπούν σε σχέσεις κι εκτός διαδικτύου.
Η ασφάλεια στην κοινωνική δικτύωση
Στο άρθρο «Connected: Facebook May Facilitate Face-to-Face Relationships for Introverts», ο Alexander Spradlin και οι συνεργάτες του (2019) εξέτασαν τη σχέση ανάμεσα στην κοινωνική δικτύωση και στις πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπιδράσεις. Ξεκίνησαν σημειώνοντας ότι ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης αυξάνουν τη ζωντανή επαφή.
Εξετάζοντας αυτή τη σύνδεση με τη διεξαγωγή διαδικτυακής έρευνας με 855 φοιτητές, ανακάλυψαν ότι η χρήση του Facebook σχετιζόταν με την αυξημένη ζωντανή επικοινωνία – μια σχέση που μετριάζεται από την εξωστρέφεια.
Εδώ υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ανατροπή. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι «η σχέση ανάμεσα στη χρήση του Facebook και την πρόσωπο με πρόσωπο επικοινωνία ήταν σημαντική μόνο σε άτομα με χαμηλά ως μέτρια επίπεδα εξωστρέφειας (δηλαδή στους εσωστρεφείς)».
Αυτή η συσχέτιση μειωνόταν καθώς η εξωστρέφεια αυξανόταν. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι το Facebook αλλά και άλλoι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να ωφελήσουν τους εσωστρεφείς ανθρώπους επιτρέποντάς τους ν’ αναπτύξουν σχέσεις κι εμπιστοσύνη «σε ένα λιγότερο απειλητικό κοινωνικό περιβάλλον το οποίο με τη σειρά του τους δίνει μεγαλύτερη άνεση ώστε να εμπλακούν σε ζωντανή επικοινωνία».
Παρ’ όλο που οι συγγραφείς αναγνωρίζουν ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα σ’ αυτόν τον τομέα για την κατανόηση των μηχανισμών που βρίσκονται πίσω από αυτή τη σχέση, τονίζουν ότι το Facebook μπορεί να ωφελήσει την ανάπτυξη σχέσεων κάνοντας τους ανθρώπους να συνδεθούν με τον «έξω κόσμο».
Αν και το Zoom διαφέρει από το Facebook, η ευκαιρία εικονικής αλληλεπίδρασης από απόσταση τόσο προφορικά όσο και μέσω chat, επιτρέπει στους εσωστρεφείς να δημιουργήσουν σιγά σιγά σχέσεις με βάση τους ίδιους μηχανισμούς αναπτύσσοντας σχέσεις κι εμπιστοσύνη σε ένα λιγότερο απειλητικό κοινωνικό περιβάλλον.
Ο ΒΑΘΜΟΣ ΑΝΕΣΗΣ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΕ ΕΙΚΟΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΥΞΗΘΕΙ ΑΚΟΜΗ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ.
Όλα κρίνονται από τα άτομα με τα οποία συναναστρέφεστε
Φυσικά, η φύση των εσωστρεφών ανθρώπων δεν αλλάζει όταν συνδέονται στο διαδίκτυο. Έτσι, για τους εσωστρεφείς που προχωρούν προσεκτικά στον εικονικό κόσμο, το να γνωρίζουν ότι υπάρχουν ευκαιρίες για να δημιουργήσουν σιγά σιγά σχέσεις διευκολύνει ψυχολογικά τη μετάβαση. Όλα όμως εξαρτώνται από τα άτομα με τα οποία συναναστρέφονται.
Οι εικονικές εκδηλώσεις που επικεντρώνονται σε κοινά ενδιαφέροντα, όπως ταξίδια, εκμάθηση μιας καινούριας γλώσσας ή άλλους τομείς κοινών χαρακτηριστικών ταιριάζουν στους εσωστρεφείς που επιδιώκουν να επεκτείνουν τον κοινωνικό τους κύκλο.
Οι συσκέψεις στο Zoom που εστιάζουν αποκλειστικά στην κοινωνικοποίηση μάλλον όχι. Όσοι είναι ντροπαλοί σίγουρα θα θέλουν να ελέγξουν τη μορφή των βιντεοδιασκέψεων, δηλαδή κατά πόσο θα υπάρχει διαμοιρασμός δωματίων, καθώς και τον αναμενόμενο αριθμό συμμετεχόντων – πληροφορίες που οι περισσότεροι διοργανωτές στο Zoom είναι πρόθυμοι να παρέχουν.
Με λίγη εξάσκηση στην επιλογή των διαδικτυακών κοινωνικών δραστηριοτήτων (όπως άλλωστε όλοι πρέπει να κάνουμε), οι εσωστρεφείς μπορούν να κοινωνικοποιηθούν επιτυχώς και να ανθίσουν μέσω του διαδικτύου.
Βιβλιογραφία
Spradlin, Alexander, Carrie Cuttler, John P. Bunce, and L. Mark Carrier. “#Connected: Facebook May Facilitate Face-to-Face Relationships for Introverts.” Psychology of Popular Media Culture 8, no. 1 (January 2019): 34–40. doi:10.1037/ppm0000162.
Πηγή: psychologytoday.com
