Το διαζύγιο και η θυματοποίηση

Το διαζύγιο και η θυματοποίηση

Είναι απίθανο να κλείσει κανείς τα μάτια του στην τρομακτική αύξηση του αριθμού διαζυγίων που παρατηρείται στην εποχή μας.

Το διαζύγιο είναι ένα γεγονός που μπορεί να βιωθεί ως τρομερά τραυματικό, άλλωστε είναι μία μορφή απώλειας τις περισσότερες φορές για τον γονέα που μένει πίσω αλλά και για τα παιδιά. Ο γονέας θα περάσει από το στάδιο της άρνησης, της διαπραγμάτευσης, του θυμού, της θλίψης και τέλος της αποδοχής.

Ένα από τα πιο δύσκολα στάδια είναι αυτό του θυμού.

Είμαστε θυμωμένοι με τον εαυτό μας, με τον πρώην σύντροφο, με την τύχη μας, με τους γύρω μας. Μπορεί να είμαστε θυμωμένοι με την/τον πρώην που δεν προσπάθησε αρκετά, που έκανε πράγματα που δεν θέλαμε ή που δεν έκανε πράγματα που επιθυμούσαμε. Ακόμα είμαστε θυμωμένοι με τον εαυτό μας για τα λάθη που κάναμε, τις λάθος επιλογές ή επειδή δεν καταλαβάμε εγκαίρως ότι κάτι δεν πάει καλά.

Ο θυμός ο οποίος είναι στραμένος σε μας είναι επώδυνος διότι προέρχεται από αρνητικές σκέψεις που έχουν προηγηθεί. Σκέψεις αποτυχίας, μοναξιάς, ευαλωτότητας, αναξιότητας. Σκέψεις οι οποίες ενδεχομένως ξεσκεπάζουν και ακουμπούν δυσάρεστες εμπειρίες που κουβαλάμε από μικρή ηλικία.

Το να αποδεχτούμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης για την άτυχη κατάληξη του γάμου σε αυτό το στάδιο είναι ανέφικτο διότι κατακλυζόμαστε από τόση αρνητική ενέργεια και απογοήτευση που δεν μπορούμε να σκεφτούμε λογικά και ρεαλιστικά. Ωστόσο, η ενέργεια του θυμού μας πιέζει θέλοντας κάπου να διοχετευθεί και αυτό γίνεται συνήθως πάνω στον/στην πρώην σύντροφο.

Ένα λάθος που παρατηρείται από άτομα που υποφέρουν από χαμηλή αυτοπεποίθηση, είναι να παίρνουν συνειδητά ή ασυνείδητα το ρόλο του θύματος, όπου θύτης ο πρώην. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για «θυματοποίηση».

Ο όρος αναφέρεται γενικά σε κάποιο άτομο που αποφεύγει την προσωπική υπευθυνότητα ή τα αρνητικά συναισθήματα, κατηγορώντας τους άλλους. Η ψυχοσύνθεση του θύματος χαρακτηρίζεται ως ένας καταστροφικός μηχανισμός, που εμποδίζει τις προσωπικές σχέσεις και την ευτυχισμένη ζωή.

Ένα άτομο που σκέφτεται ως θύμα, θα κατηγορήσει τους άλλους για την κατάσταση, αντί να αντιμετωπίσει την αίσθηση ντροπής και ενοχής που του θυμίζει την περασμένη τραυματική εμπειρία του παρελθόντος. Όταν ένα άτομο θεωρεί τον εαυτό του θύμα, νιώθει ότι η ζωή δεν του έχει φερθεί δίκαια. Ίσως αισθάνεται ότι τιμωρείται ή ότι του αξίζει να είναι θύμα.

Η αυτοπεποίθησή του είναι πολύ χαμηλή. Υποφέρει από αρνητικές σκέψεις και ίσως αισθάνεται παγιδευμένο. Ένα άτομο που παρουσιάζει ψυχοσύνθεση θύματος συχνά παθιάζεται με την δικαιοσύνη και την ηθική. Πιστεύει ότι τα καλά πράγματα που γίνονται τα αξίζει και ότι τα άσχημα συμβαίνουν επειδή κάποιος άλλος είναι σκληρός ή άδικος.

Είναι πολύ δύσκολο για ένα τέτοιο άτομο να αναλάβει το δικό του μερίδιο ευθύνης, επειδή αυτό το κάνει ευάλωτο σε οδυνηρά συναισθήματα ντροπής, ενοχής ή φόβου που κουβαλά από παλιά. Πιστεύει ότι είχαν πρόθεση να το βλάψουν, ότι το εκμεταλλεύτηκαν και ότι δεν μπορούσε να αποτρέψει την έκβαση του γεγονότος. Η ψυχοσύνθεση του θύματος μπορεί να παραλύσει κάποιο άτομο και να το αποτρέψει από την λήψη λογικών αποφάσεων.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι αισθάνεται ότι οι άλλοι άνθρωποι είναι πιο τυχεροί ενώ η δική του μοίρα ήταν αυτή. Επίσης,αποζητά και στοχεύει στην συμπόνια εξιστορώντας δυσάρεστες καταστάσεις για τις οποίες είναι υπεύθυνος μόνο και πάντα ο άλλος. Αυτό το άτομο συνήθως χαρακτηρίζεται από μία γενική αρνητικότητα και βλέπει το ποτήρι μισοάδειο. Αισθάνεται αβοήθητο,ανήμπορο και κατηγοριοποιεί τους ανθρώπους σε «καλούς» και «κακούς».

Αν πιστεύεις ότι έχεις κάποια από τα παραπάνω χαρακτηριστικά ήρθε η ώρα να τα αλλάξεις για την δική σου ψυχική ηρεμία αλλά και των παιδιών σου τα οποία ήδη βιώνουν όλα τα αρνητικά συναισθήματα που συνεπάγεται ένα διαζύγιο.

Αρχικά, προσπάθησε να εντοπίσεις τα δικά σου λάθη και δες τι μπορείς να μάθεις από αυτά. Όλοι οι άνθρωποι κάνουμε λάθη. Τα λάθη δεν είναι για να μας ορίζουν, είναι για να μας καθοδηγούν. Λάθη έκανε και ο/η πρώην σύντροφος σου. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τιμωρείται και να κατηγορείται για την υπόλοιπη ζωή του.

Μία κακή πράξη δεν τον κάνει αυτόματα κακό άνθρωπο. Διαχώρισε τις πράξεις από τους ανθρώπους. Π.χ είχες έναν αποτυχημένο γάμο.Δεν είσαι αποτυχημένος σαν άνθρωπος.

Η αρνητική σου συμπεριφορά επηρεάζει τα παιδιά τα οποία θα πρέπει να είναι το επίκεντρο σας. Όσο δικαιολογημένο ή όχι θυμό και αν έχεις προσπάθησε να μην τον κατηγορείς μπροστά στα παιδιά. Έτσι τους δημιουργoύνται συναισθήματα αμφιθυμίας γιατί από την μία αγαπούν τον μπαμπά τους, όποιος και αν είναι, αλλά από την άλλη αισθάνονται ότι δεν θα έπρεπε σύμφωνα με τα λόγια σας.

Μην ξεχνάς ότι μπορεί για σένα να μην είναι πλέον σύζυγος δεν παύει να είναι όμως ο πατέρας για τα παιδιά. Βάλε στην άκρη για λίγο τον θυμό σου, βγες από την θέση του θύματος και δες την ουσία. Μην ξεχνάς το παρελθόν, αλλά ζήσε το σήμερα και σχεδίασε ένα καλύτερο αύριο.

Μην εγκλωβίζεσαι στις σκιές του χθες γιατί το χθες πέρασε και το καλύτερο αύριο μπορεί να μην έρθει. Στο χέρι σου είναι.

Βρες τι είναι αυτό που σε δυσκολεύει στο να περάσεις στην επόμενη φάση του χωρισμού, αυτή της αποδοχής όπου έχει γίνει απολογισμός, έχει αναλάβει ο καθένας το μερίδιο της ευθύνης του και από δω και στο εξής πορεύεσαι με ότι μέσα διαθέτεις, προσπαθώντας να βρεις λύσεις στα προβλήματά σου έτσι ώστε να αποκτήσεις τόσο εσύ όσο και τα παιδιά σου ψυχική ηρεμία.

Και μην ξεχνάς πως ο θυμός δεν έλυσε τίποτα, ούτε έχτισε κάτι αλλά μπορεί να καταστρέψει τα πάντα.

Χριστίνα Βαγενά, ΜSc Συμβουλευτική Ψυχολογία, Γνωστική-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία, e-mail: [email protected], τηλέφωνο 2311 242092.

http://www.thessalonikiartsandculture.gr

Διαβάστε επίσης

Close