Σταμναγκάθι: Οι χρυσές αποδόσεις του άγριου ραδικιού!

Σταμναγκάθι: Οι χρυσές αποδόσεις του άγριου ραδικιού!

Το σταμναγκάθι είναι ένα είδος άγριου ραδικιού. Η επιστηµονική ονοµασία του σταµναγκαθιού είναι Cichorium spinosum. Έχει οδοντωτά φύλλα, τα οποία περιέχουν μία γλυκόπικρη ουσία, η οποία προσδίδει στο φυτό σημαντικές ιδιότητες.

Καλλιεργείται ευρέως στην Κρήτη, από όπου και έγινε γνωστό, ωστόσο φαίνεται ότι μπορεί να αναπτύσσεται εξίσου ικανοποιητικά σε παραθαλάσσιες ζώνες αλλά και πλαγιές βουνών και οροπεδίων (πάνω από 1000 μέτρα υψόμετρο) και σε άλλες περιοχές της χώρας. Το σταμναγκάθι συνδυάζει ένα μεγάλο εύρος φαρμακευτικών χρήσεων και είναι γνωστό για τις αντισηπτικές αλλά και τις αντιρρευματικές του ιδιότητες.

Το σταμναγκάθι είναι γνωστό ως τροφή αλλά και ως βότανο από την αρχαιότητα. Την ονομασία σταμναγκάθι την απόκτησε από το αγκάθι που το περιβάλλει και από την χρήση που είχε αυτό στο στόμιο της στάμνας με το νερό τα παλαιότερα χρόνια.

Διατροφική αξία
Τα χαρίσματα του σταμναγκαθιού δεν είναι μόνο γευστικά. Γνωστό από την αρχαιότητα για τις διουρητικές του ιδιότητες, αναφέρεται από τον Αριστοφάνη, τον Θεόφραστο και τον Διοσκουρίδη. Η µοντέρνα ανάλυση της σύστασής του επιβεβαίωσε τους αρχαίους που το εκτιμούσαν ιδιαίτερα:

Το σταμναγκάθι περιέχει σημαντικές ποσότητες αντιοξειδωτικών, όπως βιταμίνη C (36,58 mg/100 γρ.), βιταμίνη Ε (α-τοκοφερόλη- 9,78 mg/100 γρ.), β-καροτένιο (2,66 mg/100 γρ.), βιταμίνη Α (5717 IU/100 γρ.) και φαινόλες (20,31 mg/100γρ.). Επίσης περιέχει γλουταθειόνη (13,77 mg/100 γρ.), η οποία είναι ένα αμινοξύ που μετατρέπεται στον οργανισμό σε υπεροξειδάση της γλουταθειόνης, που είναι ισχυρός αντιοξειδωτικός παράγοντας. Ουσιαστικά η γλουταθειόνη είναι ένα είδος αντιοξειδωτικού που βοηθά το σώμα να απαλλαγεί από τις τοξίνες. Το σταμναγκάθι είναι επίσης καλή πηγή σιδήρου, ψευδαργύρου, καλίου και μαγνησίου. Περιέχει μέτριες ποσότητες σε α-λινολενικό οξύ ALA (C18:3) ω-3 λιπαρά οξέα (44.4 mg /100 γρ.).

Οι πολυφαινόλες έχουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και τα Ω-3 λιπαρά οξέα είναι σύμμαχος της καρδιάς και της καλής υγείας του οργανισμού.

Γενικά θεωρείται διουρητικό, χωνευτικό, τονωτικό και χολαγωγό.

Χολαγωγό – υπακτικό. Στα αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία προβλημάτων της χολής και του ήπατος. Αυτή η δράση του οφείλεται σε μία ουσία, το «κιχώριο» και βοηθά στην αποσυμφόρηση της χοληδόχου κύστεως και του ήπατος.

Αντιοξειδωτικό. Τα β-καροτένια που περιέχει συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των ελεύθερων ριζών, γεγονός που βοηθά στην καρδιαγγειακή προστασία του οργανισμού και προάγει την αντιγήρανση των ιστών.

Τονωτικό – χωνευτικό. Είναι τονωτικό του στομάχου και ευνοεί την πέψη. Βοηθά στην απομάκρυνση της χοληστερίνης από το αίμα, ενώ αναφέρεται πως το αφέψημα των φύλλων του δρα κάτα του διαβήτη και της παχυσαρκίας.

Αντιρευματικό. Όλα τα είδη ραδικιών έχουν διουρητικές ιδιότητες. Εξαιτίας αυτής της ιδιότητας βοηθά και στην αντιμετώπιση των ρευματισμών, αλλά και της κατακράτησης υγρών κατά την διάρκεια της έμμηνου ρύσεως.

Αδένες. Δρα ρυθμιστικά στην λειτουργία πολλών αδένων

Δέρμα. Θεραπεύει πολλές δερματικές παθήσεις. Αναφέρεται πως από τα αρχαία χρόνια το χρησιμοποιούσαν για την θεραπεία κρεατοελιών, σπυριών και κάλων.

Μια απίστευτη σαλάτα που συγκεντρώνει γεύσεις και αρώματα της Κρήτης και γίνεται ένα ταιριαστό συνοδευτικό για ψητό κρέας, παρέα με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί ή τσικουδιά.

Υλικά
200γρ. σταμναγκάθι δροσερό, καθαρισμένο
10 φέτες απάκι λεπτές
σπόρους από 1 ρόδι
50γρ. καρυδόψιχα λεπτοτριμμένη

Για το dressing
χυμό από 1 λεμόνι
1 κουτ. σούπας πετιμέζι
1½ φλιτζανάκι του καφέ ελαιόλαδο
αλάτι

-Αρχικά ετοιμάζετε το dressing: Ρίχνετε σε ένα μπολ το χυμό λεμονιού, το πετιμέζι, το ελαιόλαδο και αρκετό αλάτι. Τα χτυπάτε με ένα πιρούνι μέχρι να γίνουν ένα ομοιογενές μίγμα.

-Σε ένα μικρό τηγανάκι, χωρίς να προσθέσετε λάδι, σοτάρετε τις φέτες από το απάκι μέχρι να ροδοκοκκινίσουν. Τις βγάζετε και τις ακουμπάτε σε ένα πιάτο. Στο ίδιο τηγανάκι ρίχνετε το dressing μέχρι να ζεσταθεί καλά.

-Σε μια μεγάλη σαλατιέρα βάζετε το σταμναγκάθι, το περιχύνετε με το ζεστό dressing και ανακατεύετε καλά. Κατόπιν ρίχνετε την καρυδόψιχα, τις φέτες από το απάκι και τους σπόρους ροδιού και σερβίρετε στο τραπέζι.

Πηγές: Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr, antikleidi.com, συνταγή: olivemagazine.gr

Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Κάπλα

Διαβάστε επίσης

Close