Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα των ανθρώπων να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα τόσο τα δικά τους όσο και των άλλων.

Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι κάτι που μαθαίνεται και για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να ασκούμαστε όλοι με κατάλληλες δεξιότητες. Οι μελέτες έχουν στραφεί στα παιδιά και στα οφέλη που αποκομίζουν από αυτή, γιατί αναπτύσσεται καλύτερα σ΄αυτά παρά στους ενήλικες.

Έτσι λοιπόν μπορούμε να καλλιεργήσουμε στα παιδιά τη συναισθηματική νοημοσύνη με κατάλληλες δραστηριότητες διαθεματικές και έχοντας πάντα ως στόχο τη σύνδεσή της με τα επιμέρους μαθήματα του Αναλυτικού Προγράμματος. Οι δραστηριότητες συναισθηματικής νοημοσύνης στα παιδιά έχουν ως αποτέλεσμα να αποκτήσουν ικανότητες όπως:

-αυτοεπίγνωση
-αυτορρύθμιση
-κίνητρα συμπεριφοράς
-ικανότητες στις σχέσεις με τους άλλους
-ενσυναίσθηση.

Βέβαια οι δραστηριότητες αυτές, που θα επιλέξουμε προκειμένου να αποκτήσουν οι μαθητές μας συναισθηματική νοημοσύνη θα πρέπει να εμπεριέχονται συνεχώς στη διαδικασία μάθησης, γιατί αυτές ενδυναμώνουν την αυτοπεποίθησή τους, το ενδιαφέρον τους, τον αυτοέλεγχο, την αυτοσυγκέντρωσή τους καθώς επίσης και τον τρόπο συνεργασίας κι επικοινωνίας τους με τους άλλους.

Το περιβάλλον εκμάθησης θα πρέπει συνεχώς να προσαρμόζεται και να μεταβάλλεται. Έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές χάνουμε το πραγματικό νόημα της εκπαίδευσης, όταν την εξισώνουμε με την αφομοίωση, τη μετάδοση πληροφοριών και τις επιδόσεις στις εκάστοτε εξετάσεις και διαγωνισμούς.

Τα παιδιά μας πρέπει να μάθουν «πώς να μαθαίνουν» και πώς να αναπτύξουν την ικανότητα του τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς τους. Χρήσιμο είναι ακόμη να γνωρίζουν κατάλληλες μεθόδους, που θα τα βοηθήσουν να αντιμετωπίζουν διάφορες καταστάσεις.

Η συναισθηματική εκπαίδευση στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ίσως είναι τελικά το «χαμένο κομμάτι» του εκπαιδευτικού συστήματος. Δεν αρκεί μια μέρα να διδάξει κανείς δραστηριότητες που προάγουν τη συναισθηματική νοημοσύνη. Αυτό θα πρέπει να γίνεται συνέχεια. Οι εκπαιδευτικοί είναι ανάγκη να εντάξουν στην εκπαιδευτική τους διαδικασία τη συναισθηματική αγωγή. Πρέπει επίσης να υπάρχει αξιολόγηση και ανατροφοδότηση καθημερινά στις εν λόγω δραστηριότητες, που πραγματοποιούν με τους μαθητές τους.

Πρωταρχικό μέλημα για όλες αυτές τις δράσεις αποτελεί η σωστή ενημέρωση των γονέων, γιατί αρκετοί γονείς δεν είναι έτοιμοι να δεχτούν εύκολα τη διαδικασία μάθησης εκτός βιβλίων.

Με τις δραστηριότητες συναισθηματικής νοημοσύνης θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε :

-Την ισότιμη συμμετοχή των παιδιών στην εκπαιδευτική διαδικασία.
-Το σεβασμό στις απόψεις των άλλων.
-Το πλεονέκτημα να κρατάμε σε μια κουβέντα τη συζήτηση «εντός θέματος».
-Την αποφυγή της σύγχυσης και την επιτυχία της σαφήνειας.
-Την κατάκτηση μιας μεγάλης αρετής : «ερμηνεύω τις πράξεις , τα λόγια και τις σκέψεις και δεν κρίνω τον άλλο»
-Τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης , ασφάλειας και αποδοχής.
-Τη βελτίωση της επικοινωνιακής ικανότητας των παιδιών.
-Την έκφραση των συναισθημάτων τους.
-Την αποδοχή και βελτίωση της αυτοεικόνας τους.
-Τον εμπλουτισμό του λεξιλογίου για τα συναισθήματά τους. Να μπορούν δηλαδή να τα εκφράζουν έστω κι αν είναι αρνητικά, όπως ο θυμός. Με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσουν την ικανότητα κάποια στιγμή σε μικρό βαθμό να τα διαχειρίζονται.

Για όλα αυτά τα προσδοκόμενα αποτελέσματα είναι σημαντική η θετική στάση όλων όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία για να μπορέσουμε όλοι μαζί να αναγνωρίσουμε τους παράγοντες που διευκολύνουν την επικοινωνία μας και να βρούμε εναλλακτικούς τρόπους και διαφορετικούς επικοινωνιακούς κώδικες.

Πρέπει όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε τις διαστάσεις του προβλήματος της επαφής με το νέο άνθρωπο της εποχής μας για να μπορέσουμε να πολεμήσουμε την παιδική επιθετικότητα, την παραβατικότητα, τη σχολική βία κι όπως αλλιώς ονομάζονται τα αποτελέσματα της απομόνωσης και της μοναξιάς του νέου ανθρώπου, που τα τελευταία χρόνια έκαναν την εμφάνιση τους σε όλα τα σχολεία του κόσμου και της χώρας μας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Goleman,D.(2011). Η συναισθηματική νοημοσύνη. Γιατί το «EQ»είναι πιο σημαντικό από το «IQ». Αθήνα: Πεδίο.
Gottman,J.M & DeclaireJ.(2009). Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών. Ένας πρακτικός οδηγός για γονείς-Πώς να μεγαλώσουμε παιδιά με συναισθηματική νοημοσύνη. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Θεοδοσάκης,Δ. (2011). Η συναισθηματική νοημοσύνη στο σύγχρονο σχολείο. Αθήνα: Γρηγόρη
Παπά,Β.(2013). Η λογική των συναισθημάτων –Συναισθηματική ανάπτυξη και συναισθηματική νοημοσύνη. Αθήνα: Οκτώ.

Μπουντούρης Γεώργιος (Δάσκαλος)
Γράφει ο Στράτος Παπάνης