Μία από τις πολλές προκλήσεις του να είσαι γονέας είναι να γνωρίζεις πόσο δύσκολο είναι να ωθήσεις το παιδί σου σε κάτι καινούργιο – ή να κολλήσεις με κάτι που σκέφτονται να εγκαταλείψουν – και πότε να υποχωρήσεις.

Είμαι μια μητέρα δύο παιδιών και συχνά νιώθω τον εαυτό μου να παλινδρομεί μεταξύ του να είμαι πιεστική και χαλαρή. Όπως: Όχι, δεν χρειάζεται να παίζετε αθλήματα αν δεν πιστεύετε ότι το′ χετε. Σίγουρα, μπορείτε να παραλείψετε αυτό το «στρατόπεδο» για το οποίο νιώθετε νευρικότητα. Αλλά επίσης, πρέπει να είστε γενναίοι όταν τα πράγματα μοιάζουν τρομακτικά και να μάθετε να εκμεταλλευτείτε νέες ευκαιρίες ακόμα και όταν αισθάνεστε ότι δεν είστε σίγουρoι. Και κάπως έτσι συνεχίζεται…

Φυσικά, το να ξέρεις πότε πιέζεις πολύ έντονα, ή πότε να μην πιέζεις αρκετά, είναι μια τέχνη, όχι μια επιστήμη, και πολύ συγκεκριμένη. Κανείς δεν μπορεί ποτέ να πει πραγματικά πού είναι αυτό το κομβικό σημείο, και οι γονείς και τα παιδιά μπορεί ποτέ να μην μπορούν να δουν καθαρά τα πράγματα. (Είκοσι χρόνια αργότερα, η μαμά μου ακόμα μερικές φορές θρηνεί ότι εγκατέλειψα την τρομπέτα, ένα όργανο στο οποίο ήμουν πραγματικά φρικτή στο Γυμνάσιο.)

Προσπαθούμε να καταλάβουμε πότε να πιέσουμε το παιδί μας να δοκιμάσει κάτι νέο ή (πότε) να του επιτρέψουμε να εγκαταλείψει κάτι που λένε ότι δεν τους αρέσει; Ακολουθούν ορισμένες οδηγίες που πρέπει να λάβουμε υπόψη.

Ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας: Το κάνουμε για εμάς ή για εκείνα;

Και πάλι, κανείς δεν μπορεί να μας πει εάν κάνουμε το σωστό ωθώντας το παιδί μας να δοκιμάσει κάτι για το οποίο δεν είναι ιδιαίτερα ενθουσιασμένο. Αλλά ένας γρήγορος έλεγχος μπορεί να βοηθήσει.

«Ας ξεκαθαρίσουμε γιατί ζητάμε από το παιδί μας να κάνει κάτι νέο», ρωτά ο Ρόμπιν ΜακΜάνε, ιδρυτής του Parenting for Connection.

Ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας: Το κάνουν για μένα; ΄Η το κάνω για εκείνα;

Ως γονείς, μερικές φορές ωθούμε τα παιδιά σε πράγματα που έχουν να κάνουν περισσότερο με τον εαυτό μας για πολλούς λόγους. Ίσως να συγκρίνουμε αυτά και τον εαυτό μας με άλλα παιδιά και οικογένειες, και νιώθουμε ότι ανησυχούμε για το ότι είμαστε πίσω. Ή ίσως μας ώθησαν προς ορισμένα πράγματα όταν ήμασταν παιδί. Ίσως εμείς διατηρούμε την ιδέα ότι τα παιδιά «πρέπει» να κάνουν ορισμένα πράγματα, αλλά δεν είμαστε καν πραγματικά ξεκάθαροι από πού προέρχεται αυτή η ιδέα.

Από την άλλη πλευρά, μπορεί να σπρώχνουμε το παιδάκι μας (προς κάτι) επειδή πιστεύουμε πραγματικά ότι αυτή είναι μια σημαντική εμπειρία, όποια και αν είναι, και κάτι που θα τους βοηθήσει πραγματικά μακροπρόθεσμα. Και υπάρχουν οφέλη για να ωθήσουμε τα παιδιά πέρα από τη ζώνη άνεσής τους – για τους σωστούς λόγους.

«Γνωρίζουμε ότι το να είμαστε σε θέση να ανεχόμαστε την ταλαιπωρία είναι ένα θαυμάσιο χαρακτηριστικό της ζωής, και επιπλέον αυτό, κάνει [τα παιδιά] πιο γλυκά και πιο ανθεκτικά», δηλώνει ο δρ. Χάρολντ Σ. Κόπλεβιτς, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων και ο ιδρυτής πρόεδρος του Child Mind Institute, σε μια ανάρτηση σε blog στον ιστότοπο της ομάδας.

Έτσι, λοιπόν, ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας: «Τους ”συναντάμε” εκεί που είναι ή εκεί που εμείς νομίζουμε ότι πρέπει να είναι;», ρωτάει ο ΜακΜάνε.

Να γίνουμε περίεργοι

Για να προσδιορίσουμε πόσο (σκληρά) πρέπει να πιέσουμε το παιδί μας, είναι σημαντικό να αποκτήσουμε μια καλή κατανόηση του γιατί αντιστέκεται ή θέτει όρια.

«Η περιέργεια είναι το παν», λέει ο ΜανΜάνε. «Ρωτήστε τους γιατί; Πώς κι έτσι;»

Αυτό μπορεί να ακούγεται προφανές, αλλά όταν είμαστε απασχολημένοι με τη γονική μέριμνα – και αισθανόμαστε απογοητευμένοι που τα παιδιά μας δεν ακολουθούν τα σχέδιά μας – είναι εύκολο να σταματήσουμε και να αφιερώσουμε χρόνο για να φτάσουμε στην ρίζα της διστακτικότητάς τους. Ίσως υπάρχει πρόβλημα που μπορούμε να λύσουμε από κοινού. Ή ίσως το παιδί μας να σας δείχνει πραγματικά ένα προσωπικό όριο που πρέπει να σεβαστούμε.

Τα παιδιά μπορεί να βοηθηθούν να αναπτύξουν συναισθηματική νοημοσύνη, ή EQ από νεαρή ηλικία με αυτήν τη διαδικασία, επειδή τους βοηθά να ονομάσουν αυτό που αισθάνονται.

Μερικές φορές, όταν διερευνάμε γιατί το παιδί μας δεν ενδιαφέρεται για κάτι που νομίζουμε ότι πρέπει να ενδιαφέρεται, ίσως ανακαλύψουμε ένα μεγαλύτερο υποκείμενο ζήτημα το οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε (να επιλυθεί).

«Μερικές φορές όταν πιέζουμε τα παιδιά, συναντάμε έναν πραγματικό περιορισμό. Μπορεί να είναι διαταραχή άγχους ή μαθησιακή δυσκολία», εξηγεί ο Κόπλεβιτς στον ιστότοπο CMI. Δεν είναι ότι δεν θέλουν να το κάνουν. Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο (να συμβεί) χωρίς πρόσθετη και ειδική υποστήριξη.

Ας τα διευκολύνουμε

Όταν το παιδί μας είναι πραγματικά απρόθυμο να δοκιμάσει κάτι νέο, είναι σημαντικό να το σεβόμαστε, λέει ο ΜακΜάνε και να πάμε αργά. Ακριβώς όπως θα θέλαμε κάποιον να αφιερώσει το χρόνο του και να είναι ευγενικός μαζί μας εάν μαθαίναμε μια νέα δεξιότητα ή, ας πούμε, ξεκινώντας μια νέα δουλειά και προσπαθώντας να μάθουμε τα σχετικά.

«Ας προσφέρουμε συμβιβασμούς», λέει. Ας πούμε ότι έχουμε ένα μικρό παιδί που είναι πραγματικά απρόθυμο να πάει στην πισίνα για μαθήματα κολύμβησης. (Ας ποντάρουμε σε ένα) μοντέλο εμπιστοσύνης, λέει ο ΜακΜάνε κι ας πάμε αργά. Ίσως απλά να βάλουν τα πόδια τους στην αρχή. Ίσως να καθίσουμε στην άκρη της πισίνας μαζί τους. Και πάλι, ο στόχος μας είναι να τους συναντήσουμε όπου βρίσκονται – και στη συνέχεια να τους ωθήσουμε προς τα εμπρός.

Ο ΜακΜάνε λέει ότι συχνά μιλάει στους πελάτες του για μια ιδέα από το βιβλίο «The Yes Brain: Πώς να καλλιεργήσετε το θάρρος, την περιέργεια και την ανθεκτικότητα στο παιδί σας», το οποίο μιλά για το πώς οι γονείς πρέπει να παρέχουν κάποια «ώθηση» ενώ ενεργεί επίσης ως «μαξιλάρι» (ασφαλείας).

Ας ενθαρρύνουμε το παιδί μας να δοκιμάσει νέα πράγματα και να εργαστεί μέσα από την δυσανασχέτηση, καθώς αυτή (η διαδικασία) είναι μια δεξιότητα που θα τα βοηθήσει να αναπτύξουν ανθεκτικότητα και να τα βοηθήσει καλά στη ζωή τους. Αλλά ας σεβαστούμε τα όριά τους και να είμαστε συμπονετικοί.

«Πρέπει να είμαστε αυτό το ”μαλακό ”μέρος που θα προσγειωθεί το παιδί μας», καταλήγει ο ΜακΜάνε.

της Catherine Pearson