Ο Ναός της Παναγίας Χαλκέων, στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Αριστοτέλους αποτελεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
Σύμφωνα με κτητορική επιγραφή ο ναός κατασκευάστηκε για χάρη της Θεοτόκου το 1028, από τον Χριστόφορο Πρωτοσπαθάριο τον «Κατεπάνω» Λαγουβαρδίας και την οικογένεια του. Ονομάστηκε «Παρθένος των Χαλκουργών», επειδή η τοποθεσία της γειτνιάζει με την περιοχή όπου παραδοσιακά ζούσαν οι χαλκουργοί της πόλης.
Ο τύπος του ναού θεωρείται αντιπροσωπευτικός της “αρχιτεκτονικής σχολής της Κωνσταντινούπολης” και “πρόγονος της Μακεδονικής σχολής”. Η αποκλειστική χρήση πλίνθων ως οικοδομικό υλικό με τη λεγόμενη ”τεχνική της κρυμμένης πλίνθου” έδωσε στο κτίσμα τη λαϊκή προσωνυμία ”Κόκκινη Εκκλησιά”.
Ο αύλειος χώρος του ναού αποτελεί υποδειγματικό ροδόκηπο, σπάνιο τόσο για την πόλη της Θεσσαλονίκης όσο και για την υπόλοιπη Ελλάδα.
Πηγές:
Κουρκουτίδου-Νικολαίδου Ε. & Τούρτα Α. 1997, Περίπατοι στη Βυζαντινή Θεσσαλονίκη
Παπαγιαννόπουλος Α. Μνημεία της Θεσσαλονίκης. Εκδόσεις Ρέκος.
odysseus.culture.gr
Φωτογραφίες – κείμενο: Πλάτων Κλεανθίδης
Μουσική:
