Το πρώτο έγινε από δύο επιχειρηματίες, τους George Guarracino και John Charnaud (που εμφανίζονται ως Βρετανοί παρά τα επίθετά τους), που είχαν συμφωνήσει την δεκαετία του ’60 να αναλάβουν την κατασκευή της προκυμαίας αλλά τελικά η συμφωνία ακυρώθηκε.

Το δεύτερο είναι του Ρόκκου Βιτάλη, από το 1869, δηλαδή πριν αρχίσει το έργο.

Και τα δύο έχουν ενδιαφέρον. Και τα δύο προτείνουν μια ευθύγραμμη χάραξη για την προκυμαία, ειδικά ο Βιτάλης παρουσιάζει την προκυμαία ευθύγραμμη από την μια άκρη ως την άλλη. Ο Λ. Πύργος και το ακρωτήριο στην Κατούνη είναι τα δύο σημεία που καθορίζουν την χάραξη.

Αλλά το κυριότερο ενδιαφέρον είναι η τοπογραφική αποτύπωση τόσο των τειχών αλλά και άλλων στοιχείων της περιοχής την δεκαετία του 1860. Φαίνονται οι σκάλες που υπήρχαν, με μεγαλύτερο αριθμό στο δυτικό τμήμα, η πύλη του Γυαλού στην σημερινή πλατεία Εμπορίου, η πορεία του τείχους στο νότιο τμήμα της οδού Εδέσσης, η διαμόρφωση του συγκροτήματος του Λ. Πύργου με την πιθανή πύλη Ρόμα, κλπ.

Πηγή, δημοσίευση της Ceylan Irem Gencer, “Winds of Change: Urban and architectural of Salonica commercial cnetre 1863-1903”, Δυστυχώς το pdf από όπου προέρχονται δεν επιτρέπει καλή ανάλυση των εικόνων.

Εξωτερική φωτογραφία κειμένου: Ζαφείρης Χρ., Παπατζήκας Αρ., Εν Θεσσαλονίκη 1900-1960, εκδ. Εξάντας, Αθήνα 1994, Παραλία πριν το 1920

του Θόδωρου Νάτσινα