Η Θεσσαλονίκη ήταν φημισμένη για τους καφενέδες της, ήδη από το 17ο αι. Ο Εβλιγιά Τσελεπί, Τούρκος περιηγητής, αναφέρει είκοσι μποζαχανάδες και 17 “λαμπρά καφενεία, όπου μαζεύονται μουσικοί, τραγουδιστές, μετάχηδες, τζουτζέδες και βωμολόχοι, ψυχαγωγώντας τους πελάτες. Εκεί συχνάζουν και οι ερωτόληπτοι, οι λιμοκοντόροι, οι ποιητές, οι ταξιδιώτες και οι λόγιοι, περνώντας τις ώρες της ημέρας και της νύχτας και διασκεδάζοντας με τις καλές συντροφιές”.

Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα το μόνο που έχει αλλάξει είναι τα ονόματα — μπορεί κανείς να απολαύσει μια ορχήστρα γυναικών από τη Βοημία να παίζει κομμάτια από οπερέττες στο “Κολόμπο”, ή να δει καμπαρέ στο καφεζυθοπωλείο “La Turquie”, ή παντομίμα στο “Μαλίκ”. Μπορεί ακόμη να δει ιταλικές όπερες και γαλλικό μπουλβάρ στο θέατρο “Eden”, το “Alabra” ή το θέατρο του Λευκού Πύργου και σινεμά στο “Ολύμπια” και στο “Παλλάς”.

Μπορεί να γευτεί ιταλική και γαλλική κουζίνα στο “Restaurant de toutes les nations” και να πιεί εισαγόμενες μπύρες στα ζυθοπωλεία του Χρήστου ή του Γεωργιάδη στην αγορά.

Στα πολυτελή καφενεία όπως το “Καφέ Κρυστάλ” και το “Καφέ Ολύμπ”, “η τιμή ενός Βήνερ μελάνζ συμπεριλαμβάνει τη χρήση 15 εφημερίδων, 20 περιοδικών και μερικών καραφών φρέσκου νερού από τον Χορτιάτη”, ενώ στις πολυάριθμες λέσχες της πόλης εντόπιοι και φραγκολεβαντίνοι αριστοκράτες δίνουν δεξιώσεις, χορούς και μπαλ μασκέ, ή παίζουν χαρτιά, φλερτάρουν και ενίοτε συνομωτούν.