Αφιερωμένο στους ανθρώπους που όταν ήρθανε στην Καλαμαριά βρήκανε ένα λασπότοπο που τον μάστιζε η ελονοσία και με τα άξια χέρια τους τον μεταμορφώσανε σε έναν από τους ωραιότερους Δήμους της Θεσσαλονίκης.

Νοικοκυραίοι άνθρωποι που αφήσανε πίσω όλο το βιός τους ήρθανε στην Ελλάδα χωρίς τίποτα, μόνο με τους μποχτσάδες τους στα χέρια. Φθάσανε μετά τον διωγμό του 1922, τρομαγμένοι, ταπεινωμένοι, εξαθλιωμένοι από την πείνα και τις κακουχίες και τους θέριζε η φυματίωση. Αφού πρώτα τους περάσανε από τα περιβόητα απολυμαντήρια ή λοιμοκαθαρτήρια της Αρετσούς που στεγαζότανε στα κτίρια των συμμαχικών στρατευμάτων, τους κουρέψανε (θυσιαστήκανε πολλές κοτσίδες κοριτσιών), κάψανε τα ρούχα τους και αφού παρέμειναν υποχρεωτικά σε απομόνωση επί δύο τουλάχιστον εβδομάδες σε άθλιες συνθήκες, μετά τους στεγάσανε σε αντίσκηνα και σε παράγκες που τις ονομάζανε ¨θαλάμους¨.

Η Καλαμαριά ήταν σχεδόν ακατοίκητη μέχρι το 1920. Οι πρώτοι Έλληνες πρόσφυγες που θα εγκατασταθούν ήρθαν το 1920 από τον Καύκασο και την Γεωργία. Τον μεγάλο όγκο όμως των προσφύγων τον δέχτηκε η Καλαμαριά μετά την Μικρασιατική καταστροφή το 1922 και την ανταλλαγή των πληθυσμών μετά την συνθήκη της Λωζάνης το 1923. Υπολογίζεται ότι 80.000 με 100.000 εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη και οι περισσότεροι στην Καλαμαριά που γίνεται ο πολυπληθέστερος προσφυγικός συνοικισμός με επικρατέστερο και δυναμικότερο το Ποντιακό στοιχείο.

Η Καλαμαριά έχει πανάρχαια ιστορία. Τα ευρήματα από τις αρχαιολογικές σκαπάνες αποδεικνύουν την ύπαρξη προϊστορικού οικισμού που άκμασε τον 5ο π.χ. αιώνα και αποδεικνύεται η επικοινωνία του με τον Μυκηναϊκό πολιτισμό, την Ιωνία, την Αττική και τα νησιά του Αιγαίου.

*by ORFFEAS, η μουσική που ακούγεται είναι του Σταμάτη Σπανουδάκη.

Δείτε και τα υπόλοιπα μέρη του αφιερώματος β’ μέρος, γ΄μέρος, δ΄μέρος.