Η φωτογραφία είναι από τη δεκαετία του 1980 τραβηγμένη σε λαϊκή αγορά της Θεσσαλονίκης.

Σε κάποιο πεζοδρόμιο της παλιάς αγοράς, στο Καπάνι, ένας ηλικιωμένος πλανόδιος αυγοπώλης διαθέτει φρέσκα αυγά από κότες ελευθέρας βοσκής, ενώ ένας παπάς αγοράζει δυο «ζευγάρια»…

Η διάθεση αυγών στις λαϊκές αγορές είναι μια παλιά συνήθεια ως τις μέρες μας. Αγρότες αλλά και αστοί κάτοικοι, που είχαν σπίτι στις παρυφές της Θεσσαλονίκης, διατηρούσαν παραδοσιακά κοτέτσια και διέτρεφαν κότες για παραγωγή αυγών που διέθεταν, πέρα από τη σπιτική κατανάλωση, και στην αγορά. Είναι συνηθισμένες εικόνες στους παλιότερους Θεσσαλονικείς τα καλαμένια καλάθια με αυγά που έφεραν τις πινακίδες «Φρέσκα αυγά ελευθέρας βοσκής» Νεοχωρούδας ή Λιβαδίου ή Λητής ή Χορτιάτη ή Βασιλικών ή Ευκαρπίας ή Ασβεστοχωρίου ή Ταγαράδων, δηλαδή όλη η περιαστική γεωγραφία της Θεσσαλονίκης.

Έρχονταν από τα σπίτια τους κρατώντας δυο καλάθια στα χέρια ή με τα κάρα όπου φόρτωναν και διάφορα ζαρζαβατικά από το κήπο τους. Τα αυγά τους δεν χρειάζονταν ούτε έλεγχο ούτε τυποποίηση. Ελεγκτές ποιότητας ήταν οι ίδιοι οι καταναλωτές και το καθαρό πρόσωπο του παραγωγού–πωλητή που διατηρούσε επί χρόνια, όσο τον κρατούσαν τα πόδια του, σταθερό στέκι στην ιστορική αγορά ή στις λαϊκές.

Τα αυγά παλιότερα ήταν το φαστ φουντ, το αποκλειστικό πρόχειρο φαγητό στις οικογένειες και στα φοιτητικά δωμάτια. Αυγά τηγανητά, αυγά μάτια, βραστά, μελάτα ή σφιχτά, στραπατσάδα ή με λουκάνικα αποτελούσαν το βασικό διατροφικό προϊόν στη μεταπολεμική Θεσσαλονίκη. Για πολλές φτωχές οικογένειες, από τον πόλεμο ως τη δεκαετία του 1960, το αυγό ήταν και συναλλακτικό είδος, αντικαθιστούσε τη δραχμή. Με αυγά αγόραζαν από το μπακάλη του χωριού ή της γειτονιάς μικροπράγματα, τρόφιμα, τετράδια και μολύβια. Το αυγό ήταν το φαγητό και η δραχμή του φτωχού…

Τα αυγά των πλανόδιων πωλητών ήταν αγνά, καθαρά, εύγευστα και οικολογικά. Δεν είχαν καμιά σχέση με τη μαζική παραγωγή των οργανωμένων ορνιθοτροφείων που προσφέρονται με σύγχρονο αμπαλάζ, αλλά δεν έχουν το χρώμα και τη νοστιμιά των αυγών που γεννούσαν οι κότες ελεύθερης βοσκής… Μια εικόνα από το παρελθόν που ξαναγυρίζει στις παραδοσιακές και λαϊκές αγορές στην εποχή της κρίσης.

Του Χρίστου Ζαφείρη