Στις 5 Ιουνίου του 1898, γεννήθηκε ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα στο μικρό χωριό Φούνετε Βακέρος, στην περιοχή κοντά στη Γρανάδα. Ένας μεγάλος ποιητής, δραματουργός και θεατρικός συγγραφέας, που αγαπήθηκε από τους αναγνώστες μέσα από τα γνωστά, εξαιρετικά έργα του. Ο Λόρκα ανήκει στην περίφημη “Γενιά του ’27” και τα γνωστότερα θεατρικά πονήματά του ειναι “Το Σπίτι της Μπερνάρντα ‘Αλμπα“, η “Γέρμα“, ο “Ματωμένος Γάμος” και η “Θαυμαστή Μπαλωματού“, ανάμεσα σε άλλα. Δολοφονήθηκε στις 18 Αυγούστου 1936, κατά το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου από αγνώστους, οι οποίοι πολύ πιθανόν συνδέονταν με τον εθνικιστικό φασισμό, επειδή ο ίδιος σχετιζόταν ή υποστήριζε τους Δημοκρατικούς.

Στο παρόν κείμενο, θυμόμαστε τρία από τα ποιήματά του, που μας άγγιξαν περισσότερο:

Ο ίσκιος της ψυχής μου

Ο ίσκιος της ψυχής μου
χάνεται μέσα σε ένα σούρουπο από αλφάβητα
ομίχλη από βιβλία
και λόγια
Ο ίσκιος της ψυχής μου!
¨Έφτασα στη γραμμή όπου σταματά
η νοσταλγία
και το δάκρυ μεταμορφώνεται
σε αλάβαστρο του νου
Ο ίσκιος της ψυχής μου
Η ανέμη του πόνου
φτάνει στο τέλος της
μα μέσα μου απομένει, ουσία και λόγος,
ένα παλιό μεσημέρι από χείλη,
ένα παλιό μεσημέρι
από βλέμματα
Ένας θολός λαβύρινθος
από σκοτεινιασμένα αστέρια
πλέκεται με τις αυταπάτες μου
που έχουν σχεδόν μαραθεί
Ο ίσκιος της ψυχής μου!
Μια προαίσθηση
ρουφάει τη ματιά μου
Βλέπω τη λέξη έρωτας
να γίνεται ρημάδι
Αηδόνι!
Ω αηδόνι μου!
Τραγουδάς ακόμα;

Άλλο τραγούδι

Έσβησε τ’ όνειρο για πάντα!
Στη βροχερή τη νύχτα
μαθαίνει η καρδιά μου
την τραγωδία τη φθινοπωρινή
που τα δέντρα αργοστάζουν

Και μες στη γλυκιά θλίψη
του τοπίου που πεθαίνει
κοπήκανε οι φωνές μου
Έσβησε το όνειρο για πάντα.
Για πάντα! Θεέ μου!
Κι όλο πέφτει το χιόνι
στον έρημο κάμπο
της ζωής μου,
κι η πλάνη
που πάει μακριά, φοβάται
μην παγώσει ή μην χαθεί

Πώς μου λέει το νερό
πως το όνειρο έσβησε για πάντα!
Είναι τ’ όνειρο απέραντο;
Η ομίχλη το κρατάει
κι η ομίχλη δεν είναι άλλο
παρά η κούραση μόνο του χιονιού.

Ο ρυθμός μου ολοένα τραγουδάει
πως το όνειρο έσβησε για πάντα
Και μες στο αχνό το βράδυ
μαθαίνει η καρδιά μου
την τραγωδία τη φθινοπωρινή
που τα δέντρα αργοστάζουν.

Γη

Προχωρούμε

πάνω σ’έναν καθρέφτη

δίχως ασήμι

πάνω σ’ένα κρύσταλλο

δίχως σύννεφα.

Αν οι ίριδες γεννιόνταν

στην ανάστροφη όψη

αν τα ρόδα γεννιόνταν

στην ανάστροφη όψη

αν όλες οι ρίζες

κοιτούσαν τ’ αστέρια

κι ο νεκρός δεν έκλεινε τα μάτια του

θα γινόμασταν σαν κύκνοι.

Επιμέλεια: Δάφνη Τσάρτσαρου