Πιστέψτε εκείνους που ψάχνουν την αλήθεια και αμφισβητήστε εκείνους που τη βρήκαν. — Αντρέ Ζιντ
Η αναζήτηση, η αποκάλυψη και αποδοχή της αλήθειας συνιστούν προϊόν όχι μόνον μιας επίπονης προσπάθειας, αλλά και μιας συνειδητής εσωτερικής απόφασης να προσαρμόζεσαι σε ό,τι αποδεικνύεται και όχι σε ό,τι κολακεύει τις αναπόδεικτες βεβαιότητές σου. Να επιλέγεις το μονοπάτι του αναστοχασμού όταν ένα επιχείρημα ή μία άλλη λογική ερμηνεία πείθει περισσότερο ή φωτίζει μία άγνωστη πτυχή της πραγματικότητας.
Χρήσιμο εργαλείο σε όλα τα παραπάνω και ευχάριστο «συνοδοιπόρος» ο δοκιμιακός λόγος. Κι αυτό γιατί το συγκεκριμένο γραμματειακό είδος δεν στοχεύει αποκλειστικά στην πειθώ, αλλά και στην πρόκληση θετικών συναισθημάτων κατά την ανάγνωσή του. Κινείται δηλαδή στο μεταίχμιο Επιστήμης και Λογοτεχνίας.
Η συνθετότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, τα αναπάντητα ερωτήματα για το νόημα της ζωής και η πολυπλοκότητα της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας — με πολλά στοιχεία «αταξίας» — αποτελούν τον προνομιακό χώρο του δοκιμιακού λόγου του παρόντος βιβλίου.
Η φιλοσοφία, η ψυχολογία, η γλώσσα, η πολιτική, η θρησκεία, ο άνθρωπος, η Ελλάδα, η βία, οι «προτάσεις ζωής» κι ένα πλήθος άλλων θεμάτων συνθέτουν το νοηματικό ιστό του βιβλίου. Στόχος δεν είναι η απόλυτη απόδειξη ή η επιβολή μιας θέσης αλλά η πρόκληση να δούμε κάποια «αυτονόητα» και δεδομένα με «άλλη ματιά». (Κείμενο από το οπισθόφυλλο της έκδοσης.)
*** Το βιβλίο (456 σελίδες) δομείται σε 21 ενότητες με ποικιλία θεμάτων (Φιλοσοφία,Ψυχολογία, Γλωσσολογία, Πολιτική, Θρησκεία, Ελευθερία, Σκέψη, Εθνικά, Κοινωνία, Άνθρωπος, Κορονοιός…). Στα 61 κείμενα του βιβλίου αναλύονται θέματα σύγχρονα,αλλά και παραδοσιακά που επηρεάζουν την σύγχρονη σκέψη και συμπεριφορά του ανθρώπου.
Ο Ηλίας Γιαννακόπουλος γεννήθηκε στην Πιαλεία Τρικάλων το 1953. Είναι φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Εργάστηκε ως καθηγητής σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Συνταξιοδοτήθηκε το 2010. Συμμετείχε με κείμενά του στο βιβλίο ”Η δυναμική του επιχειρήματος”.
Έχει εκδώσει το βιβλίο ΙΔΕΟπολις (Εκδόσεις Λιβάνη), ενώ κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά Λόγος και Πράξη, Νέα Παιδεία, Τα Εκπαιδευτικά, Σύγχρονη Εκπαίδευση και Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης. Άρθρα του έχουν φιλοξενηθεί στις εφημερίδες Τα Νέα, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Η Αυγή.
Σήμερα αρθρογραφεί στις τοπικές εφημερίδες των Τρικάλων Η Έρευνα, Πρωινός Λόγος, Τα Μετέωρα και παλιότερα στα Τρικαλινά Νέα μέσα από τις στήλες «Ιδεοδρόμιο» και «Σκέψης Εγκώμιον». Τα τελευταία χρόνια άρθρα του φιλοξενούνται σε διάφορα σάιτ των Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Τρικάλων και Βέροιας. Είναι ιδιοκτήτης του ιστολογίου ΙΔΕΟπολις. Τα άρθρα του επικεντρώνονται σε θέματα που άπτονται της Φιλοσοφίας, της Ψυχολογίας, της Κοινωνιολογίας και της Γλώσσας.
Ακολουθεί η βιβλιοκριτική που έγραψε η Δήμητρα Σμυρνή, Φιλόλογος και χρήστης του Site Faretra (Βέροια)
”Μετά από το πρώτο βιβλίο του “ΙΔΕΟπολις”, Εκδόσεις Λιβάνη, 2019, ο Ηλίας Γιαννακόπουλος συγκεντρώνει, μετά από τρία χρόνια, σ’ έναν τόμο 450 σελίδων, μια δεύτερη σειρά δοκιμίων του, με τον τίτλο “Σκέψης εγκώμιον”, εκδόσεις Απόπειρα.
Η σκέψη, το πολυτιμότερο εργαλείο της ανθρώπινης υπόστασης, που ξεχωρίζει τον άνθρωπο ως έμβιο ον μέσα στον κόσμο, είναι το θέμα του βιβλίου, που δίνεται από τον συγγραφέα του με γνώση – αποτέλεσμα πολύχρονης μελέτης στοχαστών- αλλά και προσωπικών του θέσεων, που καλούν τον αναγνώστη στον προβληματισμό.
Γνωστός ο δοκιμιακός λόγος του Ηλία Γιαννακόπουλου, που πληροί στο έπακρο τον όρο του δοκιμίου ”να κινείται στο μεταίχμιο Επιστήμης και Λογοτεχνίας”, όπως λέει ο ίδιος.
Αλλά πέρα απ’ αυτό, γνωστός και ο προσωπικός του λόγος -πέρα από τον ορισμό του δοκιμίου- που τον κάνει έναν συγγραφέα, που επιδιώκει όχι να πείσει τον αναγνώστη του, αλλά να τον προβληματίσει και να τον προκαλέσει να δει“τα αυτονόητα και δεδομένα με μια άλλη ματιά”.
Σε μια εποχή αναπόφευκτης, δυστυχώς, παγκοσμιοποίησης, όπου ο λόγος των στοχαστών της Ανθρωπότητας πολύ λίγο μετρά μπροστά στην πολιτική του κέρδους, του ξέφρενου καταναλωτισμού και κυρίως της απόλυτης χειραγώγησης των συνειδήσεων, ο Ηλίας Γιαννακόπουλος έρχεται με το βιβλίο του όχι να οδηγήσει στατικά στο παρελθόν και τη σοφία του, αλλά, μέσα απ’ αυτό, στην ανάγκη της ελεύθερης σκέψης.
Το περιεχόμενο του βιβλίου αγγίζει με σεβασμό τις περιοχές της Φιλοσοφίας, της Ψυχολογίας, της Γλώσσας, της Πολιτικής, της Θρησκείας, αλλά και άλλα θέματα απότοκα της καθημερινότητάς μας, που μας προβληματίζουν ως απλούς παρατηρητές, αλλά δεν μπορούμε σπάσουμε το εξωτερικό τους κέλυφος και να διεισδύσουμε στις γενεσιουργές αιτίες τους, όπως για παράδειγμα το φαινόμενο της βίας, ταυτόσημης πια με την εποχή μας.
Θέματα εξαιρετικά ενδιαφέροντα, τίτλοι κεφαλαίων ελκυστικοί, όπως: “Λογική και Συναίσθημα: η αέναος πάλη”, “Η ζωή μας: μια παρένθεση και μόνο”, “Εμφύλιον πάθος: Η Ελλάς εν καμίνω” , “Προπαγάνδα: κατασκευή υπηκόων”, “Κορονοϊός, φόβος και δυστοπία”, “Ξενοφοβία: Τα νέα τείχη” και πολλά άλλα, αποδεικνύουν την ικανότητα του συγγραφέα να κερδίζει το ενδιαφέρον ήδη από τον τίτλο.
Ο λόγος του, εναργής, προσιτός σε κάθε αναγνώστη, χρησιμοποιεί τη σκέψη των μεγάλων στοχαστών ως εφαλτήριο, για να ξεδιπλώσει τις δικές του σκέψεις, προκαλώντας τον καθένα, που ανοίγει το βιβλίο του, όχι μόνο να σκεφτεί αλλά και να αισθανθεί. Ξέρει καλά πως ο ορθός λόγος μπορεί να σφράγισε κορυφαίες στιγμές της ανθρώπινης σκέψης, όμως δίπλα του το συναίσθημα, το “θυμικόν”, παίζει κι αυτό το δικό του ρόλο, προσελκύοντας και κάνοντας το δρόμο της σκέψης ευκολότερο για τον κοινό νου.
Το βιβλίο του Ηλία Γιαννακόπουλου, με το ευρηματικό σκίτσο του καταξιωμένου διεθνώς καλλιτέχνη Νίκου Τερζή στο εξώφυλλό του και την επιμελημένη του έκδοση, έρχεται για μια ακόμη φορά να θυμίσει τη φράση του Μπέρτραντ Ράσελ:
“Η σκέψη είναι δυνατή, σβέλτη και ελεύθερη, είναι το φως του κόσμου και η δόξα του ανθρώπου”… ”
