Ένας μύθος πάντα έχει κάτι να μας μάθει για τα μυστήρια της ζωής. Έτσι ο κόσμος κατασιγάζεται και ξεχνιέται. Να μπορεί να προχωράει σε άλλες βάσεις και ίσως αποφεύγοντας και κάποια λάθη που έμαθαν μέσα από τους χαρακτήρες του Μύθου. Είτε είναι για τα παράξενα φυσικά φαινόμενα που συμβαίνουν στη φύση, η για την κοινωνία την ίδια, τον θάνατο και την αγάπη. Αν μεταφράσουμε το όνομα Μύθου, σημαίνει ιστορία.
Οι Μύθοι δεν έχουν εποχή ούτε χρονολογία, για αυτό και στη σήμερον εποχή είναι σύγχρονοι. Ένα άλλο πολύ ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι περιέχουν σύμβολα με διάφορες σημασίες και αυτό προσθέτει και ένα άλλο ενδιαφέρον κομμάτι που πρέπει να ανακαλύψεις και να εξερευνήσεις, το νόημα των συμβόλων. Οι μύθοι του Αίσωπου είναι οι πιο ξακουστοί και πάντα διαβάζονται με ενδιαφέρον. Μάλλον, γιατί είναι για καθημερινούς ανθρώπους που κάνουν καθημερινά λάθη.
Όλοι μας έστω και μια φορά έχουμε ακούσει ή έχουμε διάβαση τους εξαιρετικούς “Μύθους” του Αισώπου. Όχι, μόνο στην ενήλικη ζωής μας, αλλά και από τους γονείς που μας τους διάβαζαν στην παιδική μας ηλικία πριν κοιμηθούμε. Είναι κάτι σαν “παράδοση” στην κουλτούρα μας. Μέχρι και οι ξένες κουλτούρες ακολουθούν τα διδάγματα του. Πόσο όμως έχουμε ενημερωθεί ή διδαχτεί για τη ζωή του Αισώπου; Τον άνθρωπο τον ίδιο. Ποιος ήταν;
Ένας συγγραφέας που ζούσε στην αρχαιότητα τον 6 αιώνα π. Χ, στην Αθήνα. Όπως οι μύθοι του ήταν τόσο ενδιαφέροντες, έτσι και η ζωή του παρουσίαζε το ίδιο ενδιαφέρον. Ουσιαστικά είναι ο πατέρας του” Αρχαίου μύθου”, ο πρώτος που ασχολήθηκε και ίδρυσε αυτό το λογοτεχνικό είδος που στη σήμερον ημέρα ονομάζονται” παράβολες” – μικρές ιστορίες που αφηγούνται, φανταστικές η πραγματικές ιστορίες με μεταφορικό τρόπο η αλληγορικό. Εδώ να πούμε ότι δεν έγραφε ούτε μια λέξη, αλλά όλους τους μύθους του, τους διηγούνταν προφορικά.
Αν ψάξουμε για στοιχεία της ζωής του δε θα βρούμε πολλά στοιχεία καταγεγραμμένα. Κάποιες ιστορικές καταγραφές δηλώνουν ότι ήταν ένας δούλος και η εμφάνιση του πολύ άσχημη, με μια καμπούρα να του χαρακτηρίζει. Πραγματικά, όμως η πραγματική εμφάνιση του άγνωστη.
Το μόνο πράγμα για τον Αίσωπο που μπορούμε να μιλήσουμε με σιγουριά, είναι ότι, ήταν πολύ έξυπνος και εφευρετικός ως άνθρωπος και ακριβώς με αυτά τα προσόντα που κατείχε, απέκτησε και την ελευθερία του.
Ένας πασίγνωστος μύθος λέει: Το αφεντικό του Αισώπου σε ένα γεύμα, τον πλησίασαν και του ανακοίνωσαν ότι αν δεν έπινε τη θάλασσα, θα έχανε όλα τα πλούτη του. Την άλλη μέρα εφόσον ήξερε ήταν κάτι ακατόρθωτο, φώναξε τον Αίσωπο. Αφού κατανόησε το πρόβλημα του αφεντικού του, ο Αίσωπος του υποσχέθηκε ότι θα προστάτευε τη “τιμή” του. Μαζί την ίδια στιγμή πήγαν στην ακρογιαλιά στην οποία είχε μαζευτεί κόσμος, για να θαυμάσουν ένα γελοίο άνδρα να προσπαθεί να πιει τη θάλασσα.
Ο Αίσωπος έσπευσε γρήγορα να εξηγήσει, πως το αφεντικό του δεν είχε πρόβλημα στο να πιει τη θάλασσα, άλλα για να εφαρμοστούν οι κανόνες, έπρεπε να αδειάσουν όλα τα ποτάμια και ρυάκια που έρεαν στη θάλασσα. Η γνώση τους ήταν σχεδόν μηδαμινή στο πως ξεχώριζε η θάλασσα. Και έτσι με αυτόν τον τρόπο ο Αίσωπος έσωσε την τιμή του αφεντικού του. Αυτός με τη σειρά του, τον επιβράβευσε με την ελευθερία του.
Ένας άνθρωπος που έδωσε τόσα πολλά στην εποχή του, και συνεχίζει ακόμα και στην εποχή μας να είναι επίκαιρος. Είχε όμως ένα κακό τέλος, που το προκάλεσαν άλλοι. Σε όλες τις ιστορίες του, που αυτός ο ίδιος ήταν πρωταγωνιστής, ήταν πάντα πιο έξυπνος από το αφεντικό του, και γενικά ο πιο ευφυείς από όλους.
Αυτό και μόνο το προσόν, δεν του το συγχώρεσαν ποτέ οι Δελφικοί ιερείς που διέμεναν στο ναό του Απόλλωνα, γιατί δεν επιτρεπόταν να είναι δούλος και έξυπνος μαζί, και έτσι τον πέταξαν στη θάλασσα από τα βράχια. Η δικαιολογία τους ήταν ότι έκλεψε ένα χρυσό κύπελλο από τον ναό. Για αυτές τις πράξεις τον ιερέων τους τιμώρησε ο Απόλλωνας. Μια από τις πολλές η εικασίες για τον θάνατο του Αισώπου.
Το πιο σημαντικό όμως από όλα, είναι ότι, το όνομά του αποκαταστάθηκε με την έλευση του μύθου στην Ελληνική λογοτεχνία. Και όχι άδικα. Ο Αίσωπος έπαιρνε θέματα και ιδέες από τη “λογοτεχνία” και δημιουργούσε τους μύθους του. Στην εποχή του όλοι οι μύθοι που δημιουργούσε τους εξέφραζε λεκτικά και όχι στο χαρτί με μολύβι, κάτι πολύ αξιόλογο και σημαντικό. Από αυτό και μόνο βγήκαν συλλογές από 352 πρωτότυποι μύθοι, που ονομάστηκαν, “Του Αισώπου η μύθοι”.
Οι μύθοι ως είδος περιστρεφόντουσαν γύρω από τα “ζώα”, και όχι όπως ξέρουμε στην Ελληνική μυθολογία από θεούς και ήρωες.
Όπως ακριβώς παρατηρούσε τα ζώα και τα χαρακτηριστικά τον ζωών, τα παρομοίαζε με τους ανθρώπους.
Όπως η” αλεπού “συνδέετε με την πονηριά, η ηρεμία με τα περιστέρια, η προδοσία με τα φίδια.
Σίγουρα αυτά τα χαρακτηριστικά τα βλέπουμε και στους ανθρώπους. Οι άνθρωποι βλέποντας αυτές της παρομοιάσεις, άρχισαν και αποκαλούσαν ο ένας τον άλλον, αλεπού, φίδι, λαγός κλπ. στην καθημερινότητα τους.
Οι εικόνες των ζώων και φυτών είχαν και παραβολική έννοια:
Το “γαϊδούρι” έπαιρνε την έννοια του χαζού ανθρώπου, το” πρόβατο “έναν ακίνδυνο και ήπιο τόνο άνθρωπο, το” φίδι “κακός και εκδικητικός και ο” λύκος “κακός και σκληρός. Και έτσι με αυτόν τον σατιρικό τρόπο, ο Αίσωπος καλμάριζε τους επικριτές του, και πυροδοτούσε συγχρόνως την ενέργεια των ανθρώπων.
Αυτός ο τρόπος έκφρασης που χρησιμοποιούσε ο Αίσωπος πέρασε σε όλους τους αιώνες, και αισίως έφτασε στην εποχή του σήμερα. Ξεκίνησε από τη” αρχαία Ελλάδα”, βάδισε προς τη Ρώμη και το Βυζάντιο, και έφτασε στην αναγέννηση.
Στη σήμερον εποχή οι “Μύθοι του Αισώπου” είναι ένα δυνατό εργαλείο για να αποσκεπάσει και να θίξει της πικρίες του κόσμου στην κοινωνία μας. Μπορεί να είναι σύντομος ο λόγος, άλλα πάντα έχουν διδάγματα να μας διδάξουν. Στο χέρι το δικό μας είναι να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας μέσα από της κρυμμένες έννοιες που μας παρουσιάζει ο συγγραφέας. “Ένας Μύθος, χίλιες εικόνες!”
Της Παρασκευής Γεωργούλα
