Σκηνοθεσία: Andrey Zvyagintsev
Ηθοποιοί: Aleksei Serebryakov, Roman Madyanov, Vladimir Vdovichenkov, Elena Lyadova, Sergey Pokhodaev
Κριτική: Παρασκευή Γιουβανάκη, Βαθμολογία 4.5/5 Πολιτική παραβολή και σκληρό δράμα, με κέντρο τη σύγχρονη Ρωσία, βασισμένο στη βιβλική ιστορία του Ιώβ. Ο Θεός τον είχε προκαλέσει ρωτώντας τον αν μπορεί να σύρει με αγκίστρι τον Λεβιάθαν, ένα θαλάσσιο γιγάντιο τέρας, εννοώντας έτσι πως κάποιες δυνάμεις είναι αδύνατον να τις νικήσουμε, όπως εξίσου και να κατανοήσουμε ορισμένα πράγματα στην ανθρώπινη ζωή. Το θρησκευτικό κομμάτι αποτελούσε ανέκαθεν ένα από τα “αγαπημένα” θέματα του Andrey Zvyagintsev, ενός από τους σημαντικότερους Ρώσους σκηνοθέτες. Με το “Leviathan” να είναι εξ’ ολοκλήρου μια αυστηρή κριτική για την κάθε μορφή εξουσίας, κερδίζει τον θαυμασμό και τον προβληματισμό (μακάρι) των θεατών. Βραβεύτηκε με το βραβείο σεναρίου στις Κάννες, με Χρυσή Σφαίρα και διεκδίκησε υποψηφιότητα για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας στην απονομή που αναμένουμε.
Οι νόμοι φυσικά και δεν ισχύουν για όλους. Όλοι λίγο πολύ το έχουμε εμπεδώσει. Ο απλός πολίτης και μεροκαματιάρης Κόλια, τολμά να τα βάλει με την εξουσία, η οποία με τη μορφή του χοντράνθρωπου-κυρίως όσον αφορά τους τρόπους του, δημάρχου, το μόνο που θέλει είναι να του πάρει με κάθε τρόπο το σπίτι, ώστε να χτίσει ότι θέλει αυτή πάνω στο ίδιο πανέμορφο σημείο… Εντάξει, σιγά το πράγμα! Ποιος δεν έχει πρόβλημα να ξεσπιτωθεί στα καλά καθούμενα? Ο Κόλια λοιπόν, έχει τέτοιο θράσος και τρέλα που είναι αποφασισμένος να κάνει τα πάντα, ώστε να μην περάσει η κατοικία που για ολόκληρα χρόνια ζούσε η οικογένειά του, στον φιλεύσπλαχνο δήμαρχο. Έτσι ξεκινάει ένας ακήρυχτος πόλεμος, με δικούς του κανόνες, και μια σειρά από γεγονότα που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια τον ένα από τους δυο αντιπάλους σε συντριβή- δίχως πολύ σκέψη, καταλαβαίνουμε ποιος θα είναι αυτός. Ο ηθοποιός Roman Madyanov που υποδύεται έναν δήμαρχο που δεν διαφέρει σε τίποτα από έναν γκάνγκστερ, καταφέρνει με την ερμηνεία του, να τον κάνει ακόμη πιο μισητό και εμετικό.
Το σενάριο διαθέτει ευφυΐα και καλογραμμένους διαλόγους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κοφτός διάλογος μεταξύ δημάρχου και Κόλια, όπου φαίνονται ξεκάθαρα ποιοι είναι οι ρόλοι στην κοινωνία:
-“Δεν αναγνωρίζεις την εξουσία?”
-“Και τι θέλεις εξουσία?”
Eπιβλητική, εκτός από το σενάριο, είναι και η τοποθεσία όπου διαδραματίζεται η ιστορία και που ζουν οι άποροι ήρωες. Ένα φυσικό τοπίο (η χερσόνησος Κόλα της βορειοδυτικής Ρωσίας) που καθηλώνει με την ομορφιά και την απομόνωσή που το χαρακτηρίζει. Και ένα άσπρο απομεινάρι φάλαινας που ανατριχιάζει. Με το μεγαλείο της φύσης και την σκληρή πραγματικότητα που βιώνουν οι σεναριακοί χαρακτήρες, δένει αποκλειστικά το αγωνιώδες soudtrack, γραμμένο από τα χέρια του Phillip Glass (βλ. “The Hours”, 2002).
Η σκηνοθετική ειρωνεία σημειώνεται στα καταλληλότερα σημεία της ταινίας: Μια εισαγγελέας βιάζεται ή μάλλον τρέχει, να ολοκληρώσει την ανάγνωση δικαστικής απόφασης, όποια και αν είναι αυτή. Η απόφαση μιας κατηγορίας που δεν φάνηκε να προσέγγισε τη σημασία που της αξίζει από τους αρμόδιους του δικαστηρίου λόγω του ότι αναμειγνύονται “μεγάλα κεφάλια”. Και το κερασάκι στην τούρτα έρχεται με την τελευταία σκηνής της θείας λειτουργίας…
Υ.Γ Είναι αναμφισβήτητα ένα κινηματογραφικό διαμάντι και ένα από τα πιο επίκαιρα έργα της χρονιάς. Η κοινωνία της Ρωσίας, δεν είναι δυστυχώς η μοναδική που βασανίζεται από μια εξουσία της διαφθοράς.
Παρασκευή Γιουβανάκη
Βαθμολογία 4.5/5
Κριτική: Κασσάνδρα Γαλάτου, Movie Heat
Η νικήτρια ταινία των Χρυσών Σφαιρών στην κατηγορία ξενόγλωσσης ταινίας, αλλά και υποψήφια για ξενόγλωσσο Όσκαρ, “Leviathan”,κατέφτασε στους ελληνικούς κινηματογράφους.
Η υπόθεση της ταινίας είναι η εξής: “Ο Kolya (Aleksei Serebryakov) ζει με τη γυναίκα του Lilia (Elena Lyadova) και τον έφηβο γιο του Roma (Sergey Pokhodaev) σε μια παραθαλάσσια πόλη του ρώσικου Βορρά. Όταν μαθαίνει πως ο διεφθαρμένος δήμαρχος Vadim (Roman Madyanov) σκοπεύει να κατεδαφίσει το σπίτι του, ζητάει από ένα φίλο του δικηγόρο από τη Μόσχα, τον Dmitri (Sergey Pokhodaev) να τον βοηθήσει. Η άφιξη του Dmitri, όμως, θα αλλάξει τη ζωή του Κόλια δραματικά.”
Ιδιαίτερη ατμόσφαιρα, πολύ καλή φωτογραφία και καταπληκτική μουσική (Philip Glass είναι αυτός!). Η ταινία αναφέρεται στη σύγχρονη Ρωσία, έχει όμως έναν επίκαιρο, διαχρονικό και πανανθρώπινο χαρακτήρα, όσον αφορά θέματα που πραγματεύεται, όπως η διαφθορά, η εξουσία, η αδικία, η ανισότητα και ο έρωτας. Παρουσιάζει τη θλιβερή αλλά άκρως ρεαλιστική πραγματικότητα μιας χώρας που έχει χάσει την αξιοπρέπεια και τις αξίες της, καθιστώντας την ικανή να ταυτιστεί με οποιαδήποτε άλλη κοινωνία.
Ο πεσιμισμός σε όλο του το μεγαλείο προβάλλεται μέσω της ιστορίας (η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην Παλαιά Διαθήκη) αλλά και μέσω της σκηνοθετικής ματιάς του Andrey Zvyagintsev, η οποία χαρακτηρίζεται από ψυχρά χρώματα σε όλη τη διάρκειά της και ένα γενικότερο σκοτεινό κλίμα.
Μια πολυδιάστατη αφήγηση που περιλαμβάνει σχόλια για τις διαπροσωπικές και οικογενειακές σχέσεις, την πολιτική, την κοινωνία και τη θρησκεία. Φαίνεται να μην αφήνει τίποτα εκτός, δίνοντας την εντύπωση πως το έργο αποτελεί ένα καλλιτεχνικό «ξέσπασμα» των δημιουργών ως προς θέματα που τους βασανίζουν, αλλά και γεγονότα που ενδεχομένως βασανίζουν μια μεγάλη μερίδα του κοινού. Η ειρωνεία διάχυτη, ιδίως όσον αφορά την παρουσίαση της πολιτικής κατάστασης αλλά και της θρησκείας. Oι παραλληλισμοί εικόνων, οι συμβολικές μεταφορές και η σημειωτική έχουν σημαντικό ρόλο σε όλο το έργο.
Οι υποκριτικές ερμηνείες πολύ καλές. Ενσαρκώνουν τραγικούς κινηματογραφικούς χαρακτήρες, ανθρώπινες φιγούρες απελπισμένες και αδικημένες, των οποίων η μόνη παρηγοριά φαίνεται να είναι η βότκα, που ρέει σε αφθονία σε όλη τη διάρκεια της ταινίας.
Αναμφίβολα η ταινία είναι αξιόλογη, ενδιαφέρουσα κι έχει πολλά να πει. Αναρωτιόμαστε όλοι εάν θα πάρει και το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, κάτι πολύ πιθανό, αν και για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, και χωρίς να θέλω σε καμία περίπτωση να μειώσω την ταινία, θα προτιμούσα να δοθεί κάπου αλλού. Μεγάλος ανταγωνισμός και πολλές αξιόλογες υποψηφιότητες φέτος… Ακαδημία καλή τύχη!
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ: 3.5/5
Για το Movie Heat,
Κασσάνδρα Γαλάτου
Για περισσότερες κριτικές ταινιών και κινηματογραφικά νέα, επισκεφτείτε τη σελίδα μας στο: facebook.com/movieheat
Thessaloniki Arts and Culture,
