Δευτέρα 15 Απριλίου 2013, στις 20.00, στην Αίθουσα Ένωσης
Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος (Τσιμισκή 128),
Παρουσιάζει η Δέσποινα Στρίγκου – Καρκανιά, καθηγήτρια Γαλλικών. Απαγγέλλουν οι ποιητές: Ελ. Τέγου, Αν. Φαχαντίδου, Αθ. Τσιμάκης, Μ. Λασπίδου, Λ. Ασπιώτη, Δ. Αλμασίδου, Κ. Αλαμπορινού.
Ζ ω ή Κ α ρ έ λ λ η 1901-1998
Αγάπησα τη γλώσσα, αχ Θεέ μου πόσο!
Άνθηση
Έμορφα της ζωής ξεσπάσματα
των δέντρων άνθη, ανθίσματα
της ορμής που ανεβαίνει
στο σιωπηλό, κλειστό κορμό.
Ανοίγουν οι εύχρωμες λαλιές τους,
εύηχες
γίνονται προσφορές.
Ευαίσθητες, λεπτές εκφράσεις
του έρωτα λέξεις ερωτικές,
πάνω στο σκληρό σώμα
των δέντρων της άνοιξης.
Από τη συλλογή Παραμύθια του κήπου (1955)
1. Βιογραφικά
2. Ηδυπάθεια Από τη συλλογή Παραμύθια του κήπου (1955)
3. Εστάμπα Από τη συλλογή Αντιθέσεις (1957)
4. Συνέντευξη του Γ .Τούλα με τη Ζ. Καρέλλη (αποσπάσματα), Μάρτιος 1997
5. Αγάπη Από τη συλλογή Το πλοίο (1955)
6. Κασσάνδρα Από τη συλλογή Κασσάνδρα κι άλλα ποιήματα (1955))
7. Θεσσαλονίκη 904 μ.Χ. Από τη συλλογή Η εποχή του θανάτου (1948)
8. Σαν ωραίες γυναίκες, γυμνές.
9. Έρωτες Από τη συλλογή Της μοναξιάς και της έπαρσης (1951)
10. Μουσικότητα Από τη συλλογή Παραμύθια του κήπου (1955)
11. Η άνθρωπος Από τη συλλογή Αντιθέσεις (1957)
12. Αναμνήσεις Από τη συλλογή Φαντασία του χρόνου (1949)
13. Για τις αισθήσεις Από τη συλλογή Χαλκογραφίες και εικονίσματα (1952)
14. Ψυχή, μη λησμονείς την έπαρση Από Της μοναξιάς και της έπαρσης (1951)
15. Νεότητα Δύσκολων Xρόνων Από τα Ποιήματα (Ερμής 1996)
Διαλύομαι στην έννοια του χρόνου,
…χάνομαι.
Στ’ αόρατα του χρόνου
δάχτυλα συμφύρομαι, συντρίβομαι
και η ζωή μου άνεμος της στιγμής,
φωνή απομένει εναγώνια
αφανίζομαι και ζητώ
στου θανάτου το νόημα
καταφύγιο απίθανο εκεί,
να βρεθώ ακατάλυτη παρουσία.
…Λαλίστε λόγια, φωνάξτε! Είμαι. Από τη συλλογή Φαντασία του χρόνου (1949)
Η Ζωή Καρέλλη (Χρυσούλα Αργυριάδου το γένος Πεντζίκη) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αδελφός της ήταν ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης. Ασχολήθηκε με την εκμάθηση ξένων γλωσσών και τη μουσική και παρακολούθησε μαθήματα Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Μετά το 1944 ταξίδεψε σε πολλά μέρη του κόσμου. Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων το 1935 από τις στήλες του περιοδικού Το 3ο μάτι, όπου δημοσίευσε το πεζογράφημα Διαθέσεις.
Το 1937 πρωτοδημοσίευσε ποίημά της (Φετεπουρσικρί) στο περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες. Εξέδωσε δώδεκα ποιητικές συλλογές, πέντε θεατρικά έργα και πολλά δοκίμια, ενώ πολλά κείμενά της βρίσκονται δημοσιευμένα σε λογοτεχνικά περιοδικά, όπως τα Φιλολογικά Χρονικά, Νέα Εστία, Μακεδονικά Γράμματα, Μορφές, Ο Αιώνας μας, Σημερινά Γράμματα, Καινούρια Εποχή, Πνευματική Κύπρος, Νέα Πορεία. Υπήρξε μέλος του κύκλου του περιοδικού Κοχλίας της Θεσσαλονίκης. Ποιήματά της μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση, κυρίως έργων του Τόμας Έλλιοτ. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη ποιητική συλλογή Κασσάνδρα και άλλα ποιήματα και το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τα Ποιήματα 1940-1973. Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ως το 1981) και της Ακαδημίας Αθηνών (1982).
Στο ποιητικό έργο της Ζωής Καρέλλη, αποτέλεσμα της δημιουργικής αφομοίωσης της ελληνικής (αρχαίας και νέας) και ευρωπαϊκής λογοτεχνικής παράδοσης, κυριαρχούν ο εσωτερικός λόγος και η υπαρξιακή αγωνία, εκφρασμένη στο πλαίσια των συνδυασμών γυναικείας ευαισθησίας και διανόησης, ελληνικότητας και ανθρωπισμού και μιας “ανοίκειας” θεματικής και ποιητικής γραφής. Την προβληματική της ποίησής της μετέφερε και στα θεατρικά της έργα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το δοκιμιακό της έργο κυρίως γύρω από τη λογοτεχνία και το θέατρο. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Ζωής Καρέλλη βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Ζωή Καρέλλη», Η ελληνική ποίηση · Νεωτερικοί ποιητές του μεσοπολέμου. Αθήνα, Σοκόλης, 1979, Γιαλουράκης Μανώλης, «Καρέλλη Ζωή», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας8. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Κεχαγιόγλου Γιώργος, «Καρέλλη Ζωή», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.
