Ο ψυχαναλυτής Eric Erikson ανέλυσε τα στάδια της ψυχολογικής ανάπτυξης του ατόμου και συσχέτισε αυτό που πρέπει να πετύχει το παιδί σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης του με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της μετέπειτα προσωπικότητας του.
Τα στάδια αυτά είναι τα εξής:
• 0 – 1 έτους: το παιδί εξαρτάται εξ’ ολοκλήρου από τους γονείς του και μαθαίνοντας να δέχεται την αγάπη και την φροντίδα τους αναπτύσσει αισθήματα όπως ασφάλεια, εμπιστοσύνη και αισιοδοξία, τα οποία θα το συνοδεύουν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Αν όμως δεν λάβει σε ικανοποιητικό βαθμό την προσοχή των γονιών και της μητέρας ειδικότερα, στο μέλλον, δεν θα μπορεί να εμπιστευτεί τον εαυτό του, τον κοινωνικό του περίγυρο και τη ζωή γενικότερα.
• 1 – 3 ετών: από αυτή την ηλικία και έπειτα, το παιδί αρχίζει να διεκδικεί την ανεξαρτησία του, σε μία προσπάθεια να κάνει κάποια πράγματα από μόνο του, χωρίς την βοήθεια των γονιών του (π.χ. να ντύνεται, να τρώει). Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό στάδιο για την μετέπειτα πορεία του παιδιού, καθώς τώρα θα φανεί αν θα μπορέσει να αυτονομηθεί αποκτώντας με αυτόν τον τρόπο την αυτοεκτίμηση του ή θα αισθάνεται ανασφάλεια και ντροπή που θα τον συνοδεύουν σ’ όλη την διάρκεια της ζωής του.
Εδώ βέβαια, παίζει καταλυτικό ρολό η στάση των γονιών. Ωφείλουν, να επιτρέψουν στο παιδί να κάνει λάθη, μαθαίνοντας έτσι από τις αποτυχίες του. Αν δεν το κάνουν και το έχουν μία ζωή «προστατευμένο», το παιδί θα αμφιβάλει για τις ικανότητες του και θα θέλει πάντα να στηρίζεται σε κάποιον άλλον, δημιουργώντας μ’ αυτόν τον τρόπο σχέσεις εξάρτησης.
• 6 – 12 ετών: το παιδί βρίσκεται πλέον στη σχολική ηλικία και κρίνεται όχι μόνο από τους γονείς για τις δεξιότητες του αλλά και από τους δασκάλους και τον κοινωνικό περίγυρο γενικότερα. Η στάση τους (κυρίως τον γονιών) απέναντί του θα πρέπει να είναι υποστηρικτική και ενθαρρυντική σε κάθε του προσπάθεια, αλλιώς θα αισθάνεται μία ζωή ανεπάρκεια για τον εαυτό του.
• 12 – 20 ετών: η εφηβεία είναι μία πολύ δύσκολη περίοδος και για το παιδί και για τους γονείς. Το παιδί από τη μία πλευρά, προσπαθεί να ενταχθεί σε διάφορες κοινωνικές ομάδες, ψάχνοντας την «ταυτότητα» του, έρχεται σε «σύγκρουση» με του γονείς του, προσπαθεί να τους απομυθοποιήσει και καταλήγει να αισθάνεται μοναξιά.
Όλη αυτή η πορεία είναι πολύ σημαντική για την εξέλιξη της προσωπικότητας του παιδιού, καθώς μέσα από τις συγκρούσεις και τις αναζητήσεις, μαθαίνει να σέβεται τον εαυτό του, να έχει αυτοπεποίθηση, να δοκιμάζει τα όρια του και να αναγνωρίζει τις ικανότητες του. Οι γονείς από την πλευρά τους, καλούνται να φανούν δυνατοί και να αντιμετωπίσουν με όση ψυχραιμία μπορούν, την «απορριπτική» συμπεριφορά του παιδιού τους.
Πηγή: rotasapantaw.wordpress.com
