Όλο και περισσότερα παιδιά βρίσκονται αντιμέτωπα μπροστά στην πρώιμη εφηβεία και μαζί μ’ αυτά και οι γονείς που τρελαίνονται και προσπαθούν να αντιμετωπίσουν νεύρα και δύσκολες καταστάσεις. Η πρώιμη εφηβεία στα κορίτσια αρχίζει πριν από την ηλικία των 8 ετών και πριν από την ηλικία των 9 ετών στα αγόρια.
Η εφηβεία συνήθως ξεκινάει στα κορίτσια μεταξύ 8 και 13 ετών ενώ τα αγόρια μεταξύ 9 και 14 ετών. Όταν τα παιδιά βιώνουν την εφηβεία σ’ αυτό το χρονοδιάγραμμα, το μυαλό και το σώμα τους έχουν την ευκαιρία να βιώσουν υγιή ανάπτυξη και εξέλιξη. Όταν όμως το σώμα ωθείται στην εφηβεία πριν να είναι έτοιμο, αυτό μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική υγεία και τη συναισθηματική ωριμότητα του παιδιού.
Τα παιδιά συνήθως βρίσκονται σε ένα συνεχές περιβάλλον σύγκρισης με τους συνομηλίκους τους, οι οποίοι μπορεί να περνούν ή να μην περνούν παρόμοιες αλλαγές και αυτό μπορεί να τα δυσκολεύει. Η πρώιμη έναρξη της εφηβείας μπορεί να αποτελέσει αιτία ανησυχίας και γι’ αυτό οι γονείς πρέπει να είναι ενήμεροι και έτοιμοι να επέμβουν.
Ο αντίκτυπος της πρώιμης εφηβείας
Όταν τα παιδιά βιώνουν την εφηβεία κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού χρονικού πλαισίου, οι σωματικές αλλαγές περιλαμβάνουν την εμβάθυνση της φωνής και την ανάπτυξη του σώματος.
Εσωτερικά, οι ορμόνες τους μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται ο εγκέφαλός τους, αλλάζοντας ενδεχομένως τον τρόπο με τον οποίο ορισμένα κύτταρα επικοινωνούν και στέλνουν σήματα σε άλλα κύτταρα. Βιώνουν βαθιά ανάπτυξη σε όλους τους τομείς κατά τη διάρκεια αυτού του κρίσιμου σταδίου ανάπτυξης.
Η σωματική και ψυχική ωρίμανση παίρνει χρόνο και διαφέρει μεταξύ αγοριών και κοριτσιών. Αν και οι ίδιες συμπεριφορές και στάσεις μπορεί να συμβούν όταν τα παιδιά έχουν μια φυσιολογική εμπειρία εφηβείας, επιδεινώνονται όταν αυτή συμβαίνει νωρίτερα από το αναμενόμενο.
Ο υποθυρεοειδισμός, ή ένας υπολειτουργικός θυρεοειδής, μπορεί να προκαλέσει πρώιμη έναρξη της εφηβείας. Η υπόφυση που ενεργοποιεί ορμόνες πολύ νωρίς ή ένας όγκος στα επινεφρίδια, είναι επίσης πιθανές αιτίες. Εάν ως γονιός βλέπεις σημάδια πρώιμης έναρξης της εφηβείας ή έχεις οποιεσδήποτε αναπτυξιακές ανησυχίες, θα πρέπει να συμβουλευτείς τον παιδίατρο του παιδιού.
Μελέτες δείχνουν πόσο κρίσιμη είναι η ανάπτυξη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου καθώς έχει πολύπλευρο αντίκτυπο. Η εκτόξευση στην εφηβεία νωρίτερα από ό,τι ένα παιδί είναι σωματικά και συναισθηματικά προετοιμασμένο μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς
Η γνώση των συμπτωμάτων της πρώιμης εφηβείας είναι το πρώτο βήμα για να βοηθήσουν οι γονείς τα παιδιά τους. Οι ενδείξεις περιλαμβάνουν σωματικές αλλαγές που ξεκινούν πολύ νωρίς- για παράδειγμα, ανάπτυξη τριχών στο εφηβαίο ή στις μασχάλες πριν από την ηλικία των 8 ετών στα κορίτσια ή την ηλικία των 9 ετών στα αγόρια.
Οι σωματικές αλλαγές που εξελίσσονται πολύ γρήγορα μπορεί επίσης να είναι σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. Στα κορίτσια, αν η ανάπτυξη της δημόσιας τριχοφυΐας και του στήθους συμβαίνουν σε σημαντικά διαφορετικούς χρόνους, είναι λόγος ανησυχίας.
Ένας τρόπος για να βεβαιωθείς ότι δεν σου διαφεύγει κανένα σημάδι είναι να κάνει το παιδί σου εξετάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα. Οι ειδικοί λένε ότι η έγκαιρη ενημέρωση των παιδιών, ακόμη και πριν από την έναρξη της εφηβείας, είναι ωφέλιμη. Λίγη προετοιμασία μπορεί να βοηθήσει το παιδί ψυχολογικά για το τι να περιμένει, αλλά και για να αποφύγει την αμηχανία, όντας έτοιμο για κάθε κατάσταση.
Για τα νεαρά κορίτσια, το να είναι προετοιμασμένα με σερβιέτες στην τσάντα τους μπορεί να αποτρέψει ένα πολύ ενοχλητικό ή πολύ τραυματικό γεγονός, αν τυχόν ξεκινήσει η πρώτη περίοδο ενώ βρίσκονται στο σχολείο.
Πρέπει να θυμάσαι ότι η εφηβεία είναι μια διαρκώς μεταβαλλόμενη και μερικές φορές δύσκολη περίοδος για ένα παιδί. Οι ειλικρινείς συζητήσεις σχετικά με το τι πρέπει να περιμένουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης μπορούν να τα βοηθήσουν ώστε να αναπτυχθούν καλά σωματικά, πνευματικά και συναισθηματικά. Και φυσικά να αισθάνονται άνετα να μιλήσουν με τους γονείς τους για ότι τους συμβαίνει.
Πηγές: Frontiers for Young Minds, Journal of Pediatric and Adolescent Gynecology, Neuropsychiatric Disease and Treatment – ScienceOpen
