Ακόμα 9 βιβλία που διαδραματίζοντα ή αφορούν τη Θεσσαλονίκη! Μετά το: “5+2 βιβλία βαθιά Θεσσαλονικιώτικα, με μυθιστορηματική πλοκή και ιστορίες για την πόλη”, προτείνουμε και απολαμβάνουμε ιστορίες στην πόλη!
1. “Το Νήμα”, Victoria Hislop, Εκδόσεις Διόπτρα
Θεσσαλονίκη, 1917. Την ώρα που γεννιέται ο Δημήτρης Κομνηνός, μια πυρκαγιά σαρώνει την ακμάζουσα πολυπολιτισμική μητρόπολη, όπου χριστιανοί, εβραίοι και μουσουλμάνοι ζουν πλάι-πλάι. Αυτό είναι το πρώτο από μια σειρά καταστροφικών γεγονότων που θα αλλάξουν για πάντα τη φυσιογνωμία της πόλης, καθώς ο πόλεμος, ο φόβος και οι διωγμοί αρχίζουν να διχάζουν τους κατοίκους της. Πέντε χρόνια αργότερα, η νεαρή Κατερίνα διαφεύγει στην Ελλάδα, όταν η πατρίδα της στη Μικρά Ασία ισοπεδώνεται από τα τουρκικά στρατεύματα. Έχοντας χάσει τη μητέρα της μέσα στο πανδαιμόνιο της φυγής, βρίσκεται μόνη της πάνω στο πλοίο προς έναν άγνωστο προορισμό. Από εκείνη τη μέρα, οι ζωές του Δημήτρη και της Κατερίνας πλέκονται άρρηκτα μεταξύ τους αλλά και με την ιστορία της ίδιας της Θεσσαλονίκης.
Θεσσαλονίκη, 2007. Ένας νεαρός Αγγλο-Έλληνας μαθαίνει την ιστορία της ζωής των παππούδων του, και συνειδητοποιεί ότι πρέπει να πάρει μια απόφαση. Για πολλές δεκαετίες, φρόντιζαν τις μνήμες και τους θησαυρούς των ανθρώπων που βίαια διώχτηκαν από την πόλη τους. Θα είναι αυτός ο νέος προστάτης τους; Πρέπει να μείνει ή να φύγει;
Μια συγκλονιστική ιστορία πίστης και αγάπης για όλους τους ανθρώπους και τους τόπους που μας προσδιορίζουν. Μετά Το Νησί, η Ελλάδα αποτελεί για άλλη μια φορά το κύριο θέμα της παγκόσμια πολυδιαβασμένης VICTORIA HISLOP.
2. “Τα χρόνια των ανέμων”, Αγγελική Κώστα, Εκδόσεις Καστανιώτη
Στα σοκάκια της Θεσσαλονίκης των δεκαετιών του ’20 και του ’30, δυο γυναίκες μεγαλώνουν μαζί και ξεφλουδίζουν τη ζωή, ανακαλύπτοντας την ουσία της μέσα από τη δύναμη των λέξεων και των κρυμμένων νοημάτων. Στις διχασμένες δεκαετίες, όμως, που θα ακολουθήσουν, στα ταραγμένα χρόνια του Πολέμου και του Εμφυλίου, η μοίρα δε θα σεβαστεί ούτε φιλίες ούτε πίστεις. Μαζί με τον παλαιό τρόπο ζωής θα καταρρεύσουν οι προσωπικές τους αυταπάτες, και η συνεχής αναζήτηση του ανεκπλήρωτου έρωτα θα τις φέρει αντιμέτωπες με επώδυνες αλήθειες, που, όταν φανερώνονται, μοιάζουν με χαστούκια από άλκιμο χέρι.
Μια περιδιάβαση σε μια πόλη που ο θεός Αίολος δεν την ξέχασε ποτέ, ένα ταξίδι στη Θεσσαλονίκη των πρώτων δεκαετιών του εικοστού αιώνα, ένα βιβλίο που επιστρέφει στα συνταρακτικά «χρόνια των ανέμων», που, καθώς φυσούσαν, παρέσυραν στο διάβα τους δύο γενιές γυναικών και μαζί μ’ αυτές τον έρωτα, τα πάθη και την ελπίδα τους για μια απανεμιά.
3. “Γιούντιν, μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη”, Γιώργος Ρωμανός, Εκδόσεις Άγκυρα
Η Αντζέλ, μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη, είναι Εβραία και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της, που αρχίζει πριν από τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία του 1990. Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη οικογένεια, χριστιανών. Στην Κατοχή, μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδήσουν δυο μεγάλοι έρωτες, ένας ιδεαλιστικός και ένας κολασμένος.
Η αδελφή της Αντζέλ, η Λέα, θα βιώσει την κορύφωση του μεγάλου της έρωτα, μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Η Λόρυ, κόρη της Λέα, προσπαθεί να ξεπεράσει τον δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από την ψυχαναλύτριά της. Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύγκρουση με την επίσημη Ιστορία. Ντοκουμέντα και μυθοπλασία αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης και των θυμάτων της εποχής εκείνης.
Οι Εβραίοι και οι χριστιανοί. Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων. Ποιος πρόδωσε, ποιον; Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων, και της εβραϊκής κοινότητας; Τι συνέβη μετά, στον Εμφύλιο; Πώς φτάσαν όλα αυτά να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα; Κομμάτια ζωής, αφημένα, μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ.
4. “Κάποτε στη Σαλονίκη”, Μεταξία Κράλλη, Εκδόσεις Ψυχογιός
Η Χριστίνα Παπάζογλου και ο Αλμπέρτο Ματαλών συναντιούνται στη Θεσσαλονίκη το 1927. Είναι γείτονες και πηγαίνουν στο ίδιο σχολείο. Αυτά είναι και τα μοναδικά πράγματα που τους ενώνουν. Εκείνη είναι ανιψιά του μητροπολίτη της πόλης κι εκείνος γιος μιας εύπορης εβραϊκής οικογένειας.
Ο έρωτας που θα γεννηθεί μεταξύ τους μοιάζει καταδικασμένος. Στη Θεσσαλονίκη του μεσοπολέμου –ένα μωσαϊκό προσφύγων, φτωχολογιάς, αλλά και μιας πλούσιας, ανθηρής ισραηλιτικής κοινότητας– οι κανόνες της κοινωνίας και της θρησκείας δεν αφήνουν άλλο περιθώριο στο ζευγάρι παρά να ακολουθήσει διαφορετικούς δρόμους.
Από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα κι από κει στη μακρινή Βιέννη, ο Αλμπέρτο και η Χριστίνα γίνονται μάρτυρες των ταραγμένων στιγμών πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κι όταν αυτός ξεσπάει, ό,τι ως τότε θεωρούνταν δεδομένο ανατρέπεται μέσα στη λαίλαπα των γεγονότων. Η Χριστίνα, ο Αλμπέρτο, ο Μπενίκο, η Νινόν, η Ρούλα και ο Αστέρης θα κληθούν να αναμετρηθούν με τον εαυτό τους και τις πεποιθήσεις τους, αλλά και με όσα, σε πείσμα των καιρών, ποτέ δεν απαρνήθηκαν.
Ένα βιβλίο για μια πόλη, δυο κοινότητες και τους ανθρώπους που βρίσκονται αντιμέτωποι με τον εαυτό τους και την Ιστορία.
5. “Στον ίσκιο του Λευκού πύργου”, Ρούλα Παπαδημητρίου, Εκδόσεις Εξάντας
Τη Θεσσαλονίκη, την πόλη όπου γεννηθήκαμε και ζήσαμε όλη τη ζωή μας, την αγαπούμε όπως της αξίζει. Γι αυτό πόθος μας είναι να γράψουμε την ιστορία της, να μείνει στους νεότερους.
Για την εποχή του Μακεδονικού Αγώνα στην πόλη έγραψα το μυθιστόρημα Αγώνας για τη λευτεριά, που βράβευσε και εξέδωσε η Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών. Το μυθιστόρημα αυτό, Στον ίσκιο του Λευκού Πύργου, είναι η ιστορία της Θεσσαλονίκης από την απελευθέρωση του 1912 ως τον εορτασμό της 50ετηρίδας της, το 1962.
Τα γεγονότα όλα είναι ιστορικά. Τα περισσότερα πρόσωπα αναφέρονται με τα πραγματικά τους ονόματα. Μόνο το όνομα του κύριου ήρωα, του Κίμωνα Αντωνίου, είναι φανταστικό, αν και το μυθιστόρημα είναι η βιογραφία του.
6. Στη σκιά της πεταλούδας, Ισίδωρος Ζούργος, Εκδόσεις Πατάκη
Το βιβλίο αυτό είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα του ευρύτερου βορειοελλαδίτικου χώρου μέσα από το χρονικό δύο οικογενειών που απλώνεται σε τρεις ολόκληρες γενιές. Από την Ανατολική Ρωμυλία και την Αδριανούπολη στα τέλη του 19ου αιώνα και από τα καμένα χωριά των φυλετικών ανταγωνισμών στη Μακεδονία της ίδιας εποχής, έως τη σημερινή Θεσσαλονίκη. Οι πόλεμοι, η προσφυγιά, ο ιδρώτας και τα πάθη τόσων χρόνων έρχονται και στραγγίζουν στη συνάντηση ενός άντρα και μιας γυναίκας κάτω από περίεργες συνθήκες σ’ έναν τριήμερο καύσωνα του Αυγούστου.
Είναι ακόμη ένα μυθιστόρημα-έπος του αγώνα της καθημερινής ζωής, καθώς και μια ελεγεία των «αποτυχημένων», του έρωτα και του χρόνου που περνά. Πιο πολύ όμως είναι το εκτενές μυθιστόρημα της Θεσσαλονίκης. Τα κτίρια, οι δρόμοι, τα στέκια, οι γωνιές της, οι εξοχές της, τα περίχωρα, όλο της το δέρμα με το αποτύπωμα ενός ολόκληρου αιώνα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
7. “Η πόλη των αθώων”, Κατερίνα Καριζώνη, Εκδόσεις Καστανιώτη
O Κώστας Καζαντζόγλου, πρόσφυγας από την Ανατολική Θράκη, εγκαθίσταται στα χρόνια της Κατοχής στη Θεσσαλονίκη, σε μια πόλη στοιχειωμένη από την πείνα, τα τάγματα ασφαλείας, τις διώξεις των αριστερών και των Εβραίων. Εκεί ανοίγει υποδηματοποιείο και το μετατρέπει σύντομα σε γιάφκα της Αντίστασης. Συναντιέται με τον φοιτητή Άρη Αναγνωστάκο και οργανώνουν μαζί τον πολιτικό αγώνα τους. Ο Άρης ερωτεύεται την Τασούλα, τη μεγάλη κόρη του Καζαντζόγλου – έρωτας που θα περάσει μέσα από τις φλόγες του πολέμου και θα δοκιμαστεί. Τον ίδιο καιρό στο Άγιον Όρος μια σκοτεινή υπόθεση εκτυλίσσεται. Μια αποστολή των Ναζί αναζητεί θησαυρούς – ανάμεσά τους και το Άγιο Δισκοπότηρο. Ο επικεφαλής της όμως, βυζαντινολόγος Φραντς Ντέλγκερ, εγκλωβίζεται στον μυστηριώδη κόσμο του Άθωνα, καθώς έρχεται αντιμέτωπος με το θρύλο των “αόρατων ασκητών”.
Η Πόλη των αθώων βασίζεται σε ιστορίες αληθινές, σε μαρτυρίες που προέρχονται από τους τελευταίους ζώντες αντιστασιακούς της Θεσσαλονίκης. Ταξιδεύοντας στη σκοτεινή ήπειρο της μνήμης, αναδεικνύει τον αγώνα των αφανών ανθρώπων που έγραψαν τη νεότερη ιστορία. Ταυτόχρονα φωτίζει από διαφορετικές γωνίες το σκληρό πρόσωπο της δεκαετίας του ’40, αγγίζοντας και θέματα που παραμένουν έως σήμερα ταμπού.
8. “Τα παιδιά της Θεσσαλονίκης” πρώτο βιβλίο, Bernard Lenteric, Εκδόσεις Χατζηνικολή
Εγώ, η Άρτεμη, 10 ετών, τους αγαπώ και τους τρεις για πάντα. Πώς θα μπορούσα ποτέ να διαλέξω ανάμεσα στον Δημοσθένη, τον Βασίλη και τον Περικλή; Εγώ, ο Δημοσθένης, 11 ετών, αγαπώ την Άρτεμη περισσότερο κι από τους καλύτερους φίλους μου, τον Βασίλη και τον Περικλή. Θα με παντρευτεί γιατί θα γίνω ένας μεγάλος ποιητής.
Εγώ, ο Βασίλης, θα σκοτώσω τον Περικλή ή τον Δημοσθένη, τους καλύτερους φίλους μου, αν αποφασίσει η Άρτεμη να παντρευτεί ένα από αυτούς αντί να γίνει γυναίκα μου. Αλλά θα κυβερνήσω τον κόσμο και θα με διαλέξει. Εγώ, ο Περικλής, 11 ετών, θα βρω τα ωραιότερα διαμάντια της Αφρικής για να τα χαρίσω στην Άρτεμη, την πολυαγαπημένη μου. Το 1881, κάτω από τον ίσκιο των Οθωμανών που κατέχουνε τη Θεσσαλονίκη, ξεκινάει η εξωφρενική περιπέτεια αυτών των ιπποτών του σύγχρονου κόσμου, που μας διηγείται με το συναρπαστικό του ταλέντο ο Μπερνάρ Λέντερικ.
9. “Ο χορός της μέλισσας”, Πάνος Ιωαννίδης, Εκδόσεις Κέδρος (2019)
Στο κτήμα του στο Ποσείδι της Χαλκιδικής την ημέρα που συντροφιά με τους φίλους του γιόρταζε το εφάπαξ που μόλις είχε πάρει, ο Αλέξανδρος Χρηστίδης βρίσκεται δολοφονημένος ανάμεσα στα αγαπημένα του λιόδεντρα. Το γεγονός φαντάζει ανεξήγητο για την κοινωνία της Θεσσαλονίκης. Πολιτικός μηχανικός με αντιστασιακή δράση στα φοιτητικά του χρόνια τον καιρό της δικτατορίας, δημοτικός σύμβουλος στη μεταπολίτευση με πρωτοποριακή παρουσία στην τοπική αυτοδιοίκηση, υποστήριξε με τόλμη και ρομαντισμό, στη δύση της καριέρας του, τις δομές της κοινωνικής οικονομίας που δημιουργήθηκαν λόγω της οικονομικής κρίσης.
Η χήρα του εκλιπόντος αναθέτει τη διαλεύκανση του μυστηριώδους θανάτου του στον ιδιωτικό ντετέκτιβ Πέτρο Ριβέρη. Η έρευνά του από την αρχή κινείται γύρω από το περιβάλλον του Αλέξανδρου Χρηστίδη. Παράλληλα, ωστόσο, τα παράξενα μηνύματα που αρχίζει να λαμβάνει από έναν άγνωστο τον ωθούν να αναζητήσει μια σειρά κειμένων που του αφήνουν σε κεντρικά σημεία της πόλης. Τα κείμενα περιπλέκουν την έρευνά του, καθώς αναφέρονται στην ιστορία μιας παρέας νεαρών, οι ζωές των οποίων στιγματίστηκαν και έσμιξαν μέσα από έναν εξίσου τραγικό θάνατο.
Σιγά σιγά, καθώς ο ντετέκτιβ προχωράει στις κορυφές μιας ιδιόμορφης πολεοδομικής κυψέλης που σχηματίζεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, αντιλαμβάνεται τον γρίφο και τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στα πρόσωπα και στα γεγονότα.
Ο συγγραφέας δημιουργεί ένα πρωτότυπο νουάρ μυθιστόρημα ακολουθώντας την κατεύθυνση του ήλιου, όπως κάνουν οι μέλισσες με χορευτικές φιγούρες για να βρουν και να κυκλώσουν την κυψέλη που έχει τη γύρη, παρασύροντας αβίαστα και τον αναγνώστη να μπει μαζί του στον χορό.
Επιλογή – επιμέλεια: Δημήτρης Συμεωνίδης
