Ο Νίκος Εγγονόπουλος γεννήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1907 στην Αθήνα και υπήρξε κορυφαίος ποιητής και ζωγράφος της χώρας, εκπροσωπώντας το κίνημα του υπερρεαλισμού. Σημαντική επιρροή ήταν για αυτόν ο ποιητής Χατζή Σεχρέτ, τον οποίο γνώρισε στο σπίτι του θείου του, στο Παρίσι, όσο ακόμη ήταν μαθητής Λυκείου. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών και υπήρξε μαθητής του Κωνσταντίνου Παρθένη. Ο Εγγονόπουλος αγαπούσε τη ζωγραφική τόσο πολύ που δεν μπορούσε να περάσει μία μέρα χωρίς να φτιάξει κάτι μικρό, ενώ ακολουθούσε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα. Ξυπνούσε στις 6 το πρωί, γιατί ήθελε να ζωγραφίζει επί τρεις ώρες υπό το πρωινό φως, αλλά ζωγράφιζε και τρεις ώρες το απόγευμα. Σπουδαίες ποιητικές συλλογές του ήταν το 1938, “Μην ομιλείτε εις τον οδηγό”, το 1939 “Τα κλειδοκύμβαλα της σιωπής” και το 1944 το “Μπολιβάρ”. Πέθανε στις 31 Οκτωβρίου 1985 από ανακοπή καρδιάς και η κηδεία του πραγματοποιήθηκε δημοσία δαπάνη στο Α΄ Νεκροταφείο της Αθήνας.

5 ξεχωριστά ποιήματα του Έλληνα ποιητή και ζωγράφου …

“Σονέττο Μάλλον Απαισιόδοξο”

Στην κοιλάδα με τους ροδώνες
Το γυμνασμένο μάτι του τραμπούκου
να διέκρινε άραγε των ροδόδενδρων την αρμονία;

Όχι-όχι μιαν απέραντη ηθικολογία
δεν θα βοηθήσει να κάνουμε καλλίτερο τον κόσμο.

Να ελπίζης-να ελπίζης πάντα-πως ανάμεσα
εις τους ανθρώπους
-που τους ρημάζει η τρομερή «ευκολία»-
θα συναντήσεις απαλές ψυχές με τρόπους που τους
διέπει καλωσύνη-πόθος ευγένειας-ηρεμία

Ίσως όχι πολλές-ίσως να σ’άτυχος: καμμιά- Τότες εσύ
προσπάθησε να γενής καλλίτερος εις τρόπον ώστε
να έρθη κάποια σχετική ισορροπία. Άσε τους γύρωθέ σου να
βουρλίζωνται πως κάνουν κάτι.

Συ σκέψου-τώρα πια-με τι γλυκειά γαλήνη προσμένεις
να’ρθη ώρα να ξαπλώσεις στο παρήγορο του θανάτου
κρεββάτι.

“Νυχτερινή Μαρία”

Την επομένην ακριβώς του θανάτου μου, ή μάλλον της θανατώσεώς μου, πήρα να διαβάσω όλες τις εφημερίδες, για να μάθω όσο το δυνατόν περισσοτέρας λεπτομερείας ως προς τα της εκτελέσεώς μου. Φαίνεται ότι ωδηγήθην εις το ικρίωμα υπό αυστηράς συνοδείας. Φορούσα, λέει, κιτρίνου χρώματος επενδύτην, δικτυωτόν λαιμοδέτην και περικεφαλαίαν. Τα μαλλιά μου ήτανε όμοια με βούρτσα, ίσως μπογιατζή, ίσως πιτυοκάμπτη. Κατόπι πετάξανε το πτώμα μου μακρυά, σ’ ένα βαλτοτόπι, όπου ήτανε άλλοτε λημέρι του γάλλου Καρτεσίου κι’ όπου βρισκόταν επίσης, χρόνια τώρα, βορά των ορνέων και μιας ιεροδούλου λεγομένης Ευτέρπης, το ένδοξο πτώμα του αειμνήστου Καραμανλάκη. Κι’ ενώ πολλά ελέγοντο ιεροκρυφίως, ότι κατά την εποχήν εκείνην ευρισκόμουνα, κατ’ άλλους μεν στο Μαρακαΐμπο της Νοτίου Αμερικής, κατ’ άλλους δε στον Πειραιά, στο Πασσά Λιμάνι, εγώ βρισκόμουνα απλούστατα στο Ελμπασσάν (της Αλβανίας). Και το μόνο πράμα της προκοπής, που έτυχε να διαβάσω εκείνες τις ημέρες, ήτανε μια μακροσκελέστατη επιστολή του Ιταλού Γουλιάμου Τσίτζη, του εγκαρδίου και μοναδικού μου φίλου, τον οποίον άλλωστε δεν γνώρισα ποτέ και για τον οποίον αμφιβάλλω ακόμα κι’ αν υπάρχη. Με λίγες λέξεις, όλο το περιεχόμενο της επιστολής του αυτής ήτανε το εξής: «Είσαι», έλεγε, υπονοών βέβαια την Πολυξένην, «είσαι ένα παλιό γραμμμόφωνο με μπρούντζινο χουνί κάτω από ένα μαύρο πανί»

“Ενοικιάζεται”

Επιμέλεια: Δάφνη Τσάρτσαρου