Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Creativity Research Journal, διαπιστώνει ότι οι δημιουργικοί άνθρωποι είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν εποικοδομητικά τον ελεύθερο χρόνο αφήνοντας τη μία ιδέα να οδηγήσει στην άλλη.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη που ήταν πιο δημιουργικοί ένιωθαν λιγότερη πλήξη όταν κάθονταν μόνοι τους σε ένα δωμάτιο, διαπίστωσαν οι ερευνητές. Και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, μιας περιόδου κατά την οποία ο κόσμος βίωσε ασυνήθιστα εκτεταμένες περιόδους αδόμητου χρόνου, οι δημιουργικοί άνθρωποι βαρέθηκαν λιγότερο και ασχολήθηκαν περισσότερο με τις σκέψεις τους.
Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για τη δημιουργικότητα επειδή θέλαμε να μάθουμε τι συμβαίνει στο μυαλό των δημιουργικών ατόμων, ειδικά σε καταστάσεις όπου τίποτα δεν περιορίζει τις σκέψεις τους, δήλωσαν οι ερευνητές.
Στην ψυχολογία και τις νευροεπιστήμες, οι περισσότερες μελέτες σχετικά με τις ανθρώπινες σκέψεις είτε προτρέπουν τους συμμετέχοντες να σκεφτούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο είτε τους ζητούν να αναφέρουν σκέψεις που βίωσαν, αλλά λιγότερα είναι γνωστά για το πώς οι σκέψεις προκύπτουν φυσικά και ξεδιπλώνονται με την πάροδο του χρόνου σε περιβάλλοντα χωρίς προτροπή.
Η ιστορία είναι γεμάτη με ανέκδοτα περί διάσημων επιστημόνων, καλλιτεχνών και φιλοσόφων που απολάμβαναν να μένουν μόνοι με τις σκέψεις τους, και οι άνθρωποι αυτοί συχνά δημιουργούσαν μερικές από τις καλύτερες ιδέες τους κατά τη διάρκεια της απραξίας.
Στη σημερινή πολυάσχολη και ψηφιακά συνδεδεμένη κοινωνία, ο χρόνος για να μείνει κανείς μόνος με τις σκέψεις του χωρίς περισπασμούς μπορεί να γίνει σπάνιο αγαθό, ανέφεραν οι ερευνητές.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Οι ερευνητές χώρισαν τη μελέτη σε δύο μέρη. Για το πρώτο πείραμα, οι ερευνητές ζήτησαν από κάθε συμμετέχοντα να καθίσει μόνος του σε ένα δωμάτιο για 10 λεπτά χωρίς καμία πρόσβαση σε ψηφιακές συσκευές. Ελλείψει κάποιας συγκεκριμένης προτροπής, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να εκφράσουν δυνατά τις σκέψεις τους σε πραγματικό χρόνο. Στη συνέχεια, τα καταγεγραμμένα αρχεία από 81 συμμετέχοντες απομαγνητοφωνήθηκαν και αναλύθηκαν.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τη δημιουργικότητα των συμμετεχόντων μέσω ενός “τεστ αποκλίνουσας σκέψης”, ενός εργαστηριακού λεκτικού τεστ που μετρά την ικανότητα ενός ατόμου να σκέφτεται έξω από το κουτί. Οι συμμετέχοντες που είχαν καλές επιδόσεις στο τεστ αποκλίνουσας σκέψης είχαν σκέψεις που κυλούσαν ελεύθερα και συνδέονταν μεταξύ τους, συχνά υποδηλωμένες από φράσεις όπως “αυτό μου θυμίζει” ή “μιλώντας για το οποίο”.
Ενώ πολλοί συμμετέχοντες είχαν την τάση να μεταπηδούν μεταξύ φαινομενικά άσχετων σκέψεων, τα δημιουργικά άτομα έδειχναν σημάδια ότι σκέφτονταν πιο συνειρμικά.
Το πρώτο πείραμα διαπίστωσε επίσης ότι τα δημιουργικά άτομα ήταν περισσότερο αφοσιωμένα στις σκέψεις τους όταν έμεναν μόνα τους χωρίς περισπασμούς, όπως κινητό τηλέφωνο και διαδίκτυο.
Οι δημιουργικοί άνθρωποι βαθμολόγησαν τους εαυτούς τους ως λιγότερο βαριεστημένους, ακόμη και κατά τη διάρκεια αυτών των 10 λεπτών. Ανέφεραν επίσης συνολικά περισσότερες λέξεις, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι σκέψεις τους ήταν πιο πιθανό να κινηθούν ελεύθερα.
Για να συμπληρώσουν τα αρχικά τους ευρήματα, οι ερευνητές επέκτειναν τη μελέτη τους στο πλαίσιο ενός πολύ μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος -της πανδημίας COVID-19- όπου πολλοί άνθρωποι έμεναν πιο συχνά μόνοι με τις σκέψεις τους.
Καθώς γινόμαστε όλο και πιο καταπονημένοι, υπερπρογραμματισμένοι και εθισμένοι στις ψηφιακές μας συσκευές, νομίζω ότι πρέπει να κάνουμε καλύτερη δουλειά στα σπίτια μας, στους χώρους εργασίας και στα σχολεία μας για να βρούμε το χρόνο ώστε να χαλαρώσουμε απλά με τις σκέψεις μας, δήλωσαν.
Η κατανόηση του γιατί οι διαφορετικοί άνθρωποι σκέφτονται με τον τρόπο που σκέφτονται μπορεί να οδηγήσει σε πολλά υποσχόμενες παρεμβάσεις για τη βελτίωση της υγείας και της ευημερίας, συμπλήρωσαν.
Έρευνα: Quentin Raffaelli et al, Creative Minds at Rest: Creative Individuals are More Associative and Engaged with Their Idle Thoughts, Creativity Research Journal (2023). DOI: 10.1080/10400419.2023.2227477
